Trump Grönland konusunda ısrarcı, Danimarka tetikte: 'Ada satılık değil'

ABD Başkanı Trump ile Danimarka Başbakanı Frederiksen'in Grönland'la ilgili telefon görüşmesi basına sızdırıldı.

Dış Haberler

20 Ocak'ta göreve başlayan ABD Başkanı Donald Trump'ın Panama Kanalı ve Kanada'nın ABD tarafından kontrol edilmesi gerektiğine ilişkin sözleri tepki çekmişti. Trump, özerk bir Danimarka toprağı olan Grönland'ın mülkiyetinin ve kontrolünün de ABD'de olmasının "mutlak bir zorunluluk" olduğunu savunmuştu.

Trump, "ulusal güvenlik kaygılarını" öne sürerken, Grönland'ın kontrolünü ele geçirmek için askeri ve ekonomik güç kullanma ihtimaline de dikkat çekmişti.

Grönland ve Danimarka başbakanları Trump'ın sözlerine tepki göstermişti. Danimarka hükümeti Trump'ın ekibiyle irtibat kurmuş ve "Grönland'ın satılık olmadığına dair mesaj" iletmişti. 

Trump, Danimarka Başbakanı ile görüştü: 'Grönland satılık değil'

Danimarka hükümeti adadaki güvenlik tedbirlerinin arttırılmasını tartışırken, ABD Başkanı Donald Trump ile Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen 45 dakikalık bir telefon görüşmesi yaptı. 

Financial Times'ın üst düzey Avrupalı ​​yetkililere dayandırdığı haberinde, Trump'ın Danimarka başbakanıyla yaptığı "hararetli" telefon görüşmesinde Grönland'ı ele geçirme kararlılığında ısrar ettiğine yer verdi.

Frederiksen, Danimarka krallığının özerk bir parçası olan geniş Arktik adanın satılık olmadığını vurguladı.

Üst düzey Avrupalı ​​yetkililerin "çok kötü" geçtiğini söyledikleri görüşmede "askeri üsler ve maden çıkarma konusunda daha fazla işbirliği" teklifine rağmen Trump'ın "saldırgan ve çatışmacı" davrandığı belirtildi. Yetkililerden biri "Korkunçtu. Soğuk bir duştu. Önceden ciddiye almak zordu. Ancak bunun ciddi ve potansiyel olarak çok tehlikeli olduğunu düşünüyorum" yorumunu yaptı.

'Grönland'dan vazgeçin'

ABD Başkanı görüşmede Danimarka Başbakanı'na "topraktan vazgeçmeleri" yönünde baskı uygularken, görüşme Avrupa'da endişeye yol açtı.

Habere göre, Avrupalı yetkililer, Trump'ın ikinci dönemine Grönland'ı, Panama Kanalı'nı ve hatta Kanada'yı ele geçirme potansiyeli üzerine düşünmeye başladı.

Beyaz Saray sebebi böyle açıkladı: 'Çin ve Rusya Kuzey Kutbu'nda önemli yatırımlar yapıyor'

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü de, "Başkan Trump, Çin ve Rusya'nın Kuzey Kutbu bölgesinde önemli yatırımlar yapması nedeniyle Grönland'ın emniyet ve güvenliğinin ABD için önemli olduğunu açıkça ifade etti" dedi.

Sözcü, "Başkan, yalnızca ABD'nin Kuzey Kutbu'ndaki çıkarlarını korumaya değil, aynı zamanda her iki ulus için de karşılıklı refahı sağlamak amacıyla Grönland ile birlikte çalışmaya kararlıdır" ifadelerini kullandı.

Frederiksen, geçen hafta aralarında Novo Nordisk ve Carlsberg'in de bulunduğu büyük Danimarka şirketlerinin üst düzey yöneticileriyle Trump'ın ülkesine yönelik potansiyel gümrük vergileri de dahil olmak üzere tehditlerini tartışmak üzere bir toplantı düzenlemişti.

Trump'ın görüşmesinin yapıldığı gün Danimarka TV2'ye şunları söyledi: “Grönland ve çevresinde büyük ilgi olduğuna şüphe yok. Bugün yaptığım konuşmaya göre bunun kamuoyundaki tartışmalarda duyduğumuzdan daha az olması gerektiğine inanmamız için hiçbir neden yok."

trump
Grönland, Kuzey Amerika kıtasının kuzeydoğu ucunda, Atlantik Okyanusu ile Arktik Okyanusu arasında yer alan Danimarka'ya bağlı bir özerk bölge.

Danimarka'dan yeni savunma paketi

Danimarka Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen ise bugün bir yeni savunma paketi açıkladı.

Uzun yıllar boyunca Kuzey Kutbu'na yeterince yatırım yapmadıklarını kaydeden Poulsen, bölgede "daha güçlü bir varlık" sergilemeyi hedeflediklerini belirtti.

Poulsen, Grönland için hazırlanan paket kapsamında bölgeye iki devriye gemisi, iki uzun menzilli insansız hava aracı ve kızaklı köpekler sevk edileceği bilgisini paylaştı.

Trump'ın, "Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiği" yönündeki açıklamalarına atıfta bulunan Poulsen, yeni savunma paketinin zamanlamasını "kaderin ironisi" olarak nitelendirdi.

Grönland neden tartışma konusu oldu?

Grönland, 1979'da Danimarka'dan özerkliğini elde etmesine rağmen dışişleri, güvenlik ve mali konularda hâlâ bu ülkeye bağlı.

Yaklaşık 57 bin kişinin yaşadığı Grönland, Kuzey Kutbu boyunca giderek açılan yeni nakliye rotalarının giriş noktası. Aynı zamanda da mineral ve petrol yatakları bakımından zengin.

Eski ABD Başkanı Harry Truman, 1946'da, zengin uranyum, altın, petrol ve gaz rezervlerine sahip Grönland'ı satın almak için Danimarka'ya 100 milyon dolarlık altın teklif etmişti.

Bu tekliften 73 yıl sonra dönemin başkanı Trump, Grönland'ı satın almak istediklerini belirtmiş, konu Danimarka ile ABD arasında kısa süreli diplomatik krize neden olmuştu. Diplomatik gerilim nedeniyle Trump, Danimarka'ya yapacağı resmi geziyi iptal etmişti.

ada
Mineral ve petrol yatakları bakımından zengin Grönland’ın konumu deniz taşımacılığı açısından stratejik öneme sahip.
Danimarka'dan Trump'a 'Grönland' teklifi: 'Adadaki askeri varlığın artırılması önerildi'
gronland