ABD başkanlık seçimlerini eski başkan Donald Trump kazandı. Trump, oy sayımları devam ederken bugün erken saatlerde Florida'daki Mar-a-Lago tatil köyünde erken bir zafer turu atmak için sahneye çıktı.
Eski ABD Başkanı birçok kritik eyaleti diğer aday Kamala Harris'e karşı önde tamamladı. Trump, 2020'deki seçimlere kıyasla oylarını önemli ölçüde artırmış görünüyor.
Bununla birlikte Cumhuriyetçilerin ABD Kongresi'nde çoğunluğu elde etmek üzere olduğu görülüyor.
Trump'tan 'benzersiz bir zafer' açıklaması
Florida'daki zafer konuşmasında Temmuz ayındaki suikast girişimini hatırlatan Trump, başkanlığının "ilahi bir şekilde takdir edildiğini" ima etti.
Destekçilerine seslenen Trump, "Birçok kişi bana Tanrı'nın hayatımı bir sebepten dolayı bağışladığını söyledi. Ve bu sebep ülkemizi kurtarmak ve Amerika'yı yüceltmekti. Ve şimdi bu görevi birlikte yerine getireceğiz" dedi.
Konuşma, Trump'ın Senato'nun Cumhuriyetçi kontrolüne geçmesini kutlamasıyla başladı. Trump, ayrıca Cumhuriyetçiler'in Temsilciler Meclisi'nde çoğunluk sağladığını ilan etti, ancak bu henüz resmi sonuçlarla doğrulanmış değil.
Trump daha sonra sonuçları "benzersiz bir zafer" olarak nitelendirdi. Trump, seçmenlere "Bu özel bir şeydi. Ve size geri ödeyeceğiz. En iyi işi yapacağız. Bu, Amerikan halkının ülkeleri üzerinde kontrolü yeniden kazandığı gün olarak sonsuza dek hatırlanacak. Amerika bize benzeri görülmemiş ve güçlü bir yetki verdi" diye seslendi.
Musk'a övgüler yağdırdı
Trump, Ağustos ayında kendisini destekleyen eski bağımsız aday Robert F. Kennedy'e de gönderme yaptı. Trump, Kennedy'nin "Amerika'yı tekrar sağlıklı hale getireceğini" söyleyerek, "Amerikan'ı Tekrar Harika Yap" sloganının bir varyasyonunu sundu.
Donald Trump, "Bazı şeyler yapmak istiyor ve biz de onu yapmasına izin vereceğiz" diye ekledi.
Trump, milyarder ve Tesla sahibi Elon Musk'a da övgüler yağdırdı. SpaceX roketlerine ve Starlink uydu teknolojisine olan hayranlığıyla ilgili uzun anekdotlar anlatan Trump, Musk'ı "süper dahi" olarak nitelendirdi. Trump, "Dahilerimizi korumamız gerekiyor. Çok fazla dahimiz yok" dedi.
'Savaş başlatmayacağım, savaşları durduracağım'
Trump konuşmasında ayrıca kendisinin ilk başkanlık döneminde (2017-2012) "IŞİD'in yenilmesi dışında ABD'nin savaşmadığını" savundu.
Kendisi için "savaş başlatacak" denildiğini söyleyen Trump "Ben savaş başlatmayacağım. Savaşları durduracağım" ifadesini kullandı.
Trump'ın Ohio'dan aday arkadaşı Senatör JD Vance de dahil olmak üzere en yakın müttefiklerinden birkaçı, konuşmak üzere kürsüye davet edildi.
Vance, kalabalığın coşkusu ve tezahüratları arasında, "Sanırım Amerika Birleşik Devletleri tarihindeki en büyük siyasi geri dönüşe tanık olduk" dedi.
Harris henüz konuşma yapmadı
Harris, mezun olduğu Howard Üniversitesi'nde toplanan destekçilerine henüz konuşmadı. Kampanya eş başkanı Cedric Richmond, gece yarısından sonra kalabalığa kısa bir konuşma yaparak Harris'in bugün kamuoyuna açık bir konuşma yapacağını söyledi. Richmond, "Hâlâ sayılacak oylarımız var" dedi.
Trump'ın seçimi kazandığını henüz çoğu ABD'li haber ajansı duyurmadı. Ancak Trump'ın Pensilvanya, Kuzey Karolina ve Georgia gibi çekişmeli eyaletleri kazandığı, diğer dört çekişmeli eyalette de liderliği elinde tuttuğu ve kazanmanın eşiğinde olduğu görülüyor.
Cumhuriyetçiler Senato'da çoğunluk kazandı, Temsilciler Meclisi henüz belli değil
Cumhuriyetçiler, Batı Virginia ve Ohio'daki Demokrat koltuklarını devralarak ABD Senatosu'nda çoğunluk kazandı. Cumhuriyetçilerin şu anda dar bir çoğunluğa sahip olduğu Temsilciler Meclisi'nin kontrolü için verilen mücadelede hiçbir partinin üstünlüğü yok gibi görünüyor.
