ABD'den Ukrayna'da silahlı isyan kurgusu: 'Afganistan yanında hiç kalacak'

ABD basınından farklı yayınlara isim belirtmeden demeç veren yetkililer, 'işgal edilmiş Ukrayna'da savaşmak üzere militan yetiştirme politikalarından' bahsetti.

Dış Haberler

Batı bloğuyla Rusya arasında bu hafta gerçekleştirilen müzakerelerden sonuç çıkmazken, ABD tarafında savaş ve "İşgal altındaki Ukrayna'da direniş" senaryoları dillendirilmeye başlandı. Bugün ABD basınına demeç veren çeşitli istihbarat ve ordu yetkilileri Rusya'nın Ukrayna'yı işgal edeceği bir gelecek kurgulayarak bir dizi plan sıraladı.

New York Times'a konuşan emekli Amiral James G. Stavridis, Ukrayna'nın "Rusya'nın işgali altına düşmesi" durumunda bölgede ABD'nin silahlı ayaklanmayı destekleyeceğini söyledi. Stavridis, bu durumda Ukraynalı militanlara yönelik yapılacak desteği SSCB'ye karşı Afgan cihatçılara yönelik destekle karşılaştırarak "Afganistan'da yapılanların Ukrayna yanında bir hiç kalacağını" söyledi. Öte yandan Yahoo News'a konuşan eski Pentagon ve CIA yetkilileriyse "hali hazırda ABD'nin zaten Ukrayna'da militanların eğitimine başladığını" ifade etti.

'Eğitim ABD'nin güney eyaletlerinde 2015'ten beri devam ediyor'

Beş eski ABD istihbarat ve ulusal güvenlik yetkilisinden demeç alan Yahoo, CIA'in ABD topraklarında seçkin Ukrayna özel harekat kuvvetleri ve diğer istihbarat personeli için "gizli" bir yoğun eğitim programını yönettiğini yazdı. Öte yandan yayın organına konuşan yetkililer Ukraynalı militanların eğitimin 2015 yılında başladığını ve Güney ABD'deki açıklanmayan bir tesiste yürütüldüğünü ifade etti.

CIA tarafından eğitilmiş kuvvetlerin yakında Rusya birliklerine karşı kritik bir rol oynayabileceğini ifade eden yayın organı, genişletilmiş "Rusya karşıtı çabanın" bir parçası olarak CIA Kara Şubesi paramiliterlerinin şimdiden doğu Ukrayna'daki cephede savaşan birliklerde danışmanlık yaptığını yazdı.

Yahoo'ya konuşan istihbarat yetkilileri CIA'in Kara Şubesi'ne Ukraynalı militan yetiştirme talimatın 2014'te Kırım'ın Rusya'ya katılmasını takiben Barack Obama hükümeti tarafından verildiğini ifade etti. Adı belirtilmeyen eski bir üst düzey istihbarat yetkilisi ABD'nin Ukraynalı militan yetiştirme çalışmalarının Donald Trump yönetimi altında genişletildiği, Joe Biden yönetimindeyse "daha da ileri gittini" ifade etti.

İfadelere göre ABD topraklarında yürütülen Ukraynalı militan yetiştirme programı ateşli silahlar, kamuflaj teknikleri, kara navigasyonu, "siper al, ilerle" gibi taktiklerle istihbarat gibi alanlarda eğitimi içeriyor.

Programa aşina olan bir CIA yetkilisi, yayın organına verdiği demeçte "ABD bir isyan eğitiyor" derken programın Ukraynalılara "Rusları nasıl öldüreceklerini" öğrettiğini de sözlerine ekledi.

Öte yandan hâlâ görevdeki bir kıdemli CIA yetkilisiyse, programın “isyana yardım etmek için” tasarlandığını reddetti. CIA sözcüsü Tammy Thorp, "Ukrayna'da silahlı bir isyancı eğittiğimiz yönündeki öneriler tamamen yanlıştır" dedi.

'Ruslar programa sızacak' paranoyası

Öte yandan Donald Trump döneminde görev yaptığı belirtilen bir ulusal güvenlik yetkilisi de Trump hükümetinin Ukrayna'daki yönetimle 'Rusya'nın programa sızmasına ilişkin endişeleri' tartıştığını kaydetti. Yetkili, Ukrayna istihbaratının ABD'ye yolladıkları "kursiyerlerin" arasında köstebek bulmak için çalıştıklarını kaydetti.

Öte yandan Ukraynalılara yönelik güvensizlik de söz konusu yetkilinin ifadelerinde öne çıkıyor. Yetkili, Trump döneminden kalma Ulusal Güvenlik Konseyi görevlilerinin "Rusların sonradan öğrenmesinden rahatsız olacakları hiçbir şeyi" Ukraynalılara söylememelerine dari bir kural koyduklarını kaydetti.

Ayrıca eski CIA yetkilisiyse ABD'ye eğitime gelen "militanlık kursiyerlerinden" bazılarının "güvenlik kurallarını çiğnediği için Ukrayna'ya geri gönderildiğini" kaydetti.

New York Times: Polonya, Romanya ve Slovakya rol oynayacak

New York Times'a konuşan mevcut hükümet yetkilileriyse "Ukraynalı isyancılara yardım etme" planlarının NATO'nun doğu kanadının bir parçası olan ülkelerdeki eğitimleri içerebileceğini söyledi. Yetkililer Polonya, Romanya ve Slovakya'nın isyancıların Ukrayna'ya girip çıkacağı noktalar olmanın yanı sıra lojistik destek ve silahların da geçiş noktası olacağını kaydetti.

