Çin Devlet Başkanı Şi, Güneydoğu Asya turu kapsamında Vietnam'dan Malezya'ya uçtu. ABD'den daha güvenilir bir ticaret ortağı olduğu mesajını veren Şi, Malezya'yla aralarında "altın çağ"ın başladığını ifade etti.
Dış Haberler
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Pekin'in Washington ile sert bir ticaret savaşı verdiği dönemde yaptığı Güneydoğu Asya turu kapsamında Malezya'ya geldi. Şi, ziyaretinde ülkesinin Amerika Birleşik Devletleri'nden daha güvenilir bir ticaret ortağı olduğu yönünde kişisel bir mesaj verdi.
2013'ten bu yana ilk kez Malezya'yı ziyaret eden Şi, dün akşam başkent Kuala Lumpur'a geldi. Şi, Malezya'ya, yapay zekadan demiryolu geliştirmeye kadar birçok konuda Hanoi'de onlarca ticaret iş birliği anlaşması imzaladığı Vietnam'dan uçtu.
Malezya'nın resmi haber ajansı Bernama'ya göre, inişte Şi, "yüksek düzeyli stratejik iş birliğinin" derinleştirilmesinin hem Çin hem de Malezya'nın ortak çıkarları için iyi olduğunu, bölge ve dünyada barış, istikrar ve refah için iyi olduğunu belirtti.
Şi'nin üç ülkeyi kapsayan turu ve Pekin'in "ABD Başkanı Donald Trump'ın saldırgan yönetiminden daha iyi bir Güneydoğu Asya dostu" olduğuna dönük mesajı, 10 üyeli Güneydoğu Asya Milletleri Birliği (ASEAN) bloğundaki birçok ülkenin, ek gümrük vergileri getiren ABD'den gördükleri muameleden memnun olmamasıyla birlikte geldi.
Washington, Malezya'yı ABD ithalatına yüzde 47'lik bir tarife uygulamakla suçlayarak yüzde 24'lük bir karşı ticaret tarifesiyle vurdu. Malezyalı yetkililer, ABD'nin iddia ettiği bu tarife oranını uyguladığını reddetti.
Trump yakın zamanda dünya çapındaki ülkelere uygulanan en yüksek ABD tarifelerine 90 günlük bir moratoryum getirdi. Bunun yerine, ülkeler ABD'ye ihraç ettikleri mallara yüzde 10'luk bir tarife ile karşı karşıyalar. Washington, burada, mallarına yüzde 145 oranında vergi uyguladığı Çin'i hariç tuttu.
Şi'nin Güneydoğu Asya turu
Şi, üç gün boyunca Kuala Lumpur'da olacak. Bugün, Malezya Kralı Sultan İbrahim ibni İskender'le görüşen Şi, Başbakan Enver İbrahim ile de ayrıca görüşecek. Yarın ise Kamboçya'ya gitmeden önce devlet yemeklerine katılacak.
Şi, kralla buluşmasında, diplomatik bağların geçtiğimiz yıl 50. yıldönümünü doldurmasının ardından Çin-Malezya ilişkilerinde "yeni bir altın çağ" başladığını ifade etti. Malezya Kralı'ysa, yapay zeka da dahil olmak üzere çeşitli alanlarda ülkeler arasında yeni iş birliği sağlandığını duyurdu.
Şi, Vietnam'a yaptığı önceki ziyaretinde Hanoi ve Çin'i "hegemonyacılığa, tek taraflılığa ve korumacılığa birlikte karşı çıkmaya" çağırdı ve "daha açık, kapsayıcı, dengeli ve herkes için faydalı olan ekonomik küreselleşme" için ısrar etti.
Associated Press haber ajansının aktardığına göre, Trump, Şi'nin Vietnam ziyaretini, "Çin ve Vietnam, Amerika Birleşik Devletleri'ni nasıl mahvedebiliriz diye anlamaya çalışıyor" şeklinde yorumladı.
ABD'nin üç ülkeye getirdiği tarifeler
Malezya, üyeleri yeni ABD tarifelerinden en çok etkilenenler arasında yer alan Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) bloğunun şu anki başkanı.
Üretim devi olan ASEAN üyesi Vietnam'a ABD tarafından yüzde 46 oranında tarife uygulanırken, büyük Batılı markalar için düşük maliyetli giyim üreten önemli bir üretici olan Kamboçya'ya da yüzde 49 oranında vergi uygulandı.
Güneydoğu Asya'nın üçüncü büyük ekonomisi olan Malezya'ya yüzde 24 oranında daha düşük bir tarife uygulandı. Tedbirler 90 gün boyunca durdurulmuş olsa da, Başkan Donald Trump hiçbir ülkenin "sorumluluktan kurtulmuş" olmadığı konusunda uyardı.
Çin, Malezya'nın en büyük ticaret ortağı
Şi'nin bu hafta ziyaret etmeyi tercih ettiği üç ülke arasında, Malezya, 32 milyonluk önemli nüfusu, gelişen yüksek teknoloji üssü ve şu anda ASEAN başkanlığını yürüttüğü göz önüne alındığında Çin için en önemli ülke olarak görülüyor. Çin ayrıca 2009'dan beri Malezya'nın en büyük ticaret ortağı. 2024'te Çin-Malezya ticareti 212 milyar dolara ulaştı.
Güçlü ekonomik bağlara rağmen, iki ülke arasında Güney Çin Denizi konusunda gerginlikler yaşandı. Pekin, Kuala Lumpur'un da iddia ettiği sular üzerinde kapsamlı bir egemenlik iddia ediyor.
Genel olarak Asya Pasifik'te, genellikle ABD ekonomik modeliyle uyumlu olan ülkeler, güvenilir bir ticaret ortağı olarak giderek daha fazla Pekin'e yöneliyor.