İstanbul Fatih Belediyesi Başkanı Mustafa Demir, bir açıklama yaparak Sulukule’deki kentsel dönüşüm projesinin tamamlanmak üzere olduğu bilgisini verdi. Projenin son halini gören basın, Sulukule’deki değişimi yere göre sığdıramadı. Açıklama, “Sulukule hayata dönüyor”, “Yeni Sulukule parmak ısırttı”, “Yeni Sulukule göz kamaştırıyor”, “Bu değişime inanamayacaksınız!” başlıklı haberlerle kamuoyuna duyuruldu. Ancak bu haberlerin hiçbirinde şu sorunun yanıtı yer almıyordu: “Sulukule’den kovulan yoksul halk şimdi ne halde, ne yapıyor?”
"Mülk sahipleri memnun"
İstanbul Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, “Klasik Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşıyan cumbalı evlerin” 2012 yılı Mart ayına kadar hak sahiplerine teslim edileceklerini açıkladı. Projenin son halini basın mensuplarıyla paylaşan Demir, bunun örnek bir proje olduğunu, mülk sahiplerinin de projeden büyük memnuniyet duyduğunu iddia etti!
Demir, şöyle konuştu: “Bu projeyi yapmadan önce burada tenekeden, tenteden naylondan yapılmış evlerde insanlar hayat mücadelesi veriyorlardı. Altyapıları, elektrik, su ve kanalizasyon tesisatları yoktu. Böylesine sıkıntılı bir bölgeden şimdi rahat, tüm modern imkânların bulunduğu yeni bir kent oluşturuluyor.”
Sırada Ayvansaray var
Bu evler için villa tabiri kullanılmasının doğru olmadığını söyleyen Demir, “Villa değil bu evler, 65, 70, 90 ve 100 metre karelik daireler bunlar. Projeyi uygularken bölgenin yapısını bozmadık. Mülk sahipleri buraya geri geldiklerinde daha önce biçilen muhammen bedeli, inşaat maliyetinden düşüreceğiz ve evlerine geçtikten sonra kalan kısmını 180 ayda 15 yılda ödeyecekler” diye konuştu.
Fatih’te 12 alanda daha kentsel dönüşüm yapılacağının "müjdesini" veren Demir, Sulukule’nin ardından diğer projenin Ayvansaray Türk mahallesinde Ekim ayında başlatılacağını söyledi.
"Kentsel dönüşüm dedikleri, yoksulları evlerinden atmak"
2009’daki haber “konutların yüzde 50’si el değiştirdi” dese de, aradan geçen zaman, Sulukule’de evlerin yüzde 85’inin el değiştirmesini beraberinde getirdi. “Başkan Demir’in ‘Mülk sahipleri geri geldi’ sözü koskoca bir yalan!” diyen Sulukule Platformu üyesi aktivist Hacer Foggo şu bilgileri verdi: “Demir’in sözleri, özellikle Sulukule’de yaşananları bilmeyenler için tam bir kandırmaca. Sulukule’de eskiden yoksul halkın, Roman yurttaşların yaşadığı evlerin yüzde 85’i el değiştirdi. Yoksul halk, 40km öteye, Taşoluk TOKİ konutlarına gönderildi. Borçlandırıldılar, ama bu borçları ödeyecek durumları olmadığından TOKİ evlerinden çıktılar.”
Bugün Taşoluk konutlarında yalnızca 1-2 ailenin kaldığına dikkat çeken Foggo, “Orada yaşayan Roman yurttaşlar, bugün Karagümrük-Balat civarında yaptıkları derme çatma barakalarda yaşamlarını sürdürmeye çalışıyor. Kentsel dönüşüm dedikleri, yoksulları yaşadıkları yerlerden dışarı atmayı amaçlayan yatırımlardan ibaret. Gerçek bu” dedi.
"Tokludede halkı da yerinden edilmek isteniyor"
Başkan Demir’in Ayvansaray Tokludere'de başlatılacak kentsel dönüşüm projesiyle ilgili sözlerine de değinen Foggo, şöyle devam etti: “Tokludede halkı da aynı Sulukule’nin yoksul halkı gibi zorla yerlerinden edilmek isteniyor. Bir yurttaş, belediyenin baskılarına dayanamayarak intihara kalkıştı. Ancak Fatih Belediye Başkanı, bu kişiyi görüp ‘O arıza sen misin?’ diyebildi! Biraz vicdanlı olmalılar. Yerlerinden ettikleri yoksul insanları ziyaret edip durumlarını görmeliler.”
İşte o memnun mülk sahipleri
Projenin son halini tüm detaylarıyla basınla paylaşan Demir, ulusal ve uluslararası kamuoyunun yanıt beklediği bir konuya ise değinmekten kaçındı. O konu, “Sulukule’den zorla tahliye edilen yoksul halkın bugün ne halde olduğuydu". Demir’in “Çok memnunlar, geri döndüklerinde ödemede kolaylık sağlayacağız” dediği mülk sahipleri, yüzyıllardır Sulukule’de yaşayan Roman yurttaşlar mıydı, yoksa başkaları mı?
Aslında bu sorunun yanıtı, Hürriyet Gazetesi’nde 2009 yılında yer alan bir haberde yer alıyordu. Haberde şöyle deniyordu: “Sulukule’de iki mahalledeki konutların yüzde 50’si el değiştirdi. ’Romanlar’ borçlandırılıp TOKİ’nin yaptığı dairelere taşınırken, başkan danışmanı ve bazı aracılar, değerleri katlanacak daireleri, belediyenin gösterdiği emsal fiyatın biraz üzerinden, üçüncü kişiler adına toplamaya başladı.”
Aynı haberde, başta hakkında dava açılan Deniz Feneri noteri İsmet Büyükkılıç olmak üzere bir milletvekilinin oğlu, AKP’li meclis üyeleri ve tarikat lideri Mahmut Hoca’nın Sulukule’de konut aldığı da belirtiliyordu.