'Yüksek eğimli yamaçlar imar ve yapı üretimine açıldı'

Jeoloji Mühendisleri Odası, Ankara'da kayma sonucu yıkılan binalar hakkında 'yüksek eğimli olması nedeniyle yapı üretimi için uygun olmayan alanda' inşa edildiği açıklamasını yaptı.

Haber Merkezi

Ankara Çankaya İleri Mahallesi Altay Sokak’taki 8 katlı Açelya Apartmanı, temelinde meydana gelen kayma sonucunda binada meydan gelen hasar ve deformasyonların olası can kayıplarına neden olmaması için acilen boşaltılarak yıkılmaya başlandı. Açelya Apartmanı'nın çevresinde yer alan 4 adet bina da acil olarak boşatılırken, 15’e yakın binanın ise risk nedeniyle girilmesi ve kullanılmasına sınırlama getirildi.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası "Jeoteknik ve Mühendislik Jeolojisi Komisyonu" üyelerinden oluşturulan bir heyetle dün bölgeye giderek ayrıntılı bir inceleme gerçekleştirdi. Oda açıklamasında, "Yaşanan bu acı olayda can kaybı yaşanmaması sevindirici olmakla birlikte, çok sayıda vatandaşımızın konutunun hasar görmesi veya olası heyelan riskine karşı konutlarını boşaltmak zorunda kalmaları nedeniyle yüzlerce vatandaşımız sokakta kalmıştır" denildi.

Heyetin yaptığı incelemeler sonucunda tespit ettiği bulguların bir bölümü şöyle:

"Eski bir vadi tabanı (dere yatağı) niteliğinde bulunan Mektep Sokağın, her iki yakasında yer alan yamacın yer yer %60-70’e varan oldukça eğimli bir topografik yapı arz ettiği, birçok ülkede yüksek eğimli olması nedeniyle genellikle yapı üretimi için “uygun olmayan alan” olarak planlama dışında bırakılan bu tür alanların, ülkemizde son yıllarda bazı çevrelerin istemleri çerçevesinde yapı yapılmasına olanak sağlayacak şekilde imar düzenlemelerinin yapıldığı ve yamaçların taraçalandırılması suretiyle elde edilen arsaların üzerine 7-8 kat’a kadar varan binaların yapıldığı görülmektedir. Yüksek eğimli yamaçlar imar ve yapı üretimine açılmış olup, bu yamaçlarda usulüne uygun gerekli iksa/istinat tedbirlerinin alınıp-alınmadığı kontrol edilmeksizin oluşturulan taraça düzlükleri üzerine binaların inşa edildiği görülmüştür.

İstinat duvarının bir kısmının da hafriyatına izin verilmiş

'Zemin ve Temel Etüt Raporu' üzerinde yapılan incelemede, 20 nolu parselin mevcutta olan istinat ile yeni yapılacak yapımız arasında yaklaşık 5 metre mesafe olacaktır. İstinata zarar vermemek için gerekli önlemler alınmalıdır.” şeklinde ifadeler bulunmasına rağmen, müteahhit firma ile yapının fenni mesuliyetini üstlenen ŞMA Yapı Denetim Firması ile şantiye şefinin bu uyarıyı dikkate almadıkları, bırakınız 5 metre istinat duvarına yanaşmamayı, istinat duvarın bir kısmının da hafriyatına izin verdikleri yapılan tespit ve fotoğraflardan anlaşılamamaktadır.

Yapımına başlanılan inşaat arsası ile Açelya Apartmanının temeline bağlı olduğu anlaşılan betonarme istinat duvarının altının müteahhit firma tarafından 'zemin ve temel etüt raporunda ifade edilen uyarılar dikkate alınmaksızın' kazılarak hafriyatının yapılması sonucunda çökmesi ve ana kaya üzerinde yer alan 5-6 m kalınlığındaki dolgu ve ayrışmış kaya birimleri üzerine oturan Açelya Apartmanın, Altay Sokak sınırından başlayarak inşaat arsasına doğru kaymaya başladığı, yerinde yapılan incelemelerden anlaşılmıştır."

Odanın raporunda "yapı üretimine uygun olmayan yüksek eğimli arsa veya arazilerde gerekli iksa tedbirleri ve zemin ve temel etüt raporunda belirtilen uyarılar dikkate alınmaksızın fenni mesul yapı denetim firması, şantiye şefi ve müteahhit firmanın sorumsuzluğu sonucunda Açelya Apartmanı sakinleri başta olmak üzere 4’ü acil olmak üzere 20’ye yakın binanın boşatılarak yüzlerce vatandaşımızın sokağa ve belirsizliğe terk edilmesi kabul edilemez" denildi.

'Vatandaş TOKİ’ye borçlandırılmamalı'

Sözkonusu mahallede evleri risk altında olan yurttaşlar için enkaz alanında bir bilgi ofisi kurularak mahalle sakinlerine gerekli bilgiler aktarılması çağrısı yapan oda, "Konutu boşaltılan veya yıkılan çoğunluğu dar gelirli vatandaşlarımızın mağduriyeti; Elazığ’da, Van’da, Manisa’da ve en son İzmir depreminde olduğu gibi TOKİ’ye borçlandırılmak suretiyle değil, bila bedel konut yapılarak teslim edilmeli, uğranılan maddi kayıplar devlet tarafından müteahhit firma, yapı denetim kuruluşu, şantiye şefinden sorumlulukları oranında rücu edilmedir" dedi.

Ayrıca müttehit firma, fenni mesuliyeti üstelen yapı denetim kuruluşu, şantiye şefi ile gerekli idari ve teknik denetimleri yapmayan ruhsat veren kuruluşlarının denetim elemanları hakkında soruşturma açılarak, sorumlular hakkında idari, mali ve cezai işlemler uygulanması gerektiği de söylendi.