İzmir’in Karaburun ilçesinde yer alan ve pek çok kez defineciler tarafından zarar verilen Sazak köyü, mübadele ile boşaltılmasından yıllar sonra İzmir 1 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından "Kentsel SİT alanı" ilan edildi.
1923'te Yunanistan ile imzalanan mübadele anlaşmasının ardından Rumların bölgeden ayrılıp Sakız adasına yerleşmesiyle boş kalan köy, bakımsız ve atıl durumdaydı.
Köyde incelemelerde bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığı İzmir 1 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü, bölgenin "Kentsel SİT alanı" ilan edilmesi kararını aldı.
Koruma Kurulu tarafından alınan kararda şu ifadelere yer verildi: “Kentsel SİT alanları niteliklerini taşıması nedeniyle 2863 sayılı yasanın yedinci maddesi gereğince buranın ‘Kentsel SİT alanı’ olarak tescillenmesine, tapunun 116 ada 331 parsele tapu kaydına ‘Kentsel SİT alanı’ şerhinin işlenmesine, koordinatlı haritanın ve koruma amaçlı imar planı yapılıncaya kadar alana ilişkin geçiş döneminde koruma esaslı çalışmanın İzmir 1 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü uzmanlarınca hazırlanmasına karar verildi.”
Dönemin sivil mimari örneklerini hâlâ koruyan Sazak köyü içinde bir kilise kalıntısı da bulunuyor.
Yıllarca defineciler tarafından yağmalanan köyün koruma altına alınması için daha Karaburun Kent Konseyi de çağrıda bulunmuştu.