ABD Başkanı Donald Trump, ABD Ordusu'nun 250. yıldönümüyle aynı zamana denk gelen bir güç gösterisiyle 79. doğum gününü kutlarken, başkent Washington DC'de devasa bir askeri geçit töreni yapıldı. 

Trump dünkü geçit törenini "unutulmaz bir olay" diye nitelendirirken, Trump'a tepki gösterenler ABD Başkanı'nın doğum günüyle birleştirdiği tören için "baş egoiste pahalı bir saygı duruşu" ifadelerini kullandı.

Aynı gün, Trump'ın politikalarına karşı ülke çapında "Kral Yok" protestoları düzenlendi.

Washington DC'deki etkinlik dün tanklar, askerler ve 21 pare top atışı ile başladı. Büyük tören, ordunun uzun zamandır planladığı kutlamaya aceleyle eklenmişti ve maliyeti, zamanlaması ve açık siyasi çağrışımları nedeniyle eleştirilmişti. Öte yandan Trump'a karşı ülke çapında yapılan "Krallara Hayır" protesto gösterileri "çatışmalardan kaçınmak için" başkentte yapılmadı.

Los Angeles'taki gösterilerin ardından Trump'tan gövde gösterisi 

Geçtiğimiz hafta Trump, Los Angeles'ta sınır muhafız kurumu ICE'ın göçmenlere yönelik gözaltı operasyonlarının ardından başlayan protestolara karşı Ulusal Muhafızları ve ABD Deniz Piyadelerini kente konuşlandırmıştı. 

Washington'daki geçit töreni protestoların ardından Trump için bir askeri gövde gösterisine dönüştü. Lincoln Anıtı'ndan başlayıp Constitution Caddesi'nde devam eden törende yaklaşık 6 bin 200 asker, 60 tonluk M1 Abrams tankları da dahil olmak üzere 128 askeri araç ve 62 uçak yer aldı. Tören gecesi, paraşütle atlama, Lee Greenwood'un başrolde olduğu bir konser ve havai fişek gösterileriyle sonlandı.

Trump: Bizim de kutlamamızın zamanı geldi

Törende konuşan Trump, gösterinin "uzun zamandır beklenen bir şey" olduğunu savundu, kalabalığa, "Her ülke zaferlerini kutluyor. Amerika'nın da kutlamasının zamanı geldi. Bu gece bunu yapıyoruz" diye seslendi.

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ise "14 Haziran, elbette ordunun doğum günü. Elbette Amerika Birleşik Devletleri başkanının doğum günü. Doğum günün kutlu olsun, Sayın Başkan" dedi.

İlk döneminde Bastille Günü törenine özenmişti

Trump, 2017'de Paris'te bir Bastille Günü kutlamasına katıldığından beri büyük bir askeri geçit töreni talep ediyordu, ancak ilk döneminde savunma yetkililerinin tepkisiyle karşılaşmıştı.

Bu sefer, 1991'de ABD'nin Körfez Savaşı'nın sonunu işaret etmesinden bu yana eşi benzeri görülmemiş bir askeri donanım gösterisi olarak hem modern hem de antika askeri teçhizatı ABD başkentine gönderdi. Bunlar arasında 28 Abrams tankı, bir zırhlı araç ordusu, süvari, askeri uçaklar ve helikopterler de yer aldı.

Seyirciler, Beyaz Saray'ı ABD Kongre Binası'na bağlayan bir ana cadde olan Constitution Avenue boyunca, Ordu'nun 1775'teki kuruluşundan, II. Dünya Savaşı'na, Vietnam Savaşı'na ve sözde "teröre karşı savaş"a kadar uzanan bir gösteri için toplandılar.

Trump törene gelirken, kırmızı MAGA (Amerika'yı Yeniden Büyük Yap) şapkalarıyla dolu kalabalıktan tezahürat sesleri yükselirken, küçük bir grup ise Trump'ı yuhaladı.

ABD ordusu törene katılımı yaklaşık 200 bin kişi olarak öngörmüştü ancak bu sayıya ulaşılamadığı belirtiliyor.

Törene tepkiler nereden ve neden geldi?

Trump'ın Los Angeles'a Deniz Piyadeleri göndermesinden kısa süre sonra düzenlenen bu törene "başkanlık gücünün aşırı kullanımı" gibi eleştiriler yöneltildi.

Geçtiğimiz perşembe günü bir yargıç, Kaliforniya Valisi Gavin Newsom tarafından açılan bir davayı destekleyerek, Trump'ın valinin onayı olmadan eyalete Ulusal Muhafızları konuşlandırmasının hukuka aykırı olduğuna karar verdi. Ancak, bir temyiz mahkemesi kararı birkaç saat sonra durdurdu ve konuşlandırmanın geçici olarak devam etmesine izin verdi.

