31 Mart'ta yerel seçimler sonlandı. İstanbul hariç! Binali Yıldırım'ın adaylığında AKP iptal ettiği seçimlerin yerine konulan 23 Haziran oylamasına hazırlanıyor. Tüm kurumlarıyla.
AKP’li 50 milletvekili, 23 Mayıs günü Meclis Başkanlığına Askeralma Yasa teklifi verdi. Kapadokya, Turizmi teşvik ve köprü affı gibi birkaç gün önceki seçim rüşveti yasalarında olduğu gibi hemen Milli Savunma Komisyonuna havale edildi, bir günde görüşülüp ertesi gün komisyon raporu hazırlandı. Genel Kurul gündemine girmeyi bekliyor. Bayramdan önce yasalaşması beklenebilir.
Teklifte radikal değişiklikler var. Aradan geçen zaman içinde 18 Yasa ya da KHK ile maddelerinde 51 değişiklik yapılmış olsa da 1927 yılında çıkarılmış olan 1111 sayılı Askerlik Yasası ile gelmiş Yedek subaylık yasası kaldırılıyor. Yeni yasayla askerlik süresinin kısaltılması; bedelli askerliğin kalıcılaştırılması; bedelliden yararlanamayan er ve erbaşlara asgari ücret düzeyinde harçlık verilmesi, muhtaç ailelerine ise asgari ücretin yarısını aşmayacak tutarda yardım yapılması öngörülüyor. Ayrıca tabip, öğretmen ve emniyet hizmetlerinde çalışanlara ayrıcalıklı uygulamalar getiriliyor. İki ve üç yıllık meslek yüksekokullarını bitirenler için yedek astsubaylık statüsü oluşturuluyor.
Getirilmek istenen yeni yönteme kısaca göz atalım:
Bedelli Askerlik;
Bedelli askerlik kalıcılaştırılıyor ama bedeli de ikiye katlanıyor. İstenecek paranın bugünkü değeri 31 bin lira. Bu parayı ödemeyenleri ise üzmek istememişler. Ailelerine asgari ücretin net tutarının yarısına kadar yardım yapılması öngörülüyor.
Komisyon raporunda, erlere ve ailelerine 5 milyar lira ödeneceği, 3,1 milyar lirasının bedelli askerlikten elde edilen gelirlerden karşılanacağının tahmin edildiği belirtiliyor.
Dövizle askerlik
Yabancı ülkelerde iltica başvurusu dışında oturma ya da doğrudan çalışma izni almış olanların yararlanması öngörülüyor. Bu durumda olanlar bir ay süreli temel eğitimlerini de uzaktan alabilecekler. Yeter ki parayı göndersinler.
Erbaş ve Erler
Erbaş ve erlerin 12 ay olan askerlik süreleri 6 aya düşürülüyor. İstekli olanlar 6 ay daha uzatılmasını isteyebilecekler; disiplin amirlerinin olumlu görüş bildirmeleri koşuluyla uzatılabilecek. Ek sürede asgari ücretin net tutarı kadar harçlık ödenmesi öngörülüyor. Hizmet borçlanması için başvuracakların bu sürelere ilişkin SGK prim borçlarını Bakanlık ödeyecek.
İkinci 6 ay, sözleşmeli askerliğe kabulün ilk adımı olarak düşünülmüş. Sınava girdiklerinde sınav tam notunun %20’sine kadar ek puan hakkı tanınıyor. Meslek yüksekokulunu bitirenler için oran %25’e çıkıyor. Yasanın gerekçesinde amaç şu sözlerle açıklanıyor; “Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı olan yetişmiş uzman personel teminine alt yapı oluşturması…”
Bu yüzden de ikinci 6 ay hakkını kazanmak kolay değil. Birincisinde istenmeyen koşullar burada aranıyor; “Terör örgütlerine üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı bulunmamak… terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olmamış, bu örgütlere yardım etmemiş, kamu imkân ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanmamış ya da kullandırmamış, propagandasını yapmamış olmak…arşiv araştırması olumlu sonuçlanmış olmak…” Bütün bunlara kimin karar vereceği konusuna teklifte yer verilmemiş.
