İstanbul Atatürk Havalimanı'na yapılan saldırıyı gerçekleştiren canlı bombalardan birinin Özbek vatandaşı, birinin Dağıstan uyruklu Rus vatandaşı, birininse Kırgız vatandaşı olduğu belirlendi.
Saldırganların geldikleri yerler rastlantı olmaktan çok uzak. Türkiye'nin uzun süredir bu bölgelerde cihatçıları desteklediği ve buralarda yetişen cihatçıları çeşitli yollarla Suriye başta olmak üzere bölge ülkelerine gönderdiği biliniyor.
TÜRKİYE DAĞISTAN'DA NE YAPIYOR?
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bir süredir çekinmeden El Kaide'nin Suriye kolu El Nusra Cephesi'ne sahip çıkan açıklamalar yapıyor. El Nusra'ya "terör örgütü" denmesini sorgulayan Erdoğan, El Kaide'ye duyduğu sempatiyi gizlemekten çekinmiyor.
Ancak Türkiye'nin El Kaide'ye duyduğu sempati, Suriye ile sınırlı değil. 2009 yılına gittiğimizde bile Dağıstanlı cihatçılarla Türkiye arasındaki bağların çok güçlü olduğu görülüyordu. 2009 yılında Dağıstan'ın Hasavyurt köyünde güvenlik güçlerince öldürülen El Kaide yöneticisinin Türkiye vatandaşı olduğu ortaya çıkmıştı.
Haberde öldürülen El Kaide yöneticisi Ziya Peçe'nin bölgedeki İslamcı örgütleri finanse ettiği, Türkiye'nin de buna dahil olduğu söyleniyordu.
2012 yılına gelindiğinde de durum değşimemiş, hatta tersine verilen desteğin dozajı giderek artmıştı. Aralarında Dağıstanlı cihatçıların da bulunduğu gruplar Türkiye'yi üs haline getirmeye başlamıştı. Rusya tarafından yapılan açıklamadaysa bu durumun "kabul edilemez" olduğu söyleniyordu.
Ancak Çeçen ve Dağıstanlı cihatçılar Türkiye'de faaliyetlerini sürdürdü. 2015 yılında Türkiye üzerinde IŞİD konusundaki baskının artmasıyla örgütün Çeçenistan ve Dağıstan sorumluları İstanbul'da yapılan operasyonla gözaltına alınacaktı.
Sonrasındaysa Türkiye'nin Rusya'ya ait uçağı düşürmesiyle Türkiye-Rusya ilişkileri kötüleşti ve Türkiye Kafkaslardaki cihatçılara verdiği desteği artırdı. Rusya ise defalarca Türkiye'yi cihatçı yapılanmaları desteklemekle suçladı.
ÖZBEKİSTAN VE ÖTESİ: TÜRKİYE'NİN ASYA'DAKİ CİHATÇI AĞI
Türkiye'nin Asya'da cihatçı yapılanmaları desteklediği ve bunların Suriye'deki faaliyetlerine yardımcı olduğu biliniyor.
Örneğin, 2015 yılında Özbek kökenli İmam Buhari Cemaati adlı örgütün, Makina ve Kimya Endüstrisi mühimmatını kullanarak Suriye ordusuna saldırdığı, yayımlanan fotoğraflarla ortaya çıkmıştı.
Yine Türkiye'nin bölgede yetiştirilen cihatçıları Suriye'ye çeşitli yöntemlerle getirdiği de defalarca farklı kaynaklarda yazılmıştı.
TÜRKİYE NEYİ AMAÇLIYORDU?
Yetiştirdiği cihatçıları tehdit olarak görmeyen Türkiye, tersine kurduğu bağlantılarla bölgede düşmanlarına karşı savaşacak, kendisine bağlı gruplar yaratmayı umuyordu.
Suriye'ye gönderdiği silah yüklü TIRların, Asya'daki cihatçı çeteleri finanse etmenin, bu grupların Türkiye'deki faaliyetlerine göz yummanın sonuysa, Türkiye'nin çatışmanın ortasına çekilmesi oldu.