Bugün Resmi Gazete'de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı olarak; “Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketinin Kuruluşuna Ait” (TÜRASAŞ) Cumhurbaşkanı Kararı yayımlandı.
Şirket, Türkiye Vagon Sanayii AŞ (TÜVASAŞ); Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayii AŞ (TÜLOMSAŞ) ve Türkiye Demiryolu Makinaları Sanayii AŞ (TÜDEMSAŞ) adlı şirketlerin birleştirilip İktisadi Devlet Teşekkülü (İDT) statüsünde yeniden yapılandırılmasıyla kurulacak. İlgili Bakanlık olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı gösterilmiş. Sermaye tutarı kararda belirtilmiyor.
Yeni kurulan şirketin ticaret siciline kaydedilmesiyle TÜVASAŞ, TÜLOMSAŞ ve TÜDEMSAŞ adlı şirketlerin genel müdürlerinin başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın sona ermesi öngörülüyor.
Birleştirilen şirketler TCDD’nin bağlı ortaklıklarıydı.
Adapazarı merkezli TÜVASAŞ, Devlet Demiryollarının raylı araçlarının parçalarının üretimi, onarımı ve bakımından sorumluydu.
Eskişehir merkezli TÜLOMSAŞ, lokomotif, demiryolu bakım aracı, yük vagonu, dizel motor, alternatör ve cer motoru üretiyordu.
Sivas merkezli TÜDEMSAŞ, Devlet Demiryollarının kullandığı buharlı lokomotif ve yük vagonlarının yapım, bakım ve onarımını yapıyordu.
Demiryollarının özelleştirilmesi için uzun süredir üzerinde çalışılıyor. Bir yandan hizmetleri konularına göre bileşenlerine ayrılıp özel statülü şirketler kurulurken öte yandan da büyük tutarlı yatırımlarla kar edecek bir yapı oluşturulmaya çalışılıyor.
TCDD’nin Ağustos/2018’deki proje stoku 125 milyar liraydı ve o tarihe değin birikimli harcama tutarı 40 milyar liraya ulaşmıştı. 2020 yatırım Programında toplam 77 milyar lira yatırım harcaması öngörülüyor. Bunun 25 milyarı Ulaştırma-Haberleşme sektörüyle ilgili ve 9 milyar lirası Demiryolu projelerine ayrıldı.
İlköğretimden Üniversiteye değin eğitimin bütün kademeleri için 2020 yılında öngörülen yatırım harcaması ise 11 milyar lirayı ancak biraz geçiyor.
Yeni “Anayasal” düzende Cumhurbaşkanına KİT ve İDT kurmak, bağlantılarını değiştirmek, özelleştirme kapsamına almak ve satılmasına karar vermek yetkileri tanınıyor.
Lokomotif üretimi, bakımı ve onarımı hizmetlerinin, İDT statüsüyle yeniden kurulması Devlet Demiryollarının özelleştirilmesinde atılan önemli bir adım olarak değerlendirilmeli.
Söz konusu karar şöyle:
