Türkiye’de emek mücadelesi ve sosyalizmin toplumsallaşmasında önemli bir işlev üstlenen TİP, 13 Şubat 1961’de 12 sendikacı tarafından kuruldu. Şaban Yıldız, Kemal Sülker, Kemal Türkler, İbrahim Güzelce, Rıza Kuas, İbrahim Denizcier, Adnan Ardan, Avni Erakalın, Kemal Nebioğlu, Hüseyin Uslubaş, Ahmet Muslu ve Salih Özkarabaydır tarafından kurulan TİP, 1961 seçimlerine giremedi. 1962 yılında, aydınlara yapılan partiye katılım çağrısı üzerine Mehmet Ali Aybar, Behice Boran, Adnan Cemgil ve Fethi Naci gibi isimler TİP’e üye oldular.

1963’te yapılan yerel seçimlerde dokuz ilde 36.000 oy alan TİP’in, asıl başarısı 1965 seçimleri oldu. 65 seçimlerinde meclise giren 15 TİP milletvekilinden biri ve halen TKP üyesi olan Yusuf Ziya Bahadınlı ile TİP’in yürüttüğü seçim çalışmalarını konuştuk.

‘İnsanlar, nedir işçi partisi? diye soruyorlardı’
1962 yılında TİP’e katılan Yozgat doğumlu Yusuf Ziya Bahadınlı, 65 seçimleri öncesi 14 ilde teşkilat kurmuş olan TİP’in seçimlere katılabilmesi için 15 ilde örgütlenme zorunluluğu olduğunu belirterek, Partinin kendisini Yozgat’ta çalışma yapmak üzere görevlendirdiğini anlattı: “Parti yönetimi, gidip Yozgat’ta teşkilat kurmamı istedi. O zaman aslında Yozgat’tan kimseyi tanımıyordum. Bir de kişisel olarak biliyordum, Yozgat’ta kendine sosyalistim diyen bir kişi bile çıkmamıştı o güne kadar. Yozgat faşist ve dinci hareketlerin merkezi idi. Biz yine de deneyelim dedik. Sonuç bizim açımızdan başarılıydı, çünkü Yozgat’tan sekiz bin oy aldık ve bu bir milletvekili çıkarmamızı sağladı o dönemki seçim sisteminde.

Yozgat’a ilk gittiğimde, kiminle konuşacağımı bilmiyordum. Kahvelere gidip, TİP milletvekili adayı olduğumu söylüyordum. İnsanlar, ‘nedir işçi partisi?’ diye soruyorlardı. Tanımadığım insanlarla konuşuyordum. Kahveden ayrılırken, artık umudumu kesmiştim. İki ilçede teşkilat kuracak kadar bir toplama ulaşamayacağımı düşünüyordum. Sokakta yürürken, arkamdan bir ses, ‘Affedersiniz, konuşmak istiyorum. Demin konuşma yerinde ben de vardım, kuruculardan biri olmak istiyorum’ dedi. Evi bir bağdaydı, önü açık, üstü kapalı, karısı ve çocuğu vardı. Evde oturacak yer yoktu denebilir. İşte bu bahsettiğim arkadaşın vasıtası ile başladı Yozgat’taki çalışmamız.”

‘TİP, güzeli güneşli bir hava yarattı’
Bahadınlı, seçim döneminde Türkiye çapında yoğun bir çalışma yürütüldüğünü geniş kesimlere ulaşıldığını vurguladı: “Seçim döneminde, bütün milletvekili adayları bölgelerinde seçim çalışması yürüttüler. Cipler kiralanarak köy köy dolaşılıyordu. Partinin merkezi olarak yürüttüğü afiş ve bildiri çalışmaları vardı. Aynı zamanda geniş katılımlı toplantılar da düzenleniyordu. Soldan yana aydınlar da TİP’i destekliyordu.

TİP, meclise girerek sosyalizm düşüncesinin yayılmasına hizmet etmiştir. Bir çok köyde kendisine ‘sosyalistim’ diyen insanlar vardı. Köylünün sosyalist olması kolay değildir. TİP, öyle bir yayıldı ki Türkiye’nin etrafında yeni bir soluk, yeni bir hava, üstelik de güzel bir hava, güneşli bir hava yarattı. TİP, bir çok insanın sol için çalışmasını sağladı, insanların arasına girdi, Anadolu’ya uzandı.

Mecliste, işçilerini ve emekçilerin sesiydik. Bazı insanlar cesaretimize hayrandılar. Parti meclise girdikten sonra üye sayısı arttı. Biz milletvekilleri olarak, il il geziyorduk. Diyebilirim ki benim gezmediğim il kalmamıştır.”

‘TİP’in doğuda yarattığı etki de önemlidir’
Bahadınlı, TİP’in doğuda yarattığı etkinin önemine işaret ederek, “Doğuda daha çok aşiret ağalarının kontrolündeki köylüler, ağa nereyi işaret ederse ona oy verirken bizimle beraber ilk kez bir düşünceye oy vermiş oldular. Aslında, TİP’in doğu üzerindeki etkisi ikinci kuşakta ortaya çıkmıştır. O dönem çocuk olanlar, anne babalarını aşmış ve sosyalist olmuşlardır sonrasında. TİP, sonradan kurulan DDKO içinde Türk Kürt ayrımının önemli olmadığını ve bu ülke insanlarının tamamının özgürleşmesi gerektiğini savunmuştur” dedi.

‘Sol partiye verilen oyun anlamı büyüktür’
Yaklaşan 2011 seçimleri hakkında görüşlerini sorduğumuz Bahadınlı: “Seçimlerde sol partiye verilen oyun anlamı büyüktür. Bir sol parti seçimlerde ne kadar yüksek oy alırsa, o kadar geniş kesimlere ulaşacaktır. TİP örneğine ve bugünün koşullarına bakarak, seçimlerin sol açısından sosyalizm propagandası için ciddi bir olanak olarak görülmesi gerektiğini söyleyebiliriz. AKP, bugün her yerde İslam faşizminin rüzgarını estiriyor. 2011’de yapılacak seçimlerde solun alacağı oy, bu açıdan da çok önemli diye düşünüyorum. AKP’ye karşı, AKP’nin yarattığı sağa kayışa karşı tepkinin örgütlenmesi gerekir” dedi.

(soL – Haber Merkezi)