100 milyon lira bütçeli Yunus Emre Vakfı saraya emanet!

2007'de Türk dilini, kültürünü, sanatını tanıtmak, yurt içi ve dışında enstitüler ve kültür merkezleri açmak amacıyla 5653 sayılı yasayla kurulan ve yaklaşık 100 milyon liralık bütçesi olan Yunus Emre Vakfı'nın mütevelli ve yönetim kuruşu üyelerinin seçilme yöntemi değişiyor. Yeni teklife göre Yunus Emre Vakfı saraya emanet!

Kadir Sev

Yunus Emre Vakfı'nın mütevelli (kurucu) ve yönetim kurulu üyelerinin seçilme yöntemini değiştiren yasa teklifi TBMM başkanlığına sunuldu. 

AKP milletvekili Mustafa Elitaş, 29 Kasım 2017 günü TBMM başkanlığına 12 maddeden oluşan bir yasa teklifi verdi. Teklifin içerisinde gelir vergisi yasasındaki sporcularla ilgili bir kuralın değiştirilmesinden Ankara Güzel Sanatlar Üniversitesinin adının değiştirilmesine; Ankara’da Sevgi Vakfınca Lokman Hekim Üniversitesi kurulmasından yaşlılar için aktif yaşam merkezleri açılmasına; Gözlükçüler Birliği ve odalarının kurulmasına değin bir dizi değişiklik yer alıyor.

Teklifin üç maddesi Yunus Emre Vakfı’nı ilgilendiriyor. Buna göre mütevelli ve yönetim kurulu üyelerinin seçilme yöntemi değiştiriliyor; ayrıca çalışanlarına Schengen ülkelerinden vize alma zorunluluğu olmayan hizmet damgalı pasaport verilmesi öngörülüyor.

Mustafa Elitaş’ın 29 Kasım 2017 günü TBMM başkanlığına sunduğu teklif metnindeki maddeler ile 9 Şubat 2017 tarihinde Bakanlar Kurulu tasarısındaki maddeler birebir örtüşüyor. Üstelik Bakanlar Kurulu tasarısı Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonunda görüşülmüş ve Komisyon, 15 Haziran 2017 günü raporunu vermiş. TBMM internet sitesinde gündemde olduğu yazılı. TBMM'nin internet sitesinde durumu açıklayacak bilgi yok.

100 MİLYON LİRA BÜTÇELİ VAKIF 

Yunus Emre Vakfı, Türk dilini, kültürünü, sanatını tanıtmak, yurt içinde ya da dışında enstitüler, kültür merkezleri açmak gibi hizmetler yürütmek amacıyla 2007 yılında 5653 sayılı yasayla kuruldu. 2015 yılı faaliyet raporunda, 36 ülkede 45 merkez açtığı belirtiliyor. Yaklaşık 100 milyon lira tutarında bütçesi olduğu görülüyor.

Yürürlükteki yasaya göre mütevelli (kurucu) heyeti sekizi doğal, altısı seçilmiş olmak üzere 14 kişiden oluşuyor. Dışişleri, Maliye, Milli Eğitim, Kültür Turizm bakanları, Yurtdışı Akraba Topluluklar Başkanlığı ile Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Başkanlıklarının bağlı olduğu bakanlar, Yunus Emre Enstitüsü Başkanı, Türk Dil Kurumu Başkanı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı doğal üye sayılıyor. Seçimle gelen altı üyenin ikisini Türk dili ve edebiyatı alanında çalışan profesörler arasından Üniversitelerarası Kurul; ikisini eğitim, kültür alanlarında kamu yararına faaliyet gösteren dernek ve vergi bağışıklığı tanınmış vakıfların üyeleri arasından Bakanlar Kurulu; ikisini de kültür, sanat ve Türk dili alanlarında tanınmış kişiler arasından yine Bakanlar kurulu seçiyor.

YENİ YASA TEKLİFİNDE İNİSİYATİF SARAYA VERİLİYOR!

TBMM başkanlığına sunulan yeni teklifte ise Türk Dil Kurumu, TİKA ve Türk ve Akraba Topluluklar Başkanlarına yer verilmemiş. Kültür ve Turizm Bakanı dışındaki bakanlar çıkarılmış ve onların yerine müsteşarlarının getirilmesi öngörülmüş. Yunus Emre Enstitüsü Başkanı da mütevelliler arasında sayılıyor.

Vakfın 11 mütevellisinin dördünü Cumhurbaşkanı doğrudan seçecek. Hiçbir özellik öngörülmemiş. Maarif Vakfı mütevellisi bir üye seçecek. Kalan beş üyenin ikisi Milli Eğitim Bakanlığından, kalan üçü de Dışişleri ile Maliye Bakanlıkları ile YÖK temsilcilerinden seçilecek.

Maarif Vakfının mütevellisinin 12 üyesinin dördünü Cumhurbaşkanı, üçünü Başbakan seçiyor. Kalanları da bürokratlardan oluşuyor.

Cumhurbaşkanı, vakıf mütevellisinin bir bölümünü doğrudan, kalanını ise dolaylı olarak istediği kişilerden oluşturabilecek.