Kimya Mühendisleri Odası (KMO) İstanbul Şubesi “Endüstriyel Yangınlar ve Patlamalar 2019 Yılı Raporu”nu yayınladı. Rapora göre Türkiye’de 2019 yılında 541 endüstriyel yangın ve patlama meydana geldi. Bu endüstriyel yangın ve patlamalarda 30 işçi hayatını kaybetti, 134 işçi yaralandı ve yüzlerce kişi ise yangından sonra ortaya çıkan boğucu ve zehirleyici gazlardan etkilenerek tedavi gördü. Tespit edilen yangın ve patlamaların yüzde 16 ‘sı metal, yüzde 13 ‘ü tekstil, yüzde 14 ‘ü ağaç, kağıt, mobilya, yüzde 11‘i kauçuk, plastik ve yüzde 8 ‘i gıda sektörlerinde faaliyet gösteren endüstriyel tesislerde gerçekleşti.
İSTANBUL’DA TUZLA BAŞI ÇEKİYOR
2019 yılında gerçekleşen yangın ve patlamalarda İstanbul 200 olayla başı çekerken, İstanbul’u 67 olayla İzmir, 52 olayla Kocaeli ve 29 olayla Ankara takip etti. İstanbul’daki yangın ve patlamaların ilçelere dağılımına bakıldığında özellikle kimya sanayinin yoğun olduğu Tuzla ve yine sanayi sitelerinin yoğun olarak bulunduğu Esenyurt ön plana çıktı. Silivri, Arnavutköy ve Beylikdüzü ise bu ilçeleri takip etti. Tuzla, Esenyurt, Silivri, Arnavutköy ilçelerinde çıkan yangın ve patlama sayısı İstanbul‘daki toplam yangın ve patlama sayısının yüzde 50‘den fazlasını oluşturdu. Tuzla’da 37, Esenyurt’ta 26, Silivri’de 19 ve Arnavutköy’de 18 yangın ve patlama olayı yaşandı.
KMO’NUN ENTÜSTRİYEL PATLAMA ve YANGINLARA KARŞI ÖNERİLERİ
Raporda şu önerilerde bulunuldu:
- İşletmeler, patlamadan korunma dokümanı hazırlamalı, burada belirtilen kritik noktalara göre aksiyonlar almalıdır. Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı patlamadan korunma dökümanı hazırlaması gereken firmaların listesini çıkararak hazırlamayanlara yaptırım uygulamalıdır.
DEPREMDE BÜYÜK ZARAR POTANSİYELİ VAR
- Önemli bir bölümü deprem bölgesinde bulunan ülkemizde, yaşanacak büyük bir depremde tehlikeli kimyasallar, doğalgaz ve LPG tesislerinde yaşanabilecek bir kaza, depremin zararını arttıracak hatta çok daha büyük zararlar verebilme potansiyeli taşıyacaktır. Bu sebeple depreme hazırlık master planlamasının sürekli güncel tutulması ve bölgesel bir eylem planı hazırlanması önem taşımaktadır.
‘OSB’LER ŞEHİR MERKEZİ DIŞINA KURULMALI’
- OSB’lerin (Organize Sanayi Bölgeleri) ve fabrikaların kurulumunda yerleşim alanlarına yönelik riskler dikkate alınmalı, hali hazırda çalışan tesislerden de yerleri uygun olmayanlar tespit edilerek yerlerinin değiştirilmesi için çalışmalar başlatılmalıdır. Özellikle büyük kentlerde birçok fabrika ve atölye yerleşim yerleri içinde kalmıştır. Birçok sınai işletmenin plansızca kent içinde kalması, böyle kazaların daha fazla insanı etkilenmesi ve daha fazla can kaybına yol açması anlamına gelmektedir.
- (Yangın ve patlama olayının yaşandığı firmalar) Firma isimlerinin kamuoyu ile paylaşılması kamuoyunun bilgi alma hakkı açısından gereklidir.
- Büyük veya küçük ölçekli tüm endüstriyel kazaların takibi merkezi bir şekilde yapılarak, kazaların kök sebeplerini ortaya koyan raporlar, yangın ve patlamalar konusuna hakim uzman bilirkişiler tarafından hazırlanmalı, bu raporlar şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.
‘KİMYASAL MADDE ENVANTERİ ÇIKARILMALI’
- Tehlikeli kimyasalların bulunduğu işyerlerine yönelik bir risk haritası hazırlanmalıdır. Tehlikeli bir kimyasalın üretiminden son ürününe kadar oluşumu aşamalarında meydana gelecek her türlü emisyon, imisyon ve ortaya çıkacak atık miktarlarının tespitinin yanı sıra olası kazalarda can ve mal güvenliğini önlemeye önemli katkı sağlayacak olması nedeniyle il ve bölge bazında “Tehlikeli Kimyasal Maddeler Envanteri” çıkarılması gerekmektedir. Kent içindeki kimyasalların envanteri tek bir elde toplanmalı ve kamuoyu ile paylaşılmalıdır.