Hürriyet gazetesinden Aysel Alp'in haberine göre, hükümet son zamları yapmasa ve bütçe mevcut performansıyla devam etseydi, yani 8 ayda toplanan 182,2 milyarlık performans sürseydi, yıl sonuna gelindiğinde devletin kasasına vergi geliri olarak 273,3 milyar lira girecekti. Oysa hükümet 2012 yılı bütçesinde öngördüğü 277,7 milyarlık hedefin bile üzerine çıkarak 278,8 milyar lira vergi toplayacağını ilan etti. Bu da bütçeye 5,5 milyar lira ilave gelir yazdı.
Alp, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in geçen hafta yaptığı basın toplantısında, dün açıklanan OVP konusunda sinyalin önceden verildiğine işaret eden iki önemli açıklamayı hatırlattı. Bu açıklamalardan birincisi, yapılan zamların bütçe açığını karşılamaya yetmediği vurgusu olurken, ikincisi ise "Enerji KİT'leri arasındaki nakit akışı ne kadar iyileşirse bütçemiz o kadar iyileşir" sözleriydi.
Dün açıklanan OVP'de, KİT'lerin 2012 yılı sonunda 2 milyar lira açık vereceği ilan edildiği halde 2013 yılında, değil açık vermek, 200 milyon liralık fazla verecekleri öngörüldü. KİT'lerdeki bu performans artışı, "yeni yılda yeni zamlar mı var" sorusuna neden oldu. Konu Maliye Bakanı Şimşek'in geçen haftaki sözleri ile birlikte ele alındığında, AKP hükümetinin 2013 yılında doğalgaz ve elektrik zamlarına devam ederek, BOTAŞ, EÜAŞ ve TETAŞ'ı görev zararından kurtaracağı anlaşıldı.
Savaş ekonomisi mi?
2014 yılında KİT'lerin 2,1 milyar, 2015 yılında ise 600 milyon lira fazla vermesinin öngörülmesi, önümüzdeki 2 yılın da yüksek zamlardan nasipleneceğini gösterdi.
Ekonomi yönetiminin en büyük sıkıntılarından birini petrol ve dolardaki artışları doğalgaz ve elektrik maliyetlerine yansıtamayan BOTAŞ, TETAŞ ve EÜAŞ'ın görev zararları oluşturuyor. İşte bu zararın azaltılması için de doğalgaz ve elektrik fiyatlarına ilave zamlar yapılması bekleniyor.
2013-2015 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program'ın (OVP) açıklandığı basın toplantısına Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz'la birlikte yer alan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bir gazetecinin "bütçe açığının yükselmesinde güvenlik harcamaları mı, yoksa seçim etkisi mi söz konusu" sorusu üzerine, "biz seçim bütçesi yapmadık, savaş bütçesi de yapmadık" iddiasında bulundu.
Şimşek, yanıtının devamında "Fakat şöyle hususlar var. Örneğin Büyükşehir Belediye tasarısı gitti Meclis'e. Merkezi bütçeden mahalli idarelere yaklaşık yıllık 4 milyarlık aktarım öngörüyor. Bu husus geçen sene OVP'yi yaparken gündemde yoktu. İkinci olarak geçen senenin sonlarında intibak yasası çıkarıldı. Orada da 3 milyar liralık yıllık etki var" ifadelerini kullansa da, AKP iktidarının özellikle Ortadoğu'daki gelişmeler çerçevesinde üstlendiği rol düşünüldüğünde, ekonomik planlamaya ilişkin sayısal verilerin savaş bütçesini andıran boyutları olduğu göze çarpıyor.
Ücretler geriletilecek, sosyal güvenlik harcamalarına darbe indirilecek
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in dün gerçekleşen bir toplantıda "kamu harcamalarının da gözden geçirileceği" yönündeki sözleri, önümüzdeki döneme ilişkin ekonomi planlamasının, kamu lojmanları ve kamu taşıtları konusuna kadar ayrıntılandırıldığına dikkati çekti.
Ancak Şimşek'in bu sözlerine karşın 2012 bütçe giderlerindeki artış dikkat çekti. Sene başında 351 milyar liralık harcama öngörülürken, yıl sonunda bu rakamın yaklaşık 363 milyar liraya ulaşacağı tahmin ediliyor. 2013 yılı harcama tahmini ise ise 404 milyar lira olarak kayıtlara geçti.
Aysel Alp, kamu harcamalarındaki artışın faiz giderlerindeki 1,3 milyar liralık düşüşe rağmen gerçekleşmesinin altını çizerek, bu başlıkta yaşanan en büyük "sapma"nın da personel giderleri ve sosyal güvenlik açıklarından kaynaklandığını belirtti. Bu durum da hükümetin önümüzdeki yıllarda elektrik, doğalgaz ve ÖTV'ye yapılacak zamlarla yetinmeyip, üstüne bir de personel giderleri ile sosyal güvenlik harcamalarında ciddi kısıntılara gideceğinin işareti oldu.
(soL-Ekonomi)