Son dönemde şehir tiyatrolarına, özel tiyatrolara, bölge tiyatrolarına, sahnelere ve sanatçılara yönelik yapılan saldırılara karşı NHKM’de “Tiyatro’da neler oluyor?” başlıklı bir panel düzenlendi. Ankara'daki kültür merkezlerine dönük yıkım planları hakkında söylenenler panelde en dikkat çeken konulardan biri oldu.
AKP iktidarı boyunca tiyatro sahnelerine, oyunlara ve oyunculara yönelik olarak yapılan çok yönlü saldırı Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nde birçok önemli tiyatrocunun katılımıyla tartışıldı.
“Sanatı da kapsayan çok yönlü bir saldırı var”
NHKM’de düzenlenen “Tiyatro alanında neler oluyor” başlıklı panele, Uluslar arası Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Türkiye Merkezi Başkanı Üstün Akmen, tiyatro oyuncusu ve yönetmen Nedim Saban, Tiyatro Oyuncuları Meslek Birliği İstanbul Şube Başkanı Orhan Kurtuldu ve soL Portal yazarı oyuncu ve yönetmen Orhan Aydın katıldı.
Panelin açılış konuşmasını gerçekleştiren Orhan Aydın, Türkiye’de son yıllarda hemen her alanda yaşanan saldırının bir benzerinin sanat alanında da yaşandığını dile getirdi. Türkiye’de son süreçte kentlere yönelik ciddi bir saldırı olduğunu belirten Aydın, bu saldırının beraberinde kültüre de saldırıyı getirdiğini ifade etti. AKP’nin söz gelimi bir kültür merkezi yaparken dahi öncelik verdiği konunun kültür merkezindeki mescit olduğuna değinen Aydın, sanatçıların bu çok yönlü bir saldırıyla karşı karşıya olduğunu ifade etti.
“Ankara’da bir tarih yıkılacak”
Aydın daha sonra panelin moderatörlüğünü üstlenerek sözü Üstün Akmen’e verdi. Üstün Akmen konuşmasında Ankara’da gerçekleşecek, kültür yıkımından söz ederek başladı. Ankara’da yeni adliyeden Ulus Heykeli’ne kadar olandaki tüm yapıların Bayındırlık Bakanlığına devredileceğini belirten Akmen, bunun büyük bir yıkım getireceğini dile getirdi.
“Ankara’daki yıkıma karşı eyleme geçmeliyiz”
Akmen’in bu sözlerini değerlendiren Orhan Aydın, ilk meclisi, Devlet Opera ve Bale Binasını ve müdürlüğünü, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrasını ve müdürlüğünü, tarihi önemi olan birçok tiyatroyu ve binayı içine alan bu bölümün peşkeş çekilmeye çalışılmasına karşın büyük bir eylemliliğe girmeleri gerektiğini söyledi.
“AKM’nin Sabancı eliyle işlevsizleşmesinden endişeleniyorum”
Daha sonra konuşmasını sürdüren Akmen, AKP’nin üzerine gidildiğinde sonuç alınabildiğini bunun kanıtlarından birinin en azından AKM’nin yıkımının önüne geçmeleri olduğunu ifade etti. AKM için henüz açıklanmayan Sabancı anlaşmasının detaylarını defalarca talep ettiğine vurgu yapan Akmen, anlaşma sonrasında AKM’nin işlevsiz kılınmasından endişelendiğini söyledi.
Yine son dönemlerde tiyatroya İskender Pala, Hadi Uluengin gibi isimlerin saldırılarını da değerlendiren Akmen, tiyatronun ve tiyatrocuların baskı altına alınmaya çalışıldığını vurguladı.
“İnsanların kafası dahi AVM yapılmak isteniyor”
Nedim Saban ise yaptığı konuşmada, ülkenin tamamının AVM yapılmak istendiğini ancak bununla yetinilmeyip insanların kafalarının da birer AVM haline getirilmeye çalışıldığını ifade etti.
Türkiye’de ciddi bir kültürsüzleştirme operasyonu yaşandığını belirten Saban, yaşanan bu kültürsüzleştirme operasyonunda AKP kadar CHP’nin de suçu olduğunu söyledi. Ekrem Dumanlı’nın bundan birkaç yıl önce söylediği kendi sanatçılarımızı yetiştirmeliyiz sözlerini hatırlatan Saban, “AKP’li belediyeler bu kapsamda tuhaf oyunları sahneye koymaya başladı. CHP’li belediyeler ise salon açmaktan korkar oldu” dedi.
“Bu iktidarın yanında McCarty bile halt etmiş”
Sanatçıların yalnızlaştığına değinen Saban şöyle konuştu: “Bugün sol kimlikli bir oyunda ya da rolde dahi oynadığınız da televizyonlarda rol dahi alamıyorsunuz. Bu iktidarın yanında McCarty bile halt etmiş” diye konuştu.
"Kültür ve sanat alanı zaptedilmeye çalışılıyor"
Saban’ın ardından söz alan Tiyatro Oyuncuları Meslek Birliği İstanbul Şube Başkanı Orhan Kurtuldu, bir ülkenin kültür ve sanat alanını zaptetmeden o ülkenin teslim alınmayacağını vurgulayarak, ülkede bugün yapılmak istenenin tam da bu olduğunu söyledi. Ülkede her ne kadar karanlık bir tablo olursa olsun, tiyatronun her zaman umut olduğuna değinen Kurtuldu, içinde bulundukları umutsuz tabloyu reddettiklerini dile getirdi. 27 Mart Dünya Tiyatro Günü yaklaşırken kendilerinin kutlama yapamadığını belirten Kurtuldu, buna karşın bu günün kendileri için bir direniş günü olacağını sözlerine ekledi.
“Çözüm örgütlenmekte”
Konuşmaların ardından yapılan panelin sohbet kısmında konuşan Orhan Aydın, sanatçıların yaşananlara karşı yapması gereken ilk ve en önemli şeyin örgütlenmek olduğunu dile getirdi. İstanbul Kültür Başkenti Ajansı’nın AKM için ayrılan 75 Milyon TL’yi ne yaptığına dair verdikleri suç duyurusunun reddedildiğini belirten Aydın, “AKP, CHP ve MHP anlaşmış paraların ne olduğunu dahi soramıyorsun. Bu karanlık tabloya karşı çıkış örgütlenmekte” dedi.
Panele katılan izleyicilerin sorularıyla devam eden panel soru-cevap kısmının ardından son buldu.
(soL – İstanbul)