Merkezi Stokholm’de bulunan Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yaptığı yeni bir araştırma dünyadaki silahlanma akışını ortaya koydu.
Raporda, 2006-2010 yıları arasında, önceki beş yıla kıyasla silah satışlarında yüzde 24’lük artış oluğu gözleniyor. Son beş yılda en çok silah alan kıtalar toplamda yüzde 43’lük oranla Asya ve Okyanusya olarak göze çarpıyor. Avrupa, silah alımlarının yüzde 21’ini, Orta Doğu yüzde 17’sini, Amerika yüzde 12’sini ve Afrika yüzde 7’sini elinde tutuyor.
Rapora göre, 2006’dan 2010 yılı sonuna kadar en çok silah ithal eden ülkenin Hindistan olduğu belirlendi. Hindistan’ın silah alımında yüzde 21’lik bir artış kaydedildi. Hindistan’ın satın aldığı silahların yüzde 82’si Rusya’dan geliyor. Bu oran, geçmiş dönemlerde çok daha yüksekti. Ancak Hindistan son senelerde ABD ve özellikle de İsrail'le büyük bütçeli silah anlaşmaları yapmaya başladı.
Kendi silahlarını kendi üreten ve bazı ülkelere ihraç eden Çin ve Güney Kore de silah alımında ikinci sırada. Güney Kore’nin dünyada satılan tüm silahların yüzde 6’sını almasının Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC) ile arasındaki gerginlikten kaynaklandığı düşünülüyor. KDHC’nin nükleer faaliyetlerine karşı önlem aldığı düşünülen Güney Kore’nin, ABD ile birlikte gerçek silahlar kullanarak çok sayıda tatbikat yaptığı biliniyor.
Güney Kore ve Çin’i yüzde 5’lik oranla takip eden Pakistan’ın silah ihracatında geçen yıla oranla yüzde 128’lik bir artış olduğu kaydediliyor.
En çok silah satan ABD
SIPRI’nin araştırması, en çok silah satan ülkenin bu yıl da ABD olduğunu gösterdi. ABD’nin silah ihracatındaki payı yüzde 30’un üzerinde. AB’ye üye 27 üye ülkenin silah ihracatı ise toplamda yüzde 34’ü oluşturuyor.
ABD’nin silahlarının yüzde 44’ünün Asya ve Okyanusya ülkelerine, yüzde 28’inin Ortadoğu’ya ve yüzde 19’unun Avrupa’ya sattığı görülüyor.
Ayrıca ABD’nin silahların yüzde 22’sini sıklıkla ortak tatbikat düzenlediği Güney Kore, Japonya ve Tayvan’a sattığı bildiriliyor.
En çok silah satan diğer ülkelerin sırasıyla Rusya, Almanya, Fransa ve İngiltere olduğu belirtiliyor.
Almanya’nın silah ihracında son beş yıl içerisinde yüzde 96’lık bir artış kaydedildi. Almanya’nın en çok silah sattığı ülkeler ise Yunanistan, Güney Afrika ve Türkiye.
2008 yılında dünyanın en büyük 100 silah şirketinin satışlarını 39 milyar dolar artışla 385 milyar dolara çıkardığı biliniyor.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika çok kârlı
SIPRI raporunda, uluslararası silah ticaretinde yoğun bir rekabet yaşandığı bugünlerde, Ortadoğu ve Kuzey Afrika piyasasının oldukça önemli olduğu belirtiliyor. Bu ülkeler arasında Birleşik Arap Emirliği, İsrail, Mısır, Cezayir ve Libya dikkat çekiyor. Ortadoğu ve Kuzey Afrika halklarının ayaklanması, emniyet güçlerinin ayaklanmaları bastırmak için silahlı güç kullanması ve ayaklanmaların sıçraması ihtimali üzerinde durulan komşu ülkelerin önlem almaya çalışması ile ticaretin yoğunlaştığı bu ülkeler de çoğunlukla ABD’den silah satın alıyor.
ABD’den Orta Doğu’ya
ABD’den alınan silahların yüzde 28’i Orta Doğu ülkeleri arasında paylaşılıyor. Mısır, ABD’den en çok silah alan ülkeler arasında. 2006-2010 yılları arasında silahlarının yüzde 60’ını ABD’den aldığı biliniyor. Mısır’da Mübarek’in devrilmesi sürecinde emniyet güçlerinin protestoculara müdahale etmek için kullandığı silahların da ABD’den alındığı biliniyor.
Ülkeler yarışıyor
SIPRI uzmanı Paul Holtom özellikle silah ihracatı yapan büyük ülkeler arasında, Asya, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Latin Amerika’ya silah satma rekabetinin dikkat çektiğini vurguluyor. Fransa, Rusya, İsveç ve ABD’nin bu bölgelerdeki ülkelere füze satma yarışına girdiği belirtilirken Fransa, Almanya, İngiltere ve İtalya’nın ise Cezayir’e donanma ekipmanı sağlamak için adeta yarıştığı kaydediliyor.
Raporda, 2003’teki Birleşmiş Milletler ambargosunun ardından Libya’ya silah satmak üzere Fransa, Rusya, İtalya ve İngiltere’nin büyük rekabet içinde oldukları vurgulanıyor.
2006-2010 yılları arasında Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail, Mısır ve Cezayir’İn oldukça fazla silah aldığı dikkat çekiyor. Suudi Arabistan ve Fas’ın da gelecek yıllarda silah alımlarını büyük ölçüde arttıracağı düşünülüyor.
Nükleerde de artış var
2010’da ABD, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan ve İsrail 7 bin 500’den fazla nükleer silaha sahip oldu. Yedekler, operasyoneller, stoklanmış olanlar ve sökülmeyi bekleyenler dahil tüm nükleer başlıklar sayıldığında, bu devletlerin 22 binden fazla nükleer başlığı bulunuyor.
1968 tarihli nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmasıyla nükleer başlık bulundurma yetkisine sahip olan beş ülke olan Çin, Fransa, Rusya, ABD, İngiltere yeni sistemler geliştirmeye başladı.
İsrail ile birlikte Hindistan ve Pakistan da nükleer başlık taşıma kapasitesine sahip yeni roket sistemleri geliştirmekteler. KDHC’nin az miktarda nükleer başlığa yetecek kadar plutonium ürettiğine inanılsa da operasyonel nükleer silahlara sahip olup olmadığı bilinmiyor.
(soL - Dış Haberler)