Avustralya’ya ilk insanların ne zaman geldiği bugüne kadar uzun tartışmalara neden olmuştu. Uzun süre bunun 40 bin yıl olduğu düşünülmüştü. Son bulgularsa bu konuda bilinmeyen gerçekleri ortaya çıkardı. Avustralya’nın kuzey bölgesinde Madjedbebe kaya sığınağında yapılan kazı çalışmasında elde edilen örnekler bölgede ilk modern insanların en az 60 bin yıl önce yaşadığını gösteriyor.
Bu bölgede daha önce 1989 yılında yapılan kazılarda yerin 2,6 metre derinliğinden çıkarılan örnekler analiz edilmişti. 2012 ve 2015 yıllarında tekrarlanan kazı çalışmasında ise aynı bölgeden elde edilen kalıntıların hangi tarihe ait olduğunu anlamak için radyokarbon tarihleme ve optik uyarılma ışıması (İng. "optically stimulated luminescence", OPS) adı verilen metodlar uygulandı.
OPS adlı teknikte bölgeden çıkartılan kalıntılara yapılan analiz ile maddenin en son güneş ışığına maruz kaldığı tarih hesaplanarak yaklaşık kullanım tarihi belirlenebiliyor. Bu teknikle, 10 bine yakın kalıntı analizi ile daha önce elde edilmemiş büyüklükte ve çeşitlilikte bilgiler elde edildi. Kaya sığınağında bulunan malzemeler arasında arasında kırmızı renkli aşı boyası ve başka doğal pigmentlerle yapılmış boyamalar da var.
AVUSTRALYA YERLİLERİ
Madjedbebe’de yapılan analizler sonucu, modern insanların Afrika’dan Asya’ya doğru yayılımının ve Avustralya’ya yerleşmesinin en az 65 bin yıllık bir sürece dayandığını ortaya koyuyor. Bu durumda modern insanlar dev kanguru ve diprotodon denilen dev keseliler gibi megafaunanın (dev memelilerin) nesli tükenmeden önce aynı bölgede varlıklarını sürdürmüşler.
Aynı zamanda, 60 bin yıldan daha önce bölgede varlığını sürdüren modern insanların, Neandertal ve Denisovalı insan türleriyle akrabalık bağı kurmuş olabilecekleri ihtimali de yüksek.
Avustralya yerlililerine (Aborijinler) ait antik ve modern DNA verilerinin 2017 Nisan'ında yayımlanan bir analizi de yerlilerin 50 bin yıldır bu bölgede yaşadıklarını göstermişti. Madjedbebe insanlarının bugünün yerlilerinin ataları ya da yakın kuzenleri olmaları beklenebilir.
Madjedbebe kaya sığınağı (http://www.abc.net.au)
SÖMÜRGELEŞEN AVUSTRALYADA YERLİLERİN MAKUS TALİHİ
Avustralya'nın tarihi 18. yüzyılda sömürgeleştirilmesiyle değişmişti. Avustralya yerlileri de bu süreçte 1920'lere kadar büyük kıyımlara uğradılar; yüzbinlerce insan öldüğü tahmin ediliyor. Asimile edilmeleri için çocukları zorla ellerinden alındı; bu program 1970'lere kadar devam etti.
Her ne kadar 2008'de o zamanın sosyal demokrat Avustrayla Hükümeti geçmişteki suçlar konusunda "özür" dilemiş olsa da, Avustralya burjuvazisi yoksul Aborijin halka tazminat ödemeye yanaşmıyor. Daha da fenası, Aborijin bölgelerindeki doğal zenginlikleri yağmalamayı sürdürüyor.
MİLLİ PARKIN ORTASINDA URANYUM MADENİ!
Araştırmanın yapıldığı Madjedbebe bölgesinin de bu açıdan dramatik bir tarihi var. Madjedbebe, Dünya Koruma Listesi içerisinde olan Kakadu Doğal Alanı, yani bir Milli Parkın ortasında. Ancak Madjedbebe'de bulunan yüksek miktarda uranyumdan faydalanmak için, 80’li yıllarda burası "doğal alan dışı" kabul edilerek uranyum madeni kurma izni verilmişti.
Çevresinde barajlarıyla Ranger uranyum madeni (http://www.smh.com.au/)
Madeni işletme hakkını elinde tutan Avustralya Enerji Kaynakları (ERA) adlı şirketin yüzde 68,4’ü Rio Tinto Group adlı Avustralya-İngiliz metal maden işletmecisi şirkete ait.
Şirket bölgedeki madeni çalıştırmak için kamuya maden kârının yüzde 4,25’i ile yıllık 200 bin dolar kadar bir ödeme yapıyor. Bu para Federal Hükümet ile Kuzey Bölge Aborijin Grupları arasında bölüştürülüyor.
Fakat 1981’de yapılan uranyum madeni anlaşması sürecinde, bölgede hak sahibi Aborijin liderlerinin müzakere sürecinde yıpratıldığı, haksız bir tavizle bu anlaşmayı imzalamaya zorlandığı iddia ediliyor.
1999’da UNESCO Dünya Miras Komitesi’nin yaptığı toplantı ve öneri ile doğal alanın uranyum madeni nedeniyle tehlike altında olduğu ve acilen madenin kapatılması gerektiği uyarısı ise, maalesef 1981’den beri bölgedeki 150 radyoaktif sızıntı ve lisans ihlaline rağmen, kararın "Avustralya egemenliğine saygısızlık olacağı" yönündeki görüşler nedeniyle komite genelinde reddedildi.
Kısacası, günümüz dünyasında 65 bin yıllık bir dünya mirası ve üzerinde yaşamakta olan yerli halk, dünya ekonomisi ve büyük şirketler nezdinde uranyum madeninin getirisinden daha önemli bir konumda görülmüyor.
Kaynaklar:
http://www.nature.com/nature/journal/v547/n7663/full/nature22968.html
Australia's Uranium Deposits and Prospective Mines. World Nuclear Association. 27 December 2009. Retrieved 2010-01-29.
UNESCO (12 July 1999). Third Extraordinary Session of the Committee. [WHC-99/CONF.205/5Rev.] Retrieved on 29 May 2007
http://www.wikiwand.com/en/Uranium_mining_in_Kakadu_National_Park
http://www.foe.org.au/history-duress-uranium-mining-mirarr-land