Saadet öğretmene ödül verenlerin hatırlattıkları: ABD'de çocuk istismarı

İstismar suçlularına karşı bayrak açan Saadet Öğretmen, Melanie Trump'ın elinden "cesaret" ödülü aldı. ABD'nin cesaret öyküsü ise, başka şeyler anlatıyor.

Ekin Aycan

Yaklaşık üç yıl önce, jandarmaya İzmir’in Menderes ilçesi Sancaklı Mahallesi'ndeki bir ilkokulda 20 yıldır öğretmenlik ve geçici müdürlük yapan Adil Ş'nin 6 kız öğrenciye cinsel içerikli film izletip, cinsel istismarda bulunduğu ihbar edilmişti. Soruşturma kapsamında yaşları 6 ile 11 arasında değişen çocukların ifadeleri psikolog eşliğinde alınmış, Adil Ş. tutuklanarak hakkında 102 yıl hapis cezası istemiyle dava açılmıştı. Bundan bir yıl sonra ise mahkeme heyeti, delillerin büyük ölçüde toplanmış olması ve tutukluluk süresini dikkate alarak sanığın oy birliğiyle tahliyesine karar vermişti.

Türkiye, Saadet Öğretmen’i bu korkunç süreçte çocukları yalnız bırakmayıp, onlar için mücedele etmesi ile tanıdı. Mahkeme heyetinin kararına rağmen Saadet Öğretmen adalet arayışındaki kararlılığını sürdürdü ve BİMER'e şikayetiyle dava yeniden açıldı. Tutuksuz yargılanan Adil Ş, 28 Haziran'daki duruşmada yeniden tutuklandı. Saadet Öğretmen’in cesareti ve mücadele ısrarı, benzer pek çok dava için umut örneği oldu.

Saadet Öğretmen’in ve öğrencilerinin öyküsü yalnızca Türkiye kamuoyu içinde değil, ABD gibi başka ülkelerde de okundu. Öyle ki, kendisine geçtiğimiz hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın eşi MelanieTrump tarafından, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın organize ettiği bir etkinlikte, Bangladeş, Botswana, Kolombiya, Kongo, Irak, Nijer, Yeni Gine, Peru, Sri Lanka, Suriye, Vietnam ve Yemen’den başka kadınlarla birlikte “Uluslararası Kadınlar Cesaret Ödülü” verildi.

Ancak ödül töreni sırasında MelanieTrump’ın duygusuz konuşması, bazı izleyiciler için o dava kadar başka gerçeklerin de hatırlatıcısı oldu: Listede yer alan ülke halklarının en acımasız düşmanı olan ABD, kendi ülkesindeki çocuk istismarı davalarını görmezden gelirken, istismarcıların karşısına dikilen bir kadına ödül töreni düzenliyordu.

ABD’de çocuk istismarına dair en güncel veriler 2015’e* ait ve Çocuk Bürosu tarafından bu yılın Ocak ayında ilan edilmiş. Rapora göre çocuk istismarı ihbarlarının 3,6 milyondan 4 milyona yükseldiğini ve istismar edilen çocuk sayısının 6,6 milyondan 7,2 milyona çıktığını gösteriyor. Yine rapora göre, istismar ve ilgisizlik nedeniyle hayatını kaybeden çocuk sayısı 2014’te 1580 iken 2015’te 1670’e ulaştı. Bazı raporlarda ise istismara bağlı çocuk ölümlerinin 1740 ve hatta daha fazla olduğunu tahmin ediliyor. 

Üstelik ABD, endüstriyel açıdan gelişmiş ülkeler arasında en kötü sicile sahip: Her gün 5 çocuk ya istismar ediliyor ya da ilgisiz bırakılıyor. İstatistiklere göre,

-4 milyon çocuğa kötü muamele sevk raporu alındı.

-7.2 milyon çocuk istismar edildi.

-3.4 milyon çocuk önleme ve ve olay sonrası hizmeti aldı.

-207000 koruyucu aile hizmeti aldı.

-Kurbanların % 75.3’ü ilgisiz bırakılıyor.

-Kurbanların %17.2’si fiziksel olarak istismar edilmiş.

-% 8.4’ü cinsel olarak istismar edilmiş.

-%6.4’ü psikolojik olarak hırpalanmış.

- Bir yaşından küçük çocuklar arasında en yüksek çocuk istismarı oranı var.

-Kurbanların çeyreğinden fazlası (%27) 3 yaşından küçük.

-Yıllık tahmine göre 1670 ile 1740 arası sayıda çocuk istismar ya da ilgisizlikten öldü.

-Her gün yaklaşık 5 çocuk istismar nedeniyle hayatını kaybediyor.

- Çocuk ölümlerinin %80’i ebeveynlerden en az biriyle bağlantılı.

-Çocuk ölümlerinin %74.8’i 3 yaşın altında.

-Çocuklaırn %72.9’u ilgisizlikten ölüyor.  

