NATO bombardımanı başlamadan hemen önce, 17 Mart’ta muhalefetin başkumandanlığına getirilen Halife Haftar, uzun yıllar CIA ile işbirliği yapmış bir isim. İlginç olan nokta, bu tarihten sonra ABD medyasının Haftar hakkında tam bir suskunluğa bürünmüş olması. Yalnızca McClatchy Newspapers isimli bölgesel bir gazete Haftar’ın liderliği hakkında kısa bir haber geçerken, 27 Mart’ta ABC News Haftar ile kısa bir röportaj yaptı.
Bu “zımni” sansür, 1 Nisan tarihinde aniden bozuldu. Jamestown Foundation isimli sağcı bir think-tank kuruluşu, Haftar’ın geçmişi hakkında ayrıntılı bir çalışmayı yayınlayınca, Reuters başta olmak üzere birçok ABD ve Britanya kaynaklı medya kuruluşu bu çalışmadan alıntılar yapmaya başladı. Düşünce kuruluşunun hazırladığı raporda Haftar, “ABD ve NATO’nun isyancılar arasında irtibat kurabileceği en uygun isim” olarak gösteriliyordu. Ayrıca, Haftar’ın 1988 yılında kurduğu Libya Ulusal Ordusu (LNA) isimli örgütün CIA tarafından desteklendiği, hatta Virginia kırsalında LNA adına bir kamp kurulduğu ve ABD’li yetkililerin LNA temsilcilerinin bu kampa yurtdışından girişine yardımcı olduğu da yayınlanan özgeçmişte yer alıyor.
Reuters’in Haftar ile defalarca görüşme talebinde bulunduğu, ancak muhalefet liderinin herhangi bir röportaj vermeye yanaşmadığı da belirtiliyor. İddiaya göre, CIA, Haftar’a istihbarat servisleriyle bağlantısı hakkında konuşmayı yasaklamıştı.
Independent gazetesinde çıkan Haftar portresine göre ise, Libya-Çad Savaşı sırasında Çad kuvvetlerine esir düşen ve taraf değiştiren Haftar, ABD ve Suudilerin desteğiyle anti-Kaddafi LNA’yı oluşturmaya başlıyor. CNN’in haberine göre ise, bir grup asker ile beraber Çad’da esir düşen Haftar, Kanada hükümetinden serbest bırakılması için aracı olmasını ve karşılığında Kaddafi karşıtı bir ordu oluşturmayı talep ediyor. Washington Post’un istihbarat servisleriyle içli dışlı olan muhabiri Walter Pincus’un konuştuğu bir istihbarat görevlisi, Haftar’ın CIA ile olan bağlantılarını, “konuşulmaması gereken bir konu” olarak niteledi.
El Kaide savaşçıları Amerikancı mı oldu?
Bir başka ilginç nokta, Afganistan’da Usame Bin Ladin ile birlikte hareket eden üç eski El Kaide militanının muhalifler arasında oynadıkları rol. İkisi El Kaide militanı oldukları gerekçesiyle ABD gözetiminde olan, diğeri ise Guantanamo Adası’nda altı sene hapis yatan muhalifler, ABD ile Libya arasında “terörle mücadelede işbirliği” döneminde Libya’ya iade edilmiş, 2008 yılında da ABD’nin bilgisi dahilinde serbest bırakılmışlardı. Şimdi, muhaliflerin askeri temsilcilerinden olan bu üç kişi, bir hayli Amerikan yanlısı demeçler vermekle meşgul. Wall Street Journal’a konuşan bir kişi, “eskiden Amerikalılardan yüzde 100 nefret ediyorsak, şimdi yüzde 50 nefret ediyoruz” diyerek, yeni duruma ayak uydurduğunu gösterdi. Militanların hangi şekilde “döndükleri” belirsizliğini korusa da, El Kaide ile ABD arasındaki “düşmanlık” konusunda da kafalarda soru işaretleri yarattı.
(soL - Dış Haberler)