Saraybosna'da futbol gerginliği

Saraybosna’nın köklü kulüplerinden, demiryolu işçilerinin takımı olarak bilinen Zeljeznicar’ın 90. kuruluş yıldönümü anısına, kuruluşunun yüzüncü yılını kutlayan Hırvat kulüp Hajduk Split’le dün gece oynanacak olan dostluk maçı milliyetçi holiganların kışkırtmaları yüzünden iptal oldu.

Yugoslavya döneminde Hırvatistan’ın Split kentindeki Hajduk Split, Belgrad’daki Partizan ve Saraybosna’daki Zeljeznicar kulüpleri “kardeş” kulüpler olarak bilinirdi. Bu geleneği yaşatmak isteyen Zeljeznicar yöneticileri, 90. yaşgünlerini kutlamak için Hajduk Split’i bir dostluk maçına davet ettiler.
İki gün önce Saraybosna’ya gelen Hajduk takımı dün yaptığı Başçarşı gezisinde Saraybosnalılar’ın ilgisinden oldukça memnundu.

Grbavica Stadyumu’nda maç başlamadan yarım saat önce Hajduk taraftarlarının ev sahibi tribüne girip pankart ve afişleri yakmalarıyla başlayan olaylara Zeljeznicar taraftarları çok sert tepki gösterdi. Stadyumda çıkan olaylara polis müdahale ederken, maç da iptal edildi. Stadyumun bulunduğu Grbavica mahallesinde gece yer yer devam eden taşlı sopalı kavgalar sırasında ikisi ağır olmak üzere 11 kişi yaralandı. Taraftarlar iki minibüs ve bir otobüsü ateşe verdi.

Olay çıkaranlar takım taraftarı değil
Saraybosna Kantonu İçişleri Bakanı Muhammed Buçuliç, olaylara karışan Hajduk taraftarlarının Split’ten gelen taraftarlar olmadığını açıkladı. Çeşitli kaynaklar, provokatörlerin Bosna’nın farklı yerlerinden, özellikle Hırvat milliyetçiliğinin ön plana çıktığı, İkinci Dünya Savaşı’nda işbirlikçi-faşist Ustaşi birliklerinin en önemli üslerinde biri olan Şiroki Brijeg’den geldiklerini ifade ediyorlar.

Üç yıl önce Saraybosna’nın takımı Sarajevo’nun deplasmanda Şiroki Brijeg’le oynayacağı maç öncesi çıkan olaylarda Sarajevo taraftarı Vedran Puljiç Bosnalı Hırvat polisin silahından çıkan kurşunla yaşamını yitirmiş, ölen taraftarın Hırvat kökenli bir Saraybosnalı olması üzerine olaylar etnik çatışmaya dönüşmemişti.

Geçtiğimiz haftalarda Hırvat nüfusun yoğun olduğu Batı Mostar’ın takımı Zrinski ile, Boşnak nüfusun yoğun olarak yaşadığı Doğu Mostar’ın Velez takımlarının oynadığı Mostar Derbisi’nde bir taraftarın bıçaklanarak ağır yaralanması, Bosna Sırp Cumhuriyeti başkenti Banja Luka’da oynanan Borac-Zeljeznicar maçında Borac taraftarlarının neden olduğu şiddet olayları yüzünden maçın yarım kalması Bosna Hersek’te gözlerin 20 sene sonra yeniden futbol taraftarları ve milliyetçilik arasındaki bağlantıya çevirdi.

Yugoslavya'nın parçalanmasında da futbol köşetaşı olmuştu
Bilindiği gibi Yugoslavya iç savaşının önemli kilometre taşlarından biri 1991 Mayıs ayında oynanan Dinamo Zagreb – Kızılyıldız maçıdır. Maçta çıkan olaylar yüzünden Belgrad’ın Kızılyıldız takımı stadyumdan askeri helikopterler eşliğinde çıkabilmişti. Müteakip yaz başlayan savaşta ise çoğu 80’li yıllarda kurulan taraftar gruplarının oluşturduğu paramiliter güçler yaptıkları katliamlarla biliniyor. Bunların arasında en çok tanınanı ise Bosna Kasabı olarak bilinen Arkan (Zeljko Raznotoviç) liderliğindeki Kızılyıldız taraftar grubu Delije’dir.

(soL – Saraybosna)