Trump'ın kararı, 1965'ten beri bir başkanın valinin izni olmadan Ulusal Muhafızları harekete geçirmesinin ilk örneğiydi. Hem Trump hem de Savunma Bakanı Pete Hegseth, bu yaklaşımın ülke genelinde tekrarlanabileceğini belirtti.

Trump'ın bu adımıyla "sıkıyönetime doğru bir adım attığı" eleştirileri artarken, Trump'ın daha da ileri giderek ABD birliklerinin yerel kolluk kuvvetlerine katılmasına izin verecek olan 1807 İsyan Yasası'nı da etkinleştirebileceği de gündeme geldi, ancak henüz Trump böyle bir adım atmadı.

Dün Washington'da düzenlenen geçit töreninin 45 milyon dolara mal olduğu belirtiliyor. Tören "iç politikanın militarize edilmesi" nedeniyle de tepkilere yol açtı.

Ülke genelinde Trump karşıtı miting: 'Krallara Hayır'

Bu arada, başkentte zırhlı araçlar başkanın önünde caddede ilerlerken, milyonlarca insan ABD genelindeki sokakları, parkları ve meydanları, "Krallara Hayır" protestoları kapsamında doldurdu.

Gösterilerde Trump'ın orduyu muhalefeti sindirmek ve bastırmak için kullandığı vurgulandı.

Protestocular, Trump'ın politikalarını "bölücü" diye nitelerken, gösterilerde Trump yönetiminin "mahkemelere meydan okuduğu, Amerikalıları sınır dışı ettiği, insanları sokaklardan sildiği, medeni haklara saldırdığı ve hizmetleri kısıtladığı" ifade edildi.

Bazı eyaletlerde önlemler: Ulusal Muhafızlar çağrıldı

ABD genelindeki yetkililer gösteriler karşısında "sukunet" çağrısında bulunurken, bazı eyalet valileri gösteriler öncesinde Ulusal Muhafızları harekete geçirdi.

Bir hafta önce protestoların patlak verdiği Los Angeles'taki polis, resmi etkinlik sona erdikten sonra protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Portland şehrindeki ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) binasının önünde protestoculara polis göz yaşartıcı gaz ve mermiyle müdahale etti.

Büyük kentlerde büyük kalabalıklar

New York, Denver, Chicago, Austin ve Los Angeles'ta büyük, coşkulu kalabalıklar sokaktaydı.

Atlanta'daki gösteriye katılanlar beş bin kişilik etkinlik alanına sığmadı, binlerce kişi eyalet meclisi önündeki konuşmacıları dinlemek için bariyerlerin dışında toplandı.

Seattle Times'ın bildirdiğine göre Seattle'daki yetkililer, şehrin merkezinde düzenlenen en büyük mitinge 70 binden fazla kişinin katıldığını tahmin ediyor.

Trump'ın göreve başlamasından bu yana, yönetim göçmenleri yabancı hapishanelere gönderdi, göçmen tutuklama kotaları koydu, mahkemelerle çatıştı, hükümet işlerini kısıtladı ve sosyal hizmetlerde kesintiler önerdi.

Washington'da resmi olarak hiçbir gösteri planlanmamış olsa da, ülke çapındaki "Krallara Hayır" mitinglerinin organizatörleri, geçit töreninin silahlı kuvvetlere gerçek bir övgüden ziyade Trump'ın kişisel hırsını ve egosunu yansıttığını vurguladı.

Washington'da protesto yapılmadı

Önceki gün geç saatlerde ABD Kongre Binası'nda düzenlenen bir protestoda yaklaşık 60 tutuklama yapıldı ancak dün ABD başkentinde büyük bir olay bildirilmedi ve birçok grup protestolarını başka yerlerde düzenlemeyi tercih etti.

"Krallara Hayır" protestolarının organizatörleri, ülke genelinde yaklaşık 2 bin yerleşim yerinde gösteriler düzenlemelerine rağmen başkentte resmi bir etkinlik düzenlemedi.

Grup, bir açıklamada, bunu "bu doğum günü geçidinin ağırlık merkezi olmasını önlemek" için yaptıklarını söyledi.

Krallara Hayır Koalisyonu dün yaptığı açıklamada, "Bugün, kırmızı eyaletlerde ve mavi, kırsal kasabalarda ve büyük şehirlerde, Amerikalılar barışçıl birlik içinde durdu ve açıkça şunu söyledi: Bizim krallarla işimiz yok" dedi.

Dışişleri Bakanı savaştan çıkış yolu olarak 'diplomasiyi' gösterdi: 'Trump'ın nükleer müzakere süreci tek yöntem'