AKP’nin 31 Mart’ta oy kullanmamış olan seçmeni hedef alan bir çalışmayı seçim stratejisi içine yerleştirdiği haber ve yorumları basında çıkarken, bu iddia bir de soru işaretini beraberinde getirdi: Oy kullanmamış olan yurttaşların listesini edinmek mümkün mü?
Türkiye Komünist Partisi yetkilileri, bunun mümkün olmadığını ve olmaması gerektiğini savunuyor.
Bugün İstanbul İl Seçim Kurulu’na bir yazılı başvuruda bulunan TKP “31 Mart 2019 Pazar günü yapılmış olan Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde sandık başına gitmeyerek oy kullanmayan seçmenlerin listesinin” kendilerine verilmesini talep etti.
TKP yetkilileri, bu talebi sözkonusu listelere ulaşmak amacıyla yapmadıklarını, esasen bu talebin olumlu yanıtlanmasının bir skandal olacağını söylüyor.
Öte yandan, bu listelerin AKP’nin de elinde olmaması gerektiğini, yaptıkları başvuruyla birlikte bu konuyu takip altına alacaklarını bildirdiler.
TKP yöneticisi, hukukçu Ali Rıza Aydın konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
AKP'nin İstanbul'daki seçim çalışmalarında 31 Mart'ta sandığa gitmemiş olan seçmenleri bire bir ikna etmeye ağırlık vereceği söyleniyor. Bu mümkün mü? Yani oy kullanmamış olan İstanbulluların tek tek tespit edilmesi mümkün mü? AKP'nin elinde bu bilgi olabilir mi?
Seçme hakkı serbest, eşit, gizli, genel oy esaslarını içerir. Yalnızca sayım ve döküm açıklığı esastır. Bunun anlamı, oyların oy verilene (parti ya da kişi) göre sayım ve dökümünün açık, seçmenle ilgili bilgilerin gizli olmasıdır. Seçme hakkı, seçmeyle birlikte seçmemeyi de kapsar. Dolayısıyla, seçimde kullanılan tek imza sütununda oy kullananların imzası olan, oy kullanmayanların imza yeri boş olması gereken sandık seçmen listelerinin seçime giren partiler dahil kimseye verilmemesi gerekir. Bu bilgiler, ilçe ve il seçim kurullarının koruması altındadır. AKP’nin elinde de olmamalıdır.
Bu durumda sandığa gitmemiş olan yurttaşların bilgisi herhalde ancak seçim kurulları kanalıyla edinilebilir?
Hayır edinilemez, il/ilçe seçim kurullarında olması bunların seçime girecek partilere ya da kamuoyuna sunulmasını sağlamaz. Gizlilik burayı da kapsar. Aksi halde serbest oy hakkı ilkesi zedelenir.
Seçim kurulları bu bilgiyi bir partiye vermese bile o partinin sandık temsilcileri seçmenlerin imzalarını attıkları liste/defterler üzerinden edinebilir mi? Yani teknik olarak mümkün olup olmaması dışında, yasal mıdır bunu yapmaları?
Hukuksal hiçbir gerekçesi olamaz. Bu yasayla da aşılamaz. Çünkü seçme hakkının esasları Anayasayla belirlenmiştir. Serbestlik, eşitlik ve gizlilik yasayla da olsa ihlal edilemez.
TKP İstanbul'da bugün İl Seçim Kurulu'na oy kullanmamış yurttaşların listesini talep eden bir dilekçeyle başvurdu. Niye yapıldı bu? Bu listeyi nasıl değerlendireceksiniz?
Medyaya yansıyan bilgiler AKP’nin İstanbul seferberliği için sandığa gitmeyen seçmenleri hedef alacağı doğrultusunda. Bu seçmenlerin tek tek listesinin elde edilmesi yukarıda söylediğimiz gibi seçme hakkının ihlalidir. AKP bunu resmi yoldan yapamaz, yani el altından almayı deneyecektir bu bir… İkincisi diyelim ki resmi olarak başvurdu il seçim kurulu bunu veremez, reddetmelidir. TKP bu iki hukuksuzluğun önüne geçmek için başvuruyu yaptı.
İl Seçim Kurulu'ndan nasıl bir yanıt bekliyorsunuz?
Hukuken ret çıkması gerekir. O zaman TKP’ye ret, AKP’ye evet olmaz. Diyelim ki AKP’yi gözeterek TKP başvurusuna da 'evet' yanıtı verildi. O zaman da bu seçme hakkının ihlal edilmesidir. AKP’nin amacı belli, sandığa gitmeyen seçmene bir bir baskı yapacak, ödül/ceza yöntemini kullanacak. Bu mücadelelerle kazanılan genel oy ve seçme hakkına aykırıdır. Kabul edilemez, izin verilemez.