Trump'ın Hispanikler ve düşük gelirli kesimler arasındaki oyu arttı
Edison'un çıkış anketlerine göre Trump, Hispanikler, geleneksel olarak Demokrat seçmenler ve 2020'deki son başkanlık seçiminden bu yana fiyat artışlarını yoğun bir şekilde hisseden düşük gelirli haneler arasında daha fazla destek aldı.
Trump ülke çapında Hispanik seçmenlerin yüzde 45'ini kazandı. Bu alanda yüzde 53 ile Harris'in gerisinde kaldı ancak 2020'ye göre buralarda oylarını 13 puan artırdı.
Çıkış anketlerine göre seçmenlerin yaklaşık yüzde 31'i ekonominin en önemli konuları olduğunu söyleyerek, Trump'a yüzde 79 oranında oy verdiler. Ülke çapındaki seçmenlerin yaklaşık yüzde 45'i ise ailelerinin mali durumunun bugün dört yıl öncesine göre daha kötü olduğunu söyleyerek Trump'ı yüzde 80 oranında desteklediler.
Sonuçların ardından ABD hisselerinde artış
Diğer yandan, seçim sonuçları geldikçe, ABD hisse senedi vadeli işlemleri ve dolar değer kazanırken, Hazine getirileri tırmandı ve bitcoin yükseldi. Tüm bunlar, analistler ve yatırımcılar tarafından Trump'ın zaferini destekleyen işlemler olarak işaret edildi.
78 yaşındaki Trump, iki kez görevden alınan tek başkan ve cezai olarak mahkum edilen ilk eski başkan olmanın yanı sıra, bir asırdan uzun bir süredir ardışık olmayan dönemler kazanan ilk başkan ve şimdiye kadar seçilen en yaşlı başkan adayı olacak.
2020'den daha iyi performans gösterdi
Trump, ülkenin hemen hemen her köşesinde dört yıl öncesine göre daha fazla oy aldı.
Gece yarısı itibarıyla yetkililer 1600'den fazla ilçede, yani ülkenin yaklaşık yarısında oy sayımını neredeyse tamamladı. Trump'ın payı 2020'ye kıyasla yaklaşık yüzde 2 puan arttı.
Trump banliyö ilçelerinde, kırsal bölgelerde ve hatta tarihsel olarak Demokrat desteğinin kalesi olan bazı büyük şehirlerde; yüksek gelirli ve düşük gelirli ilçelerde; ve işsizliğin nispeten yüksek olduğu ve şu anda rekor düşük seviyelerde olduğu yerlerde oy sayılarını artırmış oldu.
Harris ise, kentsel ve banliyö seçmenleri arasında büyük farklar elde etti ancak bu yerlerdeki desteği, 2020 seçimlerinde Başkan Joe Biden'ın desteğinin oldukça gerisinde kaldı.
Öte yandan, Trump, sandıklar kapanmadan saatler önce Truth Social sitesinde kanıt göstermeden Philadelphia'da "büyük hileler hakkında çok fazla söyleni" olduğunu iddia etti ve 2020'de büyük, Demokratların egemen olduğu şehirlerde dolandırıcılık yapıldığı yönündeki yanlış iddialarını yineledi. Daha sonraki bir gönderide, Detroit'te de dolandırıcılık olduğunu iddia etti.
İlk tebrik edenlerden biri Netanyahu oldu
Trump'ı seçim zaferi nedeniyle ilk tebrik eden ülke liderlerinden biri, Gazze'de savaşı sürdüren İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu oldu.
Netanyahu, sosyal medyadan Donald ve eşi Melania Trump'ı tebrik ederek şöyle yazdı:
"Tarihin en büyük dönüşü için tebrikler!
Beyaz Saray'a tarihi dönüşünüz Amerika için yeni bir başlangıç ve İsrail ile Amerika arasındaki büyük ittifaka güçlü bir yeniden bağlılık sunuyor.
Bu büyük bir zafer!"
Netanyahu dışında ilk tebrik eden ülke liderlerinin başında Sırbıstan Cumhurbaşkanı Aleksandr Vucic ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban geldi.
Diğer dünya liderleri de sonrasında sırayla açıklama yaparak Trump'ı tebrik etti.
Erdoğan da tebrik etti
AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, Trump'a tebrik mesajı gönderdi.
Erdoğan, X hesabından şöyle yazdı:
"Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan başkanlık seçimini büyük bir mücadelenin ardından kazanarak yeniden ABD Başkanı seçilen dostum Donald Trump’ı tebrik ediyorum.
Amerikan halkının seçimiyle başlayacak olan bu yeni dönemde, Türkiye-ABD ilişkilerinin güçlenmesini, Filistin meselesi ve Rusya-Ukrayna savaşı başta olmak üzere bölgesel ve küresel çapta yaşanan krizlerin, savaşların son bulmasını temenni ediyor; daha adil bir dünya için daha fazla çaba sarf edileceğine inanıyorum.
Seçimlerin dost ve müttefik ABD halkı ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum."
