Bangladeş öğrenci protesto hareketinin koordinatörleri, ordunun Şeyh Hasina'nın başbakanlıktan istifa etmesiyle geçici bir hükümet kuracağını açıklamasının ardından bugün ordu şefi General Waker-Uz-Zaman ile bir araya gelmeyi planlıyor.
Bugün öğlen saatlerinde protesto organizatörleriyle bir araya gelmeyi planladığını açıklayan Zaman, ayrıca Hasina'nın uzun süredir iktidarda olan partisi Avami Birliği hariç olmak üzere büyük siyasi partilerin liderleriyle ileriye dönük yolu ele almak üzere görüşmelerde bulunduğunu ve Cumhurbaşkanı Muhammed Şahabuddin ile görüşmelerde bulunması gerektiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Şahabuddin de, dün geç saatlerde televizyonda yaptığı konuşmada, tüm partilere ve siyasi örgütlere danıştıktan sonra geçici hükümetin mümkün olan en kısa sürede seçim yapacağını ifade etti.
Hapiste olan muhalefet partisi lideri serbest bırakılacak
Şahabuddin, ayrıca, 2018'de bir yolsuzluk davasında hüküm giymiş ancak bir yıl sonra sağlığı kötüleşince hastaneye kaldırılmış olan muhalefetteki Bangladeş Milliyetçi Partisi (BNP) Genel Başkanı ve Hasina'nın düşmanı Begum Khaleda Zia'nın derhal serbest bırakılmasına "oybirliğiyle karar verildiğini" açıkladı.
BNP sözcüsü de, 78 yaşındaki Zia'nın "tüm suçlamalardan yasal olarak aklanacağını ve yakında çıkacağını" duyurdu.
Protesto koordinatörü: Parlamento feshedilmeli, ordu destekli hükümeti kabul etmeyiz
Diğer yandan, Bangladeş'in öğrenci protesto hareketinin kilit koordinatörlerinden biri olan Nahid Islam, bir video açıklamasında, cumhurbaşkanına parlamentonun feshedilmesini talep eden ve bu talep karşılanmazsa daha fazla protesto yapılacağı konusunda uyaran yeni bir ültimatom verdi.
İnsanları sakin ve barışçıl olmaya çağıran Islam, "Halk ayaklanmasının faşist Hasina hükümetini devirmesinden sonra bile mevcut parlamentoyu hala yerinde görüyoruz. Yani, bir ültimatom veriyoruz: Bugün saat 15:00'e kadar feshedilmesi gerekiyor" dedi.
Islam, üç organizatörle birlikte bir videoda "Önerdiğimiz hükümet dışında herhangi bir hükümet kabul edilmeyecektir. Ordu destekli veya ordu tarafından yönetilen hiçbir hükümeti kabul etmeyiz" ifadelerini kullandı.
ABD'den orduya övgü
Bangladeş ordusunun geçici hükümet çıkışına Washington'dan övgü geldi. Beyaz Saray sözcüsü "ABD uzun zamandır Bangladeş'te demokratik haklara saygı gösterilmesi çağrısında bulundu. Geçici hükümet oluşumunun demokratik ve kapsayıcı olmasını istiyoruz. Orduyu bugün gösterdikleri itidalli davranışından dolayı takdir ediyoruz" açıklamasında bulundu.
ABD Senatosu'nun çoğunluk lideri Chuck Schumer de, geçici hükümetin hızlı demokratik seçimler kurmayı hedeflemesi gerektiğini savundu. Schumer, "Başbakan Hasina'nın meşru protestolara verdiği şiddetli tepki, devam eden iktidarını sürdürülemez hale getirdi. Cesaretli protestocuları alkışlıyorum ve öldürülenler için adalet talep ediyorum" diye konuştu.
Hasina, Ocak ayında muhalefetin boykot ettiği seçimde dördüncü kez üst üste kazanmıştı. ABD Dışişleri Bakanlığı Ocak ayındaki seçimlerin özgür ve adil olmadığını iddia ederek, Washington'un anket usulsüzlükleri ve şiddet raporlarından endişe duyduğunu belirtmişti.
'Nobel ödüllü Yunus geçici hükümette yer alsın' çağrısı
Diğer yandan, öğrenci protestolarının koordinatörleri, bugün Facebook'ta yayınlanan bir videoyla, ekonomist ve Nobel barış ödüllü Muhammed Yunus'un baş danışman olarak yer aldığı yeni bir geçici hükümet kurulması çağrısında bulundu.
Öğrenciler Ayrımcılığa Karşı (SAD) grubunun kilit liderlerinden Asif Mahmud da, Facebook hesabından "Dr. Yunus'a güveniyoruz" diye yazdı.
Bir eylem sözcüsünün Reuters'a yaptığı açıklamaya göre, Paris'te bulunan Yunus, söz konusu görevi kabul etti. Yunus'un Fransa başkentinde küçük bir tıbbi prosedürden geçtikten hemen sonra Bangladeş'e dönmeyi planladığı aktarıldı.
Protesto koordinatörlerinden Nahid Islam da, "Muhammed Yunus ile de görüştük ve davetimiz üzerine bu sorumluluğu üstlenmeyi kabul etti" dedi.
Yunus, Hindistan'ın the Print gazetesine verdiği röportajda, Hasina döneminde Bangladeş'in "işgal edilmiş bir ülke" olduğunu savundu. Yunus, "Bugün Bangladeş'in tüm halkı özgür hissediyor" diye konuştu.
84 yaşındaki Yunus ve kurmuş olduğu Grameen şirketi, Bangladeş'in kırsal kesimindeki yoksullara 100 doların altında küçük krediler vererek insanları yoksulluktan kurtarma çalışmalarıyla 2006 Nobel Barış Ödülü'nü kazandı. Ancak Yunus, Haziran ayında bir mahkeme tarafından zimmete para geçirmekle suçlanmıştı. Yunus bu suçlamaları reddetmişti.
Yunus, 1983'te kurduğu kâr amacı gütmeyen şirket Grameen Telecom'da işçi yasalarını ihlal ettiği suçlamasıyla üç kişiyle birlikte altı ay hapis cezasına çarptırıldı.
Protestolar neden büyümüştü?
Öğrencilerin öncülüğündeki son protestolar, 1971 bağımsızlık savaşı gazilerinin torunlarına kamu sektöründe işe sokulmasını öngören bir istihdam kotası sistemi yüzünden başlamıştı.
Son protestolar ve hükümet baskıları, Bangladeş'in kuruluşundan bu yana en büyük şiddet olaylarına yol açtı.
Hasina, dün ayrıcalıklı iş kotalarına karşı öğrenci protestoları olarak başlayan ve onun düşüşünü talep eden bir harekete dönüşen gösterilere karşı polis saldırılarında yüzlerce kişinin öldürülmesinin ardından istifa edip Bangladeş'ten kaçmıştı.
Hasina'nın istifasının ardından Pazartesi günü kutlamalar yapılmıştı.
Ordu şefi Zaman, ordu karargahında yaptığı bir brifingde, protestolar sırasındaki ölümlerle ilgili soruşturma açılacağının sözünü verdi.