Diyanet İşleri Başkanlığı'nın genelgesinde bakanlıklara bağlı personelinin Kutlu Doğum etkinlikleri olarak bilinen Mevlid-i Nebi etkinliklerine katılması tavsiye edilmişti. soL'un ulaştığı belgede davetin sadece Adalet Bakanlığı'na bağlı personele değil 8 bakanlığın personeline de iletildiği ortaya çıktı.
12 Eylül tarihinde Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş imzasıyla iletilen genelgenin Adalet Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı'na iletildiği anlaşılıyor.
'Kuşatıcı bir din hizmeti'
Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından iletilen ve birçok bakanlığa ait personelin Kutlu Doğum haftası olarak bilinen Mevlidi- Nebi etkinliklerine katılması "tavsiye" edilen genelgede geçen bir ibare dikkat çekiyor.
Genelgede yer alan "İslam dininin inanç, ibadet ve ahlak esasalarıyla ilgili işleri yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmekle görevli Cumhurbaşkanlığına bağlı Anayasal bir kurum olan Diyanet İşleri Başkanlığı, toplumun her kesimini sahih dini bilgiyle buluşturma ve kuşatıcı bir din hizmeti sunma gayreti içindedir" ifadeleri ile kamu personelinin dini etkinliklere katılması tavsiye ediliyor. Bu tavsiye ise hem usule aykırı hem de laiklik ilkesiyle çelişkili bir durum olarak yorumlanıyor.
'Usule ve laiklik ilkesine aykırı'
Konuyla alakalı soL'a konuşan Eski Anayasa Raportörü ve soL yazarı Ali Rıza Aydın, "Normalde Cumhurbaşkanlığı'nın kimi açılış ya da etkinliklerinde kurum personelinin yer alması için gerçekleştirilen örnekler var. Bunlara rastlanıyor ancak Diyanet'in bir başka kurum personeline gerçekleştireceği dini etkinlikler için genelge iletmesi usule ve laiklik ilkesine uygun değil" diyor.
Etkinliklere katılmayan personele yaptırım olacak mı?
Konuya dair soL'a konuşan ilgili bakanlıklardan birinde çalışan bir kamu personeli "Bu tür etkinlikler 2016 öncesinde çok yaygındı. Hâlâ etkisi devam ediyor aslında, benzer etkinlikler oluyor ve 'katılın çağrısı' geliyor. Ama esas sorun şu. Şimdi nen bu etkinliğe katılmasam amirim tarafından bir yaptırıma uğrar mıyım? Mobbing yaparlar mı?: Bu düşüncelerle baş başayız. Şimdi diyelim ki ben bir talepte bulundum ve reddedildi. Aklıma önce 'Acaba etkinliklere katılın tavsiyesine uymadım diye mi oldu bu?' sorusu gelecek. Sonuçta bunlara katılmak zorunda değilim" diyor.
'Müdürlerin gözüne girmek için etkinliklere yer almak isteyenler olacaktır'
Konuya dair soL'a konuşan Ali Rıza Aydın meselenin farklı bir boyutuna dikkat çekiyor. Aydın, bu ve benzeri etkinliklere "katılın" tavsiyesinin, kurum personeli arasında da bir tür kıdem ya da mertebe kazanmak için yol, yöntem olarak algılanabileceği konusunda uyarıyor. Birçok kamu personelinin kendisini idare ile "ters düşmemek" adına bu tür etkinliklere katılmak zorunda hissedeceğini ifade eden Aydın, usule göre farklı birimlere ait personelin bu tür etkinliklere katılmasının mümkün olmadığını, genelgede de bu nedenle bir tür "tavsiye" niteliği bulunduğunu belirtiyor.
Kutlu Doğum haftası ya da etkinlikleri olarak bilinen Mevlid-i Nebi etkinlikleri, 2016 yılındaki 15 Temmuz darbe girişiminden sonra bir tür Fethullah Gülen projesi olarak yorumlanmış ve etkinliğe katılanlar ve düzenleyenler soruşturulmuştu. Diyanetin bir yıl sonra etkinliklerin adını değiştirerek benzer içeriği sürdürmesi tepkilere yol açmıştı.