soL (HABER MERKEZİ) Türk Sanayiciler ve İşadamları Derneği'nin (TÜSİAD) hazırladığı "Türkiye'de Su Yönetiminin Durumu: Sorunlar ve Öneriler" başlıklı rapor nedeni ile İstanbul'da düzenlenen "Sürdürülebilir Su Yönetimi" konferansında "suyun özelleştirilmesi" gerektiği iddia edildi. Rapor suyun özelleştirilmesi gerekçelerini içerirken, Türkiye'yi gelecekte su kısıtı gibi bir sorunun beklediği öngörüsüne dayandırılıyor. Ancak vatandaşlara ucuz ve güvenilir su ulaştırmanın yolunun özelleştirmeden geçtiğini savunuyor.
2030'da su fakiri bir ülke
Raporda, su kısıtının en önemli nedenlerinden birinin Türkiye nüfusunun çoğalması, tarımsal ve endüstriyel faaliyetlerinin gelişmesi ve yaşam standartlarının yükselmesinden kaynaklanan su kullanımına olan talebin artışı olduğu vurgulanırken, Türkiye'nin su kaynakları potansiyelini yeteri kadar kullanamadığı ileri sürüldü. Rapora göre Türkiye için 2030 yılı ve 100 milyon nüfus öngörüsüyle, su kısıtı yaşayacak ülkeler arasında yer alabilir.
Talep artışı yanında, kirlilik sonucu su kalitesindeki bozulmalar ve miktarda beklenenin dışında dönemsel azalmaların, kısıt oluşumunun diğer mekanizmaları olduğu kaydedilen raporda, "Dolayısıyla su kısıtının etkisini azaltmanın en etkin yolu bir taraftan kullanılabilir su potansiyelinin kirlilik önleme, teknolojik ve tasarruf yöntemleriyle artırılması, diğer taraftan talebi düşürücü politikalara ağırlık verilmesidir. Bunların başında makro ölçekli çözüm olan nüfus ve göç kontrolü gelmektedir" denildi.
Su yasası çıkartılsın
Türkiye'de su ile ilgili yasalar konusunda dikkat çeken noktanın, yasa çokluğu ancak buna karşılık ihtiyaç halinde ortaya çıkan yasa eksikliği olduğunun savunulduğu raporda, Türkiye'de geniş çapta bir su yasası olmadığı ve su yasasının gerekliliği üzerinde duruldu.
Ancak, çıkarılacak olası yasada, merkezi hükümet ile yerel yönetimlere ait dengelerin gözetilmesi, yetki ve sorumlukların iyi analiz edilmesi gerektiği belirtildi.
Ne kamu ne yerel yönetimler özel sektör çözer
TÜSİAD Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ ise yaptığı yazılı açıklamada, şebeke suyu yatırımlarının özel sektöre açılmasını istedi. Yalçındağ açıklamasında "Şebeke suyu hizmetlerine özel sektör katılımı, rekabetin tesis edildiği, etkin bir regülasyon rejiminin oluşturulduğu ve düşük gelirli hane halklarının su hizmetlerine erişiminin sağlandığı örneklerde başarılı olmuştur. Bu örnekler incelendiğinde, kullanılan yöntem ve sözleşme tasarımının uygulamanın başarısında çok önemli olduğu görülmektedir. Bundan hareketle, Türkiye için şebeke suyu hizmetlerine özel sektör katılımı düşünüldüğü takdirde, uygun düzenleme rejimi, politika yapıcı kurumların eşgüdümünde ve hizmetin özel sektör katılımına açılması öncesinde tesis edilmelidir. Bu yöntemle, toplam su potansiyelinin kullanılması ve hizmet kalitesinin yükseltilmesini mümkün kılacak yatırımların kamu kurum ve kuruluşları ile yerel yönetimler tarafından gerçekleştirilmesinde karşılaşılan altyapı ve finansman sorunları bertaraf edilebilecektir " ifadelerine yer verdi.