FETÖ’den ağızları yandı kadrolaşırken çok daha dikkatli davranıyorlar
Teklifin içeriğinde, profesyonel orduya doğru bir yönelişin izleri görülüyor; “…sisteme dahil olan yetenekli personelin sistem içinde kalması ve TSK’ne profesyonel katkı sağlaması umulmaktadır. Bu yolla yükümlülüğünü yerine getirirken askerlik mesleğini kalıcı bir çalışma alanı olarak seçen personelin askeri kurallar içinde rütbe bakımından yükselmesinin temini de onun moral ve motivasyonunu artırıcı, sistemi kuvvetlendirici, yetenekli ve verimli personel teminini kolaylaştırıcı bir yol olarak görülmektedir.”
Er ve erbaşlık, lise ve altı eğitim görenler için öngörülüyor. Ancak önlisans, lisans ve yüksek lisans eğitimli olanlara bu yol kapatılmamış. Onlar da askerliklerinin 6 ayda bitmesini isterlerse başvurabiliyorlar.
Yedek Astsubaylık
Yedek astsubaylık 2-3 yıllık meslek yüksek okullarını bitirenlerin yedek astsubay olması öngörülmüş. Yedek subaylıktan farkı pek yok. Bir ayı temel askerlik kalanı yedek astsubaylık statüsünde olmak üzere toplam süresi 12 ay.
Öğretmen, tabip, emniyet personeli
Lisans ve lisansüstü eğitim görenler, önceden olduğu gibi 12 ay askerlik yapacaklar. Ancak öğretmen, tabip ve emniyet hizmetinde çalışanlara özel yöntemler öngörülüyor.
Öğretmenler, bir ay süreli temel eğitimlerini bitirdikten sonra Millî Eğitim Bakanlığı emrine verilecekler, aylıklarını önce olduğu gibi Millî Eğitim Bakanlığı ödeyecek.
Tabipler, bir aylık temel eğitim süresini bitirdikten sonra “geçici terhis edilecekler” ve Sağlık Bakanlığına bağlı olarak çalışmaya devam edecekler. Devlet hizmetleri bittiğinde askerlikleri de bitmiş olacak. Askerliklerini yedek subay olarak yapmış olanlar için böyle bir süreç işletilmeyecek: Devlet hizmetini yapmış sayılacaklar.
Emniyet Personeli, Emniyet hizmetlerinde çalışanlar ile polis okullarında eğitim görenlerin askerlikleri ertelenecek. 10 yılın sonunda askerliklerini yapmış sayılacaklar.
Askere alma takvimi
Teklifte yükümlülerin askere alınma zamanına ilişkin isteklerinin dikkate alınmasının öngörüldüğü bir düzenlemeye de yer verilmiş. 40’ncı maddesinde şöyle yazıyor; “Teknik bilimler meslek yüksekokulu ve meslek lisesi mezunları ile tarım, turizm ve mevsimlere bağlı sektörlerde faaliyet gösteren yükümlülerin askere sevki TSK’nın ihtiyaç ve önceliklerine göre mesleklerine uygun sınıflandırma ve istedikleri celp döneminde silahaltına alınma taleplerine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.”
Seçim için yasalar: Ekspress ve torba
Son iki hafta içinde AKP milletvekilleri 4 yasa teklifi verdi. İkisi yasalaştı. İç Tüzükle milletvekillerinin incelemesi için öngörülen asgari bekleme sürelerine uymuyorlar ve temel yasa olarak görüştürüyorlar. İçinde neler gizlendiğini kimse anlayamadan tekliflerin yasalaşmış oluyor. Ve buna Meclisin yasama faaliyeti adı veriliyor.