İngiltere 'kamuya zarar' dediği şehir hastanesi modelini AKP’ye nasıl pazarladı?

İngiltere’de şehir hastaneleri konusunda yayınlanan yeni rapor şirketlere nasıl para kazandırıldığını ve kamunun nasıl borçlandırıldığını anlatıyor.

İlker Belek

İngiltere’de iki ay önce Çifte Standart başlıklı bir rapor yayımlandı. Rapor bizde şehir hastanesi denilen kamu özel ortaklığı modelinin İngiltere’de şirketlere nasıl para kazandırdığını, kamuya nasıl borç yıktığını, bu arada 23 “güney” ülkesine yine İngiliz hükümeti tarafından nasıl pazarlandığını tüm ayrıntılarıyla anlatıyor.

Raporun bizim için ilginç yanı Türkiye’ye uzunca bir bölümün ayrılmış olması. İngiliz bakan şehir hastanesi modelinin iç yüzünü açıklıyor.

1990-2008 arasında İngiltere KÖO (Kamu Özel Ortaklığı) modelini sağlıkta yaygın olarak kullandı. Ancak sonrasında İngiliz parlamentosuna sunulan iki resmi rapor bu modelin, hükümetin kendisinin borçlanarak inşaatları yine özel şirketlere yaptırması durumuna göre en az iki kat daha pahalı olduğunu ortaya koydu.

Eylül 2017’de de uluslar arası ticaret bakanı Liam Fox İngiliz vergi mükelleflerinin 80 milyar Sterlinlik gereksiz bir yükün altına sokulduğunu ve bu yükün hastane yatırım maliyetlerinin en az yedi katı olduğunu açıklamak durumunda kaldı. Üstelik bu hastanelerin işletmesinde de büyük mali sıkıntı mevcut.

Zaten bu nedenle İngiltere’de KÖO projelerinin sayısında belirgin azalma var ve ilgili bakanlar ve danışmanlık şirketleri şimdilerde KÖO’yu güney ülkelerine pazarlamakla meşguller. 

İNGİLİZ HÜKÜMETİ AKP'Yİ NASIL İKNA ETTİ?

Türkiye KÖO’yu en aktif şekilde uygulayan ve aynı zamanda da İngiliz hükümetinin en aktif biçimde iş yaptığı ülkelerden birisi olarak tanımlanıyor. İngiliz şirketleri bu iş için Türkiye’de ofisler açıyor. Türk yetkililer şehir hastanelerini yerinde incelemek üzere İngiltere’ye ziyaretler gerçekleştiriyorlar.

İngiltere ile Türkiye arasındaki resmi ilişkiler 2014 başında başlıyor. Eylül 2014’te İngiliz hükümeti Türkiye sağlık bakanlığının ve iş çevrelerinin içinde olduğu bir ekibi üç günlüğüne İngiltere’ye davet ediyor. Bu Türk ekibe bir de isim buluyorlar: Healthcare is GREAT. Üç gün içinde formal ve informal toplantılar, derinlemesine tartışmalar yapılıyor. KÖO modelinin Türkiye’de nasıl hayata geçirileceği noktasına odaklanılıyor.

Anlayacağınız İngilizler ellerindeki bozuk malı AKP’ye pazarlıyorlar.

Son olarak Şubat 2017’de İngiltere Büyükelçiliği, Stratejik Sağlık Bakımı Planlaması isimli İngiliz şirketini, AKP sağlık bakanlığına yönelik ikişer günlük bir seri workshop organize etmesi için fonluyor. İlk workshop Yozgat şehir hastanesinin açılışına denk getiriyor. Yozgat şehir hastanesine de aynı şirket danışmanlık hizmeti satmış bulunuyor. Tahmin edilebileceği gibi bu toplantılarda şehir hastanelerinin İngiltere’de yarattığı sorunlar hiçbir şekilde ortaya konulmuyor.

Bir başka İngiliz şirketi Mott MacDonald ise Türkiye’deki ilk altı şehir hastanesi için (Kayseri, Etlik, Bilkent, İkitelli, Gaziantep ve Adana) için danışmanlık hizmeti veriyor.

Anlaşılan yine bir “kandırıldık” vakasıyla karşı karşıyayız. Ama öyle değil. Bu “kandırılma”nın danışman, yatırımcı, işletici şirketlere büyük paralar kazandıracağı, buna karşılık kamuyu aynı derecede zarara sokacağı ve bütün bunlara AKP’nin taammüden aracılık etmekte olduğu çok açık.

Bütün bunlar bize patron sınıfından kurtulmadan AKP ve benzerlerinden kurtulmanın mümkün olmadığını da gösteriyor.


Kaynak

https://t.co/R8H26KBFov