Mevcut hükümetteki yetkililer, ABD'nin "neredeyse kesinlikle" silah tedarik edeceğini söyledi.

ABD donanmasından emekli dört yıldızlı amiral James Stavridis'se verdiği demeçte savaş durumunda Ukrayna'ya yönelik ABD ve NATO'nun askeri yardımının istihbarat, siber destek, tank, hava savunma silahları ve deniz saldırı füzelerini kapsayacağını belirtti.

NATO amirali Stavridis ABD'nin Afganistan'da kaldığı süreye atıfla, "Ve eğer bu [savaş] bir Ukrayna isyanına dönüşürse, Putin, yirmi yıl boyunca isyanlarla savaştıktan sonra onları nasıl silahlandıracağımızı, eğiteceğimizi ve harekete geçireceğimizi öğrendiğimizi anlamalı” dedi.

'Afganistan'da Sovyetler Birliği'ne karşı çabalarımız hiç kalır'

Öte yandan Afganistan'da kurulan halkçı hükümete ve daha sonra SSCB'ye karşı ABD'nin yetiştirdiği cihatçıları hatırlatan Amiral Stavridis Ukrayna'da öngördükleri isyan için "askeri desteğin düzeyi karşılaştırıldığında Afganistan'da Sovyetler Birliği'ne karşı çabalarımız hiç kalır" dedi.

ABD Savunma Bakanı Lloyd J. Austin ve ABD Genelkurmay Başkanı General Mark A. Milley, Rusya tarafıyla yaptıkları son görüşmelerde "Ukrayna'daki herhangi bir hızlı Rus zaferinin Afganistan'dakine benzer kanlı bir isyanı izleyeceğini" söylediler.

2014'te ABD güdümüyle Ukrayna'da gerçekleşen darbenin ardından Washington Kiev'e yaklaşık 2,5 milyar dolarlık askeri yardım sağladı.

'Militan yetiştireceğiz' ve 'Zaten yetiştirdik' demeçleri

Mevcut istihbarat ve hükümet yetkilierinin demeçlerine de yer veren NYT'deki haber militan yetiştirme programının henüz başlamadığı şeklinde bir tablo sunuyor.

Haberde üst düzey yönetim yetkilileri, ABD'nin Ukrayna'ya ülkenin bir işgale daha hızlı yanıt vermesine yardımcı olabilecek savaş alanı istihbaratı sağlama yolunda ilerlediğini belirtirken bu yardımın şimdilik "Putin'i kışkırtmamak için ayarlandığını" ifade etti.

Ancak yetkililer, militan yetiştirmek için programın 'Rus birliklerinin sınırı geçmesi' durumunda 'saldırı silahları ve eğitim verme' yoluyla olabileceğini söyledi.

Ukrayna'nın yanında Batı'nın savaşa dahil olduğu senaryo düşünülmüyor

Her iki yayın organına konuşan yetkililerin de Ukrayna'nın Rusya'yla bir savaşa girmesi durumunda Batı ülkelerinin savaşa doğrudan dahil olmayacağı ve ülkenin tamamen işgale uğracağı var sayımında olmasıysa dikkat çekici.

NYT'ye konuşan hali hazırda görev başında olan bir ABD'li yetkili “Doğru ekipman ve taktikler verildiğinde, Ukrayna başarılı bir istila şansını önemli ölçüde azaltabilir" diyerek "en iyimser" tabloyu çizen kişi oldu.

Ukrayna'nın her türlü planlanan savaşı kaybedeceği ve Batı tarafından yalnız bırakılacağı sadece ABD'li yetkililer tarafından kurgulanmıyor. Eski Ukrayna Savunma Bakanı Andriy P. Zagorodniyuk Pazar günü Atlantik Konseyi için yazdığı bir yazıda, ABD'nin bir isyanı nasıl destekleyebileceğine dair bir 'kullanma kılavuzu' çerçevesi çizdi. Zagorodniyuk şunları kaydetti:

“Ukrayna, görevdeki askeri birlikleri, muharebe gazileri, yedek askerler, bölgesel savunma birimleri ve çok sayıda gönüllüyle birleştirerek, Rus kuvvetlerine saldırabilecek on binlerce küçük ve son derece hareketli grup oluşturabilir. Bu, Kremlin'in işgal altındaki bölgeler üzerinde herhangi bir yönetim kurmasını veya tedarik hatlarını güvence altına almasını neredeyse imkansız hale getirecek."

NYT'yse hazırladığı haberde görüş alınan Washington yetkililerinin iyimserliğine yönelik şüpheleri dillendirdi. Haberi hazırlayan gazetenin Pentagon muhabiri Helene Cooper, "Ancak Ukraynalıların yıllarca hatta on yıllarca sürebilecek bir isyan kampanyası başlatmaya istekli olup olmayacağını bilmek zor. Bazı Ukraynalı uzmanlar, Rusya'nın işgalinden bu yana çok az silahlı direnişin yaşandığı Kırım'ı işaret ediyor" derken Rusya'nın sadece hali hazırda Ukrayna'dan ayrılmaya çalışan Donbass'ı topraklarına katmakla yetinebileceğini de öne sürdü.