-Çocuk istismarı kurbanlarının %43.9’u fiziksel istismar yüzünden ölüyor.

-Çocuk istismarı nedeniyle ölen çocukların %49.4’ü bir yaşından küçük.

-Neredeyse 60,000 çocuk cinsel olarak istismar edilmiş.

-Çocuk istismarı kurbanlarının %90’ından fazlası bu suçu işleyenleri tanıyor.

-Kötü muameleye dayalı ölümlerin %50 ila 60’ının ölüm raporuna kaydedilmediği tahmin ediliyor.

Çocuk istismarı, tüm sosyoekonomik, dini, etnik, kültürel ve eğitim seviyesinden grupları etkiliyor.

En küçük çocuklar, kötü muameleye en fazla maruz kalanlar. En çok bir yaşından küçük çocuklar istismar edildi.

2016 yılının Aralık ayında USA TODAY’de yer alan bir habere göre, olayın üstünü kapatılarak ya da soruşturmalar gizli tutarak istismarcı öğretmenler korunuyor ve başka okullarda iş bulmaları kolaylaştırılıyordu.** 

Haber sitesindeki araştırmada,lisansını kaybeden fakat haber tarihinde çocuk ya da gençlerle çalışmaya devam eden 100’ün üstünde öğretmen ortaya çıkarıldı.

Bulgulara göre,

• Ülke çapında devlet eğitim kurumları, çocukları istismar ettiğinden şüphelenilen öğretmenler ile aslında federal yasak getirilmiş olsa da gizlilik anlaşmaları imzalıyor. Bu anlaşmalar cinsel tacizin detaylarını gizliyor ve bazen öğretmenlere sessizce işlerinden ayrılmaları için para veriyor. Gizlilik, suçlu öğretmenlerin başka işler bulmasını ve çocuklarla çalışmaya devam etmesini kolaylaştırıyor.

• Özel okullar ve gençlik kurumları özel olarak risk altında. Yeni işe almalar konusunda geçmiş araştırmaları yapmaları kendilerine bırakılıyor ve genellikle devlet yetkilileri tarafından disiplin cezasına çarptırılan öğretmeleri takip edebilecek sisteme erişimleri olmuyor.

• Risklere rağmen tüm okul tipleri en temel geçmiş kontrollerini yapmak konusunda başarısız oluyor. Loisiana’da özel bir okul Teksas’ta sicilinde cinsel suçlar yer alan birini öğretmen olarak işe almış. Basit bir internet araştırmasıyla, öğretmenin geçmişini öğrenciler ortaya çıkarmış.

• Okul yöneticileri, istismarcı öğretmenlerin işten ayrılışını devlet lisans yetkililerine bildirmediğinde nadiren cezalandırılıyor. Her ne kadar 41 eyalette devlet okul yöneticilerinin öğretmenin kovulma ya da işten ayrılması ile ilgili yetkililere rapor verme yükümlülüğü hakkında kanunları olsa da bu kanunların çiğnenmesi hiç de sık cezalandırılmıyor.

MELANİE'NİN ÜLKESİ 'ENSAR' DOLU

Aşağıdaki grafik, istismarcıların en fazla devlet okullarında iş bulduğunu gösteriyor. Tarikat okullarının listede üst sıralarda olması da bir o kadar ilgi çekici. Görülen o ki, ödülsever Melanie Trump’ın ülkesi, başka “Ensar”lara ev sahipliği yapıyor.

Ne Trump ailesi ne de düzenin simgeleşmiş öteki yüzleri…

Kolları çoktan suçluların kollarına girmiş hiç kimse, çocukların istismar edilemeyeceği bir geleceğin yapıcısı değil. Gözler önüne serilmese de farkında olunan istatistikler, yer yer bu gerçeği hatırlatma aracından başka bir çare önermiyor. Melanie Trump değil duygudaşlık göstermek, istismar edilen çocukların aileleriyle konuşurken "vitrinlik" ses tonunu dahi bulamadı. 

Saadet Öğretmen mahkeme kapıları önünde verdiği bir röportajda, davanın açıldığı ilk zamanlarda ne kadar yalnız hissettiğinden bahsetmiş ve bu durumun “gücüne gittiğini” anlatmıştı.

Türkiye’de, ABD’de ya da başka her yerde, eşitsizlik ve adaletsizlik istismarcılara siper oluyor; istismarcılarla mücadele eden öğretmenleri ise yalnızlaştırıyor.

Saadet Öğretmen’in yanında ise istismarın yok edilmesi kararlılığı ile yaşayan, Trump’ın samimiyetsiz ödüllerinin bu kararlılığa gölge düşürmemesi için çabalayan bir kalabalık var.

Bu kalabalık, riyakarların aksine, dünyanın Saadet öğretmenlerini hiçbir zaman yalnız bırakmayacak.

*  http://americanspcc.org/child-abuse-statistics

** https://www.usatoday.com/story/news/2016/12/22/teachers-who-sexually-abu...