soL (DİYARBAKIR) Diyarbakır'ın Lice ilçesinde devasa bir alan üzerine inşa edilen Toprak Holding'de çalışan işçiler fabrika müdürlerinin keyfi uygulamalarından, iş güvencelerinin olmamasından, bazen 24 saati bulan mesailerinin ödenmemesinden dolayı bir günlük iş bırakma eylemi yaptı.
Halis Ağa'nın "Lice'deki mermer fabrikasında istihdam yaratıyoruz. Dağdan oraya geldiler, işe girdiler" dediği işçiler ağır koşullarda çalışıp, ücretlerini alamıyorlar.
Ölüm taşlarını işletiyoruz
Mermer fabrikasında çalışan işçilerden E.G. 8 kişilik bir aileden geldiğini belirterek, sözleşmeli olarak çalıştığını söyledi. E.G., "Aynı fabrikada babam da çalışıyor. Asgari ücret karşılığı çalışıyoruz. 1993'te köyümüz yakılınca Lice'ye göç etmek zorunda kaldık. Toprağımızı süremediğimiz için fabrikada en ağır şartlarda çalışmak zorunda kalıyoruz. 11 aydır mermer fabrikasında çalışıyorum. Mermer fabrikasının yanında yağ ve yem fabrikaları da var. Üç fabrika aynı alan üzerinde olmasına rağmen işçiler birbirleri ile görüşemiyorlar. Bundan dolayı da aramızda örgütlülük yok. Ölüm tehlikesine rağmen çalışmak zorunda kalıyoruz. Bazen 30 tonluk mermer taşlarını işletiyoruz. Makinenin üzerinde bulunan arkadaşın iki üç saniyelik dalgınlığı hayatlarımıza mal olabiliyor. Çelik başlığı zaten epeydir kullanamıyoruz. Kolu kırılan arkadaşımız var. Vagon boşaltırken işçinin biri bir ara 12,5 tonluk iki mermerin arasında kalıp öldü. İşçilerden biri ayağını makineye kaptırdı, şu an protezle çalışıyor. Bütün bu zor şartlara rağmen fabrika kapatılmasın diye çalışıyoruz. Her ailenin ortalama 7-8 çocuğu var. Herkes asgari ücretle çalışıyor. Burada ortalama 200 lira ev kirası veriyoruz ve durumuz çok kötüleşmedikçe hastaneye gidemiyoruz. Mermer fabrikasında çalışan işçi sayısı 160 ile 170 arasında değişiyor. Bazen 12 saat çalışmamıza rağmen emeğimizin karşılığını alamıyoruz.
Fabrika 1998'den beri var. İlk beş yıl devlete vergi, su ve elektrik parası ödemedi. 1999 yılında burada Türk-İş örgütlendi. Hemen ardından DİSK örgütlenmeye başladı ve çeşitli eylemlilikler düzenledi. Ancak askeriyenin de dayatması sonucu DİSK burada çok fazla ağırlık gösteremedi. O dönemde işçiler işten çıkarıldı. İlçede şu an sendika yok. İşçilerin örgütlenmemesi için her şey yapılıyor. Zaten ilçede kişi başına üç asker düşüyor" dedi.
İşçilerden D.T. ise mermer çıkarmanın ağır bir sektör olduğunu belirterek, "İş kazaları burada çok oluyor. Fabrika açıldığı günden beri burada çalışmaktayım. İlk zamanlarda şartlar çok ağırdı. Halis Toprak'ın direktifleri ile fabrika kapanmasın diye her gün mesai yapıyorduk. Yem ve yağ fabrikaları çok sonra açıldı. Ondan dolayı da şu an işçiler köle gibi çalıştırılmakta. Fabrika iki yıldır sözleşmeli personel çalıştırıyor. İşçiler DİSK'te örgütlenmeye başladıktan sonra askeriye işçilere hakaret edip bazılarını zindana bile atıyordu. Fakat fabrika dışında iş olanağı olmadığı için elimiz mahkûm. Kimimiz aldığı asgari ücretle 8-9 kişilik ailesini geçindiriyor. Yağ fabrikası mermer fabrikasına, mermer fabrikası da yağ fabrikasına destek vermiyor. Hal böyle olunca fabrika müdürleri bizleri teker teker işten çıkarmakta zorlanmıyor. Lice'nin büyük bir kesimi işsiz ve bu işsizler kahveye takılıp uyuşturucu kullanmakta. Bu da biz çalışanlar için tehdit oluşturuyor" dedi.
DİSK'e örgütlenme konusunda o dönem çektiği sıkıntıları anlatan B.A da "Türk-İş'ten sonra DİSK burada örgütlenme kararı almıştı ama çok zor şartlar altında örgütleniyorduk. Ben buradaki işçileri noter huzurunda DİSK'e kaydettikten sonra belgeleri Diyarbakır'daki merkeze götürecektim ama polis haberi aldıktan sonra evleri aramaya başladı. Ben de belgeleri samanlıkta sakladıktan sonra eve döndüm. Daha sonra belgeleri DİSK merkezine götürmek için askerleri taşıyan bir minibüsün şoförüne beni muavin olarak arabasına almasını söyleyip belgeleri asker çantalarının içine koydum. Belgeleri sapasağlam DİSK merkezine ulaştırdım fakat dönüşte polis beni sorguya çekti ve iki gün zindanda yatırdı" dedi.
AKP'ye oy yoksa iş de yok
İşçiler Halis Toprak ile ilgili olarak da, "Halis Toprak devlete vergi vermemek için buraya devlet hastanesi, meslek lisesi, eğitim merkezi, lojmanlar, yaşlılar için yurt yaptırmıştır ama bütün bunlar göz boyamak için. Devlet hastanesinde uzman doktor yok, çocuk doktoru yok. Seçim döneminde gelip AKP için oy istedi bizden ve eğer vermezsek bizleri işten atacağı tehdidinde bulundu. Halis Toprak eğer çok hayırsever ise önce fabrikadaki koşulları düzeltsin. Altı aydır ücretlerimize zam yapılmadı üstelik bir sürü arkadaşımız işten çıkarıldı ayrıca bazı arkadaşlarımızın içerde üç veya dört maaşı var" dediler.