Beyaz Saray'ın basın sekreteri Karoline Leavitt, bugün gazetecilere yaptığı açıklamada, Kanada ve Meksika'dan ABD'ye ihraç edilen mallara yüzde 25 gümrük vergisi koyulacağını, Çin'den gelen ürünlere de yüzde 10 vergi uygulanacağını belirtti.

Kanada ise, ABD'nin bu hamlesine "güçlü ama makul" bir yanıtla misilleme yapma sözü verdi. Meksika da planlar hazırladığını belirtti, ancak konuya ilişkin ayrıntı vermedi. Çin ise çıkarlarını "kesinlikle savunacağını" kaydetti.

Trump, yurtdışından gelen mallara gümrük vergisi koymanın federal hükümet için yüzlerce milyar dolar toplanmasını sağlayacağını ve ülkeleri "taleplerine boyun eğmeye zorlayacağını" iddia etti.

ABD'li yatırımcılarsa konuya ilişkin endişelerini dile getiriyor. Beyaz Saray basın brifinginin ardından Wall Street'teki hisse senetleri düştü ve Dow Jones sanayi ortalaması New York'ta yüzde 0,5 azaldı.

Seçim vaatlerinden biri

Kasım ayındaki seçim zaferinin ardından Trump, ABD'nin komşuları olan Kanada ve Meksika ile Çin'e odaklandı ve "yasadışı göçmenlerin" ve fentanil gibi uyuşturucuların ABD'ye girmesini engellemek için daha fazla şey yapmalarını talep etti. Göreve başladıktan hemen sonra tarifeler uygulayacağını söyleyen Trump, göreve başladıktan birkaç saat sonra bunu 1 Şubat'ta yapacağını açıklamıştı.

Yeniden seçilmek için yarışırken dünyanın dört bir yanından gelen tüm yabancı ithalatlara yüzde 20 evrensel gümrük vergisi uygulanmasını öneren Trump, Avrupa Birliği de dahil olmak üzere diğer pazarları da hedef alacağını açıkça belirtmişti.

Trump, göreve başlama konuşmasında ABD'nin dünyayla olan ekonomik bağlarını elden geçirme planını açıklamıştı. "Vatandaşlarımızı diğer ülkeleri zenginleştirmek için vergilendirmek yerine, vatandaşlarımızı zenginleştirmek için yabancı ülkelere gümrük vergisi uygulayacağız" diyen Trump, bunun "yabancı kaynaklardan gelen büyük miktarda paranın Hazine'ye akmasına" yol açacağını iddia etmişti.

ABD'li ekonomistler endişeli

ABD'li ekonomistler, gümrük vergilerinin ihracatçıya değil, ithalatçıya, yani ABD merkezli firmalara uygulanması ve genellikle tüketicilere yansıtması nedeniyle ekonomistler, ithalat vergilerinin artırılmasının enflasyonu artırabileceği konusunda Trump'ın bu yaklaşımı konusunda uyarıyordu.

Ancak bu yaklaşımından vazgeçmeyen Trump, gümrük vergilerinin toplanması için bir "dış gelir hizmeti" oluşturulması konusunda bir istişare başlattı.

Trump'ın ilk döneminde rekor ek gümrük vergileri

Muhafazakar Vergi Vakfı, Trump'ın 2018 ve 2019'da yaklaşık 380 milyar dolarlık ürüne yaklaşık 80 milyar dolarlık gümrük vergisi koyduğunu tahmin ediyor ve bunu "on yıllardır yapılan en büyük vergi artışlarından biri" olarak tanımlıyor. Biden yönetimi, gümrük vergilerinin çoğunu yerinde tuttu ve yarı iletkenler ve elektrikli araçlar da dahil olmak üzere ek 18 milyar dolarlık Çin malına gümrük vergilerini artırdı.

Trump, bu haftanın başlarında yaptığı bir konuşmada da, yetkililerinin "çok yakın bir gelecekte" yurtdışı yarı iletkenlere, ilaçlara ve çeliğe gümrük vergileri getireceğini belirtti. Özellikle Tayvan'a işaret eden Trump, bu tür vergilerin üreticileri bu alandaki malları ABD'de üretmeye teşvik edeceğini öne sürdü.

ABD'de gümrük vergileri yasalar gereği 270 gün sonra yürürlüğe girebiliyor. Ancak Trump'ın yetkililerinin bu alanda daha hızlı hareket etmek amacıyla ekonomik acil durum ilanı gibi diğer seçenekleri araştırdıkları bildirildi.