Aralarında Nobel edebiyat ödüllü Annie Ernaux, Pulitzer ödüllü Viet Thanh Nguyen, Booker ödüllü Arundhati Roy'un da bulunduğu yayıncı, edebiyat festivalleri çalışanları ve kitap basım alanlarında çalışan 1700'ün üzerinde isim, imzaladıkları mektupla İsrail'in Filistinlilere karşı ayrımcılığı normalleştiren ve Filistinlilerin haklarının ihlal edilmesinde işbirliği içinde olan İsrail kültür kurumlarıyla çalışmayacaklarını duyurdu.
Filistin Edebiyat Festivali’nin (PalFest) yanısıra Soykırıma Karşı Kitaplar (Books Against Genocide), Fosilsiz Kitaplar (Fossil Free Books) gibi topluluklarca organize edilen binin üzerinde imzalı açık mektup 28 Ekim’de yayınlandı.
Açık mektuba imza atan yazarlar, yayıncılar, kitap üretiminde çalışanlar ve edebiyat festivalleri çalışanları “21'inci yüzyılın en derin ahlaki, politik ve kültürel kriziyle karşı karşıya olduğumuz bir dönemde bu mektubu paylaşıyoruz” diye belirtti.
'Bu bir soykırım'
Filistinlilerin uğradığı adaletsizliğe dikkat çekilen mektupta "İsrail, Gazze'yi yaşanamaz hale getirdi. İsrail'in Ekim’den bu yana öldürdüğü Filistinli sayısını bilmek mümkün değil çünkü İsrail, ölüleri sayma ve gömme altyapısı da dahil tüm altyapıyı yok etti. Biliyoruz ki İsrail, Ekim’den bu yana Gazze'de en az 43 bin 362 Filistinli öldürdü. Bu, 21'inci yüzyılda çocuklara karşı yapılan en büyük savaş” değerlendirmesi yer aldı.
"Uzman ve kurumların aylardır söylediği gibi bu bir soykırım ”ifadelerinin yer aldığı mektupta, İsrailli yetkililerin, Gazze'deki nüfusu yok etme, Filistin devletini imkansız hale getirme ve Filistin topraklarını ele geçirme niyetlerini gizlemedikleri kaydedildi.
İsrailli kültür kurumları gizliyor ve aklıyor
Bunun, 75 yıldır süren yerinden etme, etnik temizlik ve ayrımcılığın ardından geldiği belirtilen mektupta, "Kültür, bu adaletsizlikleri normalleştirmede önemli bir rol oynadı. Sık sık devletle birlikte çalışan İsrail kültür kurumları, on yıllardır milyonlarca Filistinlinin yaşadığı baskı ve mülksüzleştirmeyi gizleme, sanatla aklama ve olayı bulandırmada oldukça kritik rol oynadı" ifadeleri paylaşıldı.
‘Ortak olan, sessizce gözlemleyen kurumlarla çalışmayacağız’
İmzacılar, İsrail kurumlarının apartheid ve yerinden edilmelerle ilişkilerini sorgulamadan vicdanları rahat bir şekilde ilişki kuramayacaklarını vurgulayarak, şu açıklamayı yaptı:
"Bu nedenle, Filistinlilere yönelik baskılara ortak olan veya sessizce gözlemleyen İsrail kültür kurumlarıyla çalışmayacağız. Ayrımcı politikalar ve uygulamalar yoluyla veya İsrail'in işgali, ayrımcılığı ve soykırımını normalleştirerek veya gizleyerek Filistinlilerin haklarının ihlal edilmesinde işbirliği içinde olanlar ile Filistinlilerin uluslararası hukukla güvence altına alınmış haklarını hiçbir zaman kamuoyuna açıklamamış olan yayıncı, festival, edebiyat ajansları ve yayınlar da dahil olmak üzere İsrail kurumlarıyla işbirliği yapmayacağız.”
Mektupta, Nobel edebiyat ödüllü Fransız yazar Annie Ernaux, Pulitzer ödüllü Viet Thanh Nguyen, Booker ödüllü Arundhati Roy, Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi ödüllü Judith Butler ve Rachel Kushner ile birlikte 1744 yazar, yayıncı, edebiyat festivalleri çalışanları ve kitap basımı alanlarında çalışanın imzası yer aldı.
Türkiye'nin Nobelli yazarı Orhan Pamuk elbette listede yok
Halen imzaya açık olan mektupta Türkiye’den Nobel Edebiyat Ödüllü yazar Orhan Pamuk’un ya da başka bir tanınmış yazarın imzası yer almadı.
Uluslararası imza kampanyalarına katılmayı, konu emperyalizmin çıkarları olunca seven bir isim olan Orhan Pamuk, 2012’de Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’a “çekil yoksa sonun Kaddafi gibi olur” şeklinde tehdit içeren açık mektuba imza atmıştı. O mektupta Pamuk’un yanısıra İsrailli yazar David Grossman, İtalyan yazar Claudio Magris, Cezayirli yazar Bualem Sansal, Alman yazar Martin Walser, Alman kökenli Fransız sosyolog Alfred Grosser imza atmıştı.
İsrail yanlısı yazarlardan karşı-mektup
Öte yandan İsrailli kültür kurumlarını boykot eden yazarlara karşı, eğlence sektöründe İsrail’e karşı tepkileri ortadan kaldırmak için çalışan İsrail devleti yanlısı “Barış İçin Yaratıcı Topluluk” da bir karşı-mektup yayınladı. Karşı-mektupta İsrailli kültür kurumlarına karşı boykota çağıran mektup “illiberal ve tehlikeli” diye nitelendirildi.
İsrail yanlısı bu mektuba imza atan yazarlar arasında da henüz Orhan Pamuk’un ismi yer almadı. Bu mektupta Nobel Ödüllü Avusturyalı yazar Elfriede Jelinek’in yanısıra Mayim Bialik, Sir Simon Schama, ve Simon Sebag-Montefiore’nin imzası yer aldı.
