Şili’de çevre yasası ABD’li bir şirket için değiştirildi

Geçen hafta ortaya çıkan bir Wikilieaks belgesine göre Şili hükümeti, ABD büyükelçiliğinin baskısıyla tartışmalı bir santralin yapılması için çevre yasasında değişikliğe gitti.

Belgeye göre, Alparaiso yakınlarında kurulacak olan Campiche Termoelektrik Santrali yapımı 2009 yılında Temyiz Mahkemesi kararıyla askıya alınmıştı. Kararın gerekçesi, hükümetin santral yapılacak bölgenin çevre koşullarını göz ardı ederek çevre raporunu yasadışı bir şekilde onaylamasıydı. Bu kararla ABD menşeili AES Gener adlı şirketin 500 milyon dolarlık yatırımı durdurulmuştu. Ancak karardan bir ay sonra AES şirketinden iki üst düzey yönetici Şili ABD büyükelçisi Paul Simons’la görüşmüş, bir yıldan fazla süren bir erteleme durumunda santral yapımını iptal edeceklerini ve mahkemenin böyle bir kararla diğer enerji yatırımlarını da zora soktuğunu dile getirmişti.

Wikileaks belgesine göre Simons, Konut ve Kentsel Planlama Bakanı Patrica Poblete ile görüşerek sorunun çözülmesini istedi. Belgede Poblete’nin hükümetin “bir çözüm bulmaya uğraştığına” ve “çözeceğine” dair söz verdiği ifade ediliyor. 2009 yılının sonunda Bachelet hükümetinin çıkardığı 68 numaralı kararname ile Campiche projesinin önü yeniden açıldı. Hükümet eleştirilerle karşılaşsa da hükümet adına konuyla ilgili açıklama yapan Poblete, hükümetin AES’in yararına fazladan hiçbir şey yapmadığını ifade etti.

Puchuncavi yerel hükümeti, temyiz mahkemesi kararının ihlal edilmesinin üzerine gideceklerini açıkladı. Ancak AES yöneticileri yerel hükümet yetkilileriyle de bir görüşme ayarladı ve bölgeye 4 milyon dolarlık bir yatırım yapılması sözü verdi.

Çevre örgütleri tepkili
Chile Sustentable, Defendamos la Ciudad, Ecosistemas ve Acción Ecológica adlı çevre örgütleri hükümetin ABD’nin baskısıyla yaptığı yasal değişikliklerin hukuk dışı olduğunu ve Şili ve ABD’nin Ekonomik ve İşbirliği Kalkınma Örgütü’nden çıkarılması için çağrıda bulunduklarını açıkladı.
Şili Sustentable başkanı Sarra Larraín, “AES-Gener’in Şilili bakanları ve ABD büyükelçiliğini kullanarak Şili yasalarını ihlal etmesi ve başbakan, bakanlar ve parlamento üyelerini kendilerine göre yasa çıkarmaları için kullanması kabul edilemezdir” dedi.

Ecosistemas temsilcisi Juan Pablo Orrego ise Campiche’de buna benzer pek çok projenin olduğunu ve bunların çoğunun “hükümet ve özel şirketlerin suç ortaklığında izin verilmiş son derece yıkıcı” projeler olduğuna dikkat çekti. HidroAysén ve Ralco gibi, Şili’deki diğer elektrik projelerinden bahseden Orrego, Castilla termoelektrik projesinin de soruşturulması gerektiğini belirtti.

Geçen hafta sonu belediye başkanları, senato üyeleri ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan 5000 kişilik bir grup, “Hayat için yürüyüş” sloganı altına Castilla’daki termoelektrik santrali protesto etti.