"Eğitim alamıyorsanız kayak yapın"

Sokak eylemleriyle gündeme gelen çocukların enerjilerini spora yönlendirmek için Doğu ve Güneydoğu illerinde kayak merkezleri yapılacak!

Spordan Sorumlu Devlet Bakanı Faruk Özak, özellikle çocukların sosyal hayata katılmasını sağlamak için Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da kayak merkezleri açılacağını söyledi. Doğu'nun taşı toprağı altın, dağı karı ise kayak cenneti diyen Bakan, eylemlerde taş atan çocukların toplum ile bağının kayak ile kuracağını savundu. Özak'ın planına göre bölgedeki çocuklar sosyalleşirken, Doğu illeri kayak turizmi için cazibe merkezi haline gelecek, cepler para dolacak.

Bölgede incelemelerde bulunan Özak, “Ülkemizin yüzde 60’ı dağlık alan. Deniz seviyesinden yükseklik ortalamamız 1132 metre 3000 metrenin üzerinde yüzden fazla da dağımız var. Altı ay kar altında yaşamaya mahkum yirmiden fazla ilimiz var" diyerek çareyi kayak merkezi inşa etmekte buldu. "Projeyi sportif açıdan olduğu kadar sosyal açıdan da önemsiyorum. Bölgeyi kış turizmi açısından, ekonomik, sosyal ve sportif açıdan canlandırmak istiyoruz" diyen Özak'ın planına göre, yapılacak kayak merkezlerinde, pistler, telesiyej, teleski, kayak evleri ve kafeteryalar yer alacak.

Bölgedeki yerel basından verilen bilgilere göre, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, Ardahan, Van ve Ağrı'daki pist ve tesislerin yapımına başladı Hakkari'nin Sümbül Dağı ile Tunceli'nin Ovacık ilçesinde yapılacak pistler için de ihaleye çıkıldı.

Eğitim zaten yok, kayak merkezi açalım!
Kayak merkezlerini birçok açıdan önemseyen Bakan'ın açıklamalarından sonra, Bakan'ın bölgedeki eğitim kurumları hakkında bilgisi olup olmadığı tartışılıyor. Kayak merkezi inşa edilmesi planlanan iller arasında yer alan Hakkari'de hala tuvaleti bulunmayan altmış sekiz köy okulu var. Hakkari'deki okulların yüzde 30'una su gitmiyor, yüzde 70'inde ısıtma sistemi mevcut değil.

Bakan Faruk Özak'ın yaklaşık kırk değişik yerinde kayak merkezi açmayı planladığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu, okullaşma oranının en düşük olduğu bölgeler. Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2008 yılı verilerine bağlı kalarak yayımladığı 2009 Bölgesel Göstergeler Raporu'na göre, Van, Bitlis, Muş ve Hakkari'de toplam 3158 okul bulunuyor. Kreş seviyesinden üniversite düzeyine kadar tüm eğitim kurumlarını kapsayan bu rakam kulağa fazla gelse de bu dört ilin sahip olduğu belde ve köy sayısı düşünüldüğünde aslında oldukça az. Üstelik bazılarında imkansızlıklar sebebiyle eğitim verilmiyor. Birçok okulda kötü hava şartlarına ve ulaşım hizmetinin yeterli olmamasına rağmen civar köylerden taşımalı eğitim yapılıyor.

Okumuş kişi oranının en düşük olduğu iller de yine Faruk Özak'ın talip olduğu yerler arasında. Ağrı'da 123 bin, Van'da 242 bin kişi hiç okula gitmemiş. Hakkari'de nüfusun yüzde 20'sinden fazlası okuma yazma bilmiyor. Güneydoğu Anadolu bölgesinde bir okula yaklaşık 1.5 öğretmen düşüyor. Okula gönderme oranlarının en düşük olduğu bölge olmasına rağmen öğretmen başına düşen öğrenci sayısının en yüksek olduğu iller de yine bu bölgede yer alıyor.

İki bölgede ikamet eden ailelerin yüzde 83'ü yoksulluk sınırının altında yaşıyor. TÜİK'in Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt'te yaptığı araştırmada, işsizlik oranı yüzde 17.4 olarak veriliyor. Bu dört ilin maaş ve çalışan ücretlerinin Türkiye ekonomisindeki payı ise yüzde 0,5. Resmi rakamlara göre Doğu illeri arasında işsizlik oranı yüzde 15 ile 19 arasında seyrediyor. Adı geçen illerde toplam 264 kişi istihdam edildiği belirtilirken çalışabilir nüfusun yüzde 33.9'u bir yıldan daha uzun bir süredir iş arıyor.

Hakkari'de, herhangi bir okul bünyesinde olanlar da dahil olmak üzere sadece dört kütüphane bulunuyor. Medeniyetler beşiği Batman, Şırnak, Siirt, Hakkari ve Muş'ta müze bulunmuyor. Bölgede toplam beş bin kişiye bir sinema koltuğu düşüyor. Muş, Şırnak ve Siirt'te hala sinema yok. Ayrıca Türkiye'deki 1276 hastanenin sadece 47'si Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunuyor.

"Eylemci" çocuklar kayak yapabilir mi?
Kayak sporunun bir sporcuya maaliyetini incelediğimizde, Bakan Özak'ın çocuklara eğitim ve sosyalleştirme amaçlı seçtiği sporun çocukların yaşam koşulları düşünüldüğünde ne kadar gerçekçi olduğunu görmek mümkün. Bilindiği gibi, kayak merkezleri kısa zamanda kar getiren işletmeler haline gelebiliyor.

Fiyatlar marka ve kaliteye göre değişmekle birlikte, kayak malzemelerinin en makul olanı bile cep yakıyor. Snowboard'lar 600 ile 4000 lira arasında değişen fiyatlarla satılırken, kayak takımları ortalama 1500 liradan alıcı buluyor. Ortalama bir kayak kıyafeti 1000 lirayı bulurken, gözlük, kask, eldiven, bere gibi kayak sporunda kullanılması zorunlu olan aksesuarlarla bu rakam 2000 lirayı aşıyor. Bunlara bir de ulaşım, konaklama ve beslenme masrafı eklenince, kayak birçok insan için bir spor türü olma özelliğini yitiriyor.

(soL - Haber Merkezi)