Birleşmiş Milletler 79. Genel Kurulu için ABD’de bulunan AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıklamaları, Türkiye’de sermaye düzeninin "pazarlıkçı batıcılık" ile “tam boy batıcılık” arasındaki tartışmasında Batı'ya verilen yeni güvencelerle bir ağırlık kaymasına işaret ediyor olabilir.
Erdoğan başta olmak üzere AKP’li yetkililer bir süredir Türkiye’nin esas olarak bir NATO ülkesi olduğunu ama Doğu’yla işbirliğini de ihmal etmeyeceğini dile getiriyor, Türkiye’nin BRICS üyeliği başvurusunun öneminden dem vuruyor.
Erdoğan beraberindeki kalabalık heyetle ABD’de uluslararası sermaye çevreleri dahil temaslarını sürdürürken ABD medyasına da açıklamalarda bulundu.
NBC News kanalına konuşan Erdoğan, Ukrayna’nın NATO üyeliğine kapıyı kapatmadı.
Ankara'nın Ukrayna'nın NATO üyeliğine nasıl baktığına ilişkin soruyu yanıtlayan Erdoğan, bu konuda tüm NATO ülkelerinin adımlarına bakacaklarını belirtti.
Erdoğan, "Amerika, Ukrayna’nın her şeyden önce NATO’ya üye olmasını istemiyor. Birçok NATO ülkesi bir defa Ukrayna’nın NATO’ya üye olmasını istemiyor. Bu gerçekleri görerek kararımızı vermemiz lazım" dedi.
Ukrayna'nın NATO üyeliği konusunun, enine boyuna düşünülerek karar verilecek bir konu olduğunu söyleyen Erdoğan "Bu gerçeklere baktığımız zaman bu işler heyecanla adım atılacak olan konular değil. Bizler de bu konularda kararlarımız verirken tabii ki bütün NATO üyelerinin duruşunu masaya yatırıyoruz ve kararlarımızı ona göre veriyoruz. Şu an itibarıyla tüm NATO ülkelerinin duruşu, benim için diğer ülkeler için nedir ne değildir bu gelişmeleri takip ederek nihai kararımızı veririz. Heyecanla bu kararlar verilmez” diye konuştu.
Erdoğan "Bu konuda karar verdiniz mi?" şeklindeki soruya ise “Hayır" diyerek yanıt verdi.
S-400 pazarlığı iddiası sonrası ‘F-35’le ilgili gelişme yok’
Yunanistan merkezli Kathimerini gazetesi eski Pentagon yetkilisi Michael Rubin’e dayandırdığı haberinde ABD’nin F-35 programına dönüş için Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerini İncirlik Üssü’ne transfer edip ABD’nin kontrolüne vermesini önerdiğini iddia etmişti.
İddianın gerçek olup olmadığından bağımsız olarak Ankara ile Washington hattında F-35 konusundaki pazarlığın sürdüğü belirtiliyor. Erdoğan’ın önceki gün BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşma sonrası Türkevi’ne giderken bir ABD’li gazetecinin F-35 programıyla ilgili bir gelişme olup olmadığı yönündeki sorusuna "Şu an bir gelişme yok" yanıtını verdiği öğrenildi.
Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK) tarafından düzenlenen 15. Türkiye Yatırım Konferansı çerçevesinde ABD’li ve Türk patronlarla da bir araya gelen Erdoğan ABD ile “savunma sanayi” alanındaki işbirliğinin son yıllarda kısıtlamalar nedeniyle potansiyelinin çok gerisinde kaldığını söyleyerek “F-16 modernizasyon projesiyle yeni bir sayfa açtığımızı temenni ediyor, bu alandaki ihracat engellerinin kalıcı şekilde kaldırılmasını bekliyoruz” dedi.
ABD'li yatırımcıya 'yeni vergi yok', 'asgari ücrete düşük zam' güvencesi
Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek New York’ta finans çevreleriyle görüşmelerine devam ediyor. Şimşek Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan ile birlikte katıldığı Goldman Sachs ve TAİK tarafından düzenlenen yatırım konferansında “sıkı para politikasının merkezinde harcama disiplininin ve kayıtdışı ekonomiyle mücadelenin olacağını" söyledi. Bloomberg’in haberine göre Şimşek yakın gelecekte yeni bir verginin de sözkonusu olmayacağını dile getirdi.
Gelecek yıl Türkiye’de enflasyonun yüzde 20’nin altına düşeceğini öne süren Şimşek’e “yatırımcıların” sordukları sorular arasında asgari ücret artışının ne olacağı da yer alıyordu.
Bloomberg’in haberine göre Şimşek bu konuda “müzakerelerin sürdüğü” şeklinde yanıt verirken toplantıya katılanların yeni yılda asgari ücrete artışın Merkez Bankası’nın beklenen enflasyon oranlarıyla uyumlu yapılacağı izlenimi edindiği ifade edildi.
Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği’nin (ASKON) ABD şubesi ev sahipliğinde düzenlenen Amerika-Türkiye iş dünyası buluşmasına da katılan Şimşek burada yaptığı konuşmada da patronlara "bu fırsatı kaçırmayın, hikayenin parçası olun" mesajı verdi. Şimşek “Türkiye'de güçlü bir yapısal dönüşümün arifesindeyiz Yapısal dönüşüm demek fırsat demek, büyüme demek. O nedenle bu hikayenin bir parçası olmak gerektiği çok net” şeklinde seslendi.
TBMM Başkanı Kurtulmuş Rusya'da 'yaptırımlar'dan şikayet etti
Öte yandan AKP'li Erdoğan ve beraberindeki kalabalık heyetin ABD'deki temasları sürerken TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş ise Rusya'nın başkenti Moskova'daydı. Bugün Rusya Federal Meclisi Federasyon Konseyi Genel Kurulu'na hitap eden Kurtulmuş iki ülkenin olumlu ilişkilerin "vizyoner liderler" olarak nitelediği Erdoğan ve Putin'in "fevkalade büyük katkısı" olduğunu söyledi. Ekim ayında Kazan'da yapılacak BRICS toplantısını "çok kutuplu dünya düzeninde, kurulmakta olan yeni düzende önemli bir adım" olarak gördüklerini kaydeden Kurtulmuş "Türkiye'nin BRICS'e üyeliği, Türkiye'nin mevcut üyeliklerine bir alternatif, onların karşısında bir teşebbüs değil, tam tersine Türkiye'nin dış politikadaki gücünü artıracak yeni bir argüman, yeni bir enstrüman olarak telakki edilmektedir" diye konuştu.
Rusya'ya karşı tek taraflı ve haksız yaptırımları kabul etmediklerini söyleyen Kurtulmuş "Bu yatırımların sonunda da birtakım alternatif yollarla buradan çıkışların bulunduğu ortadadır. Rusya'nın da başta finans alanındaki yaptırımlar olmak üzere, bu yaptırımlara alternatif çözümler bulacağına inanıyoruz" dedi. Geçtiğimiz günlerde Rus TASS haber ajansı Emlak Katılım Bankası dışındaki tüm Türk bankalarının yaptırım endişesiyle Rusya ile bağlantılı işlemlerden çekildiğini duyurmuştu.
Öte yandan yine TASS haber ajansı eski Zafer Partili, kalkınma ekonomisti Bartu Soral'ın Türkiye'nin BRICS üyeliği başvurusunu bir pazarlık kozu olarak öne sürdüğüne yönelik görüşlerini haberleştirmişti.