Bu hafta dünya gündeminde öne çıkan haberlerden biri Danimarka'da kadınlara zorunlu askerlik getiren düzenlemenin yürürlüğe girmesiydi. 

Bazı haber kuruluşları, bunu "cinsiyet eşitliği" şeklinde müjdeledi. Ancak, Danimarka'nın derdi cinsiyet eşitliği konusunda bir adım atmak değildi. Yetkililere göre asıl mesele, "Rus tehdidine karşı savunma kapasitesini olabildiğince artırmak."

Ancak Rus tehdidini dilinden düşürmeyen Danimarka hükümeti, ABD Başkanı Donald Trump'ın hâlâ gündeme getirdiği Grönland'ı alma arzusuna tek kelime ses çıkarmıyor.

Arktik ve Baltık Denizleri'nde son zamanlarda görülen sabotajlarda Rusya'nın parmağı olduğuna dair iddialar hâlâ resmi olarak doğrulanmamışken, Trump'ın Danimarka'ya bağlı Grönland'ı alma isteği, ABD Başkanı'nın açıkça dile getirdiği bir durum.

Kadınların askere alınması kararı nasıl alındı?

Danimarka'da 18 yaşına giren kadınlar, ülkenin "Rusya'dan gelebilecek olası bir tehdide hazırlık yapmak ve NATO üyelerinden Amerikan beklentilerini karşılamak" için silahlı kuvvetlerini genişletmeye yönelmesi kapsamında bu hafta askerlik hizmetine alınmaya hak kazandı.

Ülkede kadınların askere alınmaya başlanmasına yönelik anlaşma Mart ayında duyurulmuş ve Haziran ayında Danimarka Parlamentosu'ndan geçmişti. Danimarka savunma şefi Michael W. Hyldgaard, düzenlemenin duyurulmasının ardından Mart ayında yaptığı açıklamada, "Savunma, seferber edebileceğimiz tüm savaş gücüne ihtiyaç duyuyor. Bu, toplumun her yerinden asker almamızı gerektiriyor" dedi.

Danimarkalı kadınların uzun zamandır orduda gönüllü olarak görev almalarına izin veriliyordu, ancak şimdiye kadar erkek meslektaşları gibi zorunlu hizmet sistemine dahil edilmemişlerdi. Hükümet, kadınların askere alımını yalnızca ihtiyaçlarını karşılayacak kadar gönüllü yoksa kullanıyordu. Kadınlar şu anda Danimarka Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri'nin yaklaşık yüzde 10'unu oluşturuyor.

Danimarka "Rus tehdidini" gerekçe göstererek son yıllarda daha fazla asker bulmaya çalışıyor. Altı milyonluk bir ülke olan Danimarka'da şu anda orduda ve acil servislerde yaklaşık 16 bin 600 üniformalı personel bulunuyor.

Arktik ve Baltık'ta 'Rusya' endişesi

Danimarka, geçtiğimiz Ocak ayında askeri harcamalarını "agresif bir şekilde" artıracağını duyurdu ve Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından bu yana savunmaya daha da odaklı bir yaklaşım benimsedi. Danimarka, Arktik ve Baltık Denizi'ndeki Rusya varlığından dolayı endişesini dile getiriyor.

Taslağın kadınları da kapsayacak şekilde genişletilmesi, başlangıçta planlanandan yaklaşık 18 ay önce yürürlüğe girdi.

Kadınları askere alma kararı, Danimarka'yı kadınların uzun süredir askere alındığı diğer İskandinav ülkeleri İsveç ve Norveç ile aynı çizgiye getirdi. Finlandiya ise kadınlar için zorunlu hizmet uygulamıyor ancak gönüllü olmalarına izin vermiyor.

Görevlerde kısıtlama olmayacak

Danimarka, her yıl temel eğitim alan yeni asker sayısını yaklaşık 4 bin 700'den 2027'ye kadar 6 bin 500'e çıkarmayı hedefliyor. Ayrıca, Şubat 2026'dan itibaren zorunlu hizmet süresini dört aydan 11 aya çıkarıyor.

Danimarkalı askeri yetkililer, kadınların rolleri konusunda açık bir kısıtlama olmayacağını söylüyor. Yani, Danimarkalı kadınlar gerekli standartları karşılayabilecek fiziksel kapasiteye sahiplerse muharebe rollerinde hizmet verebilecekler.

Trump'ın Grönland arzusu ve Danimarka'nın cılız yanıtları

Trump, göreve gelmeden önce, geçtiğimiz Aralık ayında, Grönland'a dair bir çıkış yapmış ve Danimarka'ya bağlı özerk Arktik adasının mülkiyeti ve kontrolünün ABD’de olmasının “mutlak zorunluluk” olduğunu savunmuştu.

Bu çıkışın ardından Trump, bu arzusunu aylar boyunca dile getirmeye devam etti ve Danimarka'ya yönelik üst üste tehditlerde bulundu. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance de, adaya ziyarette bulunarak Trump'ın buradaki hedeflerini aktarmıştı.

Danimarka ise Trump'ın bu çıkışlarına sert tepkiler gösterse de, nihayetinde ABD Başkanı'nı her zaman uzlaşmaya davet etti. NATO üyesi Danimarka, bir yandan da Trump'ın bu güvenlik tehditlerini uluslararası arenada öne çıkarmamayı tercih etmeye devam ediyor.

İran'ın nükleer program müzakerelerine sızan İngiliz casus: BM'nin ajansına girdi, İsrail lehine çalıştı