Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO) kararıyla 1 Haziran itibarıyla buğdayın tonu 4 bin 500 lira, unun çuvalı da azami 325 liradan satılmaya başlandı. Artan maliyet ve zamlarla birlikte sonbaharda ekmeğin fiyatının 7 lira olması bekleniyor.
Cumhuriyet’e konuşan CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, İstanbul’da geçen yıl 230 gramlık ekmeğin 2 liraya satılırken bugün ekmeğin gramajının 210’a düşürüldüğünü, fiyatının da 5 liraya çıktığını hatırlattı. Başevirgen, "Ekmeğe gelen bu zammın salt buğday fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığını söylemek doğru değil. Çünkü ekmek üretiminde tek ve hatta en büyük gider kalemi buğday değil. Bir birim ekmek maliyetinin yaklaşık yüzde 65’ini işçilik, maya, tuz, su, enerji, finans, vergi, fire, iade, taşıma ve dağıtım giderleri ile kâr payı gibi girdiler oluşturuyor. Geriye kalan yüzde 35’lik kısım un maliyeti. Un maliyetinin yüzde 80’i ise ekmeklik buğdaydan kaynaklanıyor. Yani buğdayın ekmek maliyetine doğrudan etkisi yüzde 30 civarında. Siz buğday fiyatını istediğiniz kadar sınırlasanız da diğer girdi maliyetlerindeki artışları durduramazsanız bu işin önünü alamazsınız" diye konuştu.
'Buğdaydaki fiyat artışı unun fiyatına yüzde 50 civarında yansıyacak'
Başevirgen, konuşmasına şöyle devam etti:
"Dolayısıyla kilosu 5,2 lira olan un yüzde 25 zamlanarak 6,5 lira oldu. Bu oranın ekmek fiyatına yansıması yüzde 8,75 yani 30 kuruş olması gerekirken gelen zam bunun beş katı oldu. Burada esas olan daha büyük yer tutan diğer girdi maliyetlerini aşağı çekebilmek. Haziran başında doğalgaza yüzde 30, elektriğe ise yüzde 25 zam yapıldı. Akaryakıt zamlarını takip etmekte bile zorlanıyoruz. Ekmeğe yapılan bu zammın sorumlusu buğday fiyatlarındaki artışlardan ziyade doğalgaza, elektriğe ve akaryakıta yapılan zamlar. Sonuç olarak; bu şartlar altında sonbaharda ekmeğin fiyatı ne olur sorusuna vereceğimiz yanıt 7 liranın üstüdür. Bu hesabı kabaca şöyle yapıyoruz: Buğdaydaki fiyat artışı unun fiyatına yüzde 50 civarında yansıyacak. Çalışanlara verilmesi elzem olan maaş zammı ile doğalgaz, elektrik ve akaryakıttaki fiyat artışları da hesaba katılınca maalesef bu tablo ortaya çıkacak."
