'Karanfilli Adam' Beloyannis 63 sene önce idam edildi

Yunanistan Komünist Partisi Merkez Komite Üyesi ve anti-faşist direnişçi Nikos Beloyannis, 30 Mart 1952 yılında Yunan devleti tarafından kurşuna dizilmişti.

Haber Merkezi

Yunanistan Komünist Partisi'nin (KKE) önderlerinden, Yunan anti-faşist direnişinin kahramanlarından Nikos Beloyannis bundan 63 sene önce idam edilmişti.

İkinci Dünya Savaşı'ndaki faaliyetleri nedeniyle işbirlikçi Yunan yönetimi tarafından Nazilere teslim edilen Beloyannis, 1943 yılında hapisten kaçarak Yunan Halk Kurtuluş Ordusu (ELAS) saflarına katılmıştı. 

Faşist işgalin ardından başlayan Yunanistan İç Savaşı'nda Yunanistan Demokratik Ordusu'nda (DSE) görev yapan Beloyannis, KKE'nin önderlik ettiği güçlerin yenilgisinin ardından 1949 yılında ülkeyi terk etti.

İç Savaş'ın ardından yeraltına geçen KKE'nin Atina örgütünü yeniden oluşturmak için gizlice Yunanistan'a dönen Beloyannis, 1950 yılının Aralık ayında Yunan polisi tarafından yakalandı. Gizli KKE'nin Merkez Komitesi üyesi ve Yunan devletinin bilgilerini Sovyetler Birliği'ne veren bir hain olmakla suçlanıyordu.

Nikos Beloyannis ile birlikte 94 kişi daha aynı davada yargılanıyordu. Anadolulu bir Yunan olan ve kitapları Türkçede de yayımlanan Dido Sotiriyu'nun kız kardeşinin eşi olan Beloyannis, mahkemede tüm suçlamaları reddetti ve faşist işgal, İngiliz işgali ve Yunan İç Savaşı'ndaki faaliyetlerinin yurtsever karakterini savundu.

Beloyannis, faşist işgal döneminin direnişçilerinin sol görüşleri nedeniyle cezalandırıldığına, faşist işgalcilerle işbirliği yapanların ise ödüllendirildiğine dikkat çekti.

Ulusal ve uluslararası tüm kampanyalara rağmen, Beloyannis ve 11 yoldaşı idama mahkum oldu. 30 Mart 1952 sabahında, 4 yoldaşı ile birlikte Kallithea cezaevinden gizlice çıkartılan Beloyannis, Goudi kampında kurşuna dizildi.

Pablo Picasso'nun ünlü portresi nedeniyle "Karanfilli Adam" olarak da bilinen Beloyannis'in hikayesi Dido Sotiriyu'nun "Buyruk" isimli belgesel kitabında anlatılmıştı. 

Beloyannis hakkında Nâzım Hikmet de 1952 yılında aşağıdaki şiiri yazmıştı:

Seher karanlığında,
Projektörlerin ışığında,
Kurşuna dizilen beyaz karanfilli adamın
Fotoğrafı
Duruyor üstünde masamın.
Sağ eli 
Tutuyor karanfili
Bir ışık parçası gibi Yunan denizinden.
Karanfilli adam
Ağır kara kaşlarının altından
Bakıyor cesur çocuk gözleriyle,
Hilesiz bakıyor. 
Türküler ancak böylesine hilesizdir
Ve ancak komünistler 
And içer böylesine hilesiz.
Dişleri bembeyaz:
Gülüyor Beloyannis.
Ve elindeki karanfil,
Bu yiğit,
Bu rezil 
Günlerde 
Söylediği sözlerden biri gibi insanlara...