Trump, Gazze'de tutulan tüm İsrailli rehinelerin Cumartesi günü öğlene kadar iade edilmemesi halinde İsrail-Hamas ateşkesini iptal etmek ve bölgede "kıyametin kopmasına" izin vermek yönünde tehditte bulundu.

Dün geç saatlerde Oval Ofis'te gazetecilere konuşan ABD Başkanı, Gazze'den taşınan Filistinli mültecileri almamaları durumunda Ürdün ve Mısır'a yardımı kesebileceğini de söyledi.

Trump'ın yorumları, Hamas'ın ateşkes anlaşmasının ihlalleri nedeniyle rehinelerin serbest bırakılmasını süresiz olarak ertelediğini söylemesinin ardından geldi. Trump'ın açıklamalarının ardından İsrail Savunma Bakanı, ülkenin ordusuna "Gazze'de herhangi bir senaryoya hazırlıklı olmaları" emri verdi.

Hamas'ın açıklamasının "korkunç" olduğunu iddia eden Trump, ateşkesin ne olacağına dair "bunun İsrail'in kararı olmasına" izin vereceğini söyledi.

Trump, "Ancak benim açımdan, rehinelerin hepsi cumartesi günü saat 12'ye kadar iade edilmezse, ki bunun uygun bir zaman olduğunu düşünüyorum, iptal edin ve tüm bahisleri kapatarak kıyametin kopmasına izin verin derim" dedi.

Ateşkes sona mı eriyor, ABD müdahale edecek mi?

Trump'ın bu tehdidi, yüzlerce Filistinli siyasi tutuklunun İsrail hapishanelerinden çıkması karşılığında İsrail rehinelerinin serbest bırakılması için katı bir program belirleyen üç haftalık ateşkesi sona erdirebilir.

Trump rehinelerin "parça parça, iki ve bir ve üç ve dört ve iki" olarak serbest bırakılması gerektiğini savundu.

ABD Başkanı, "Hepsinin geri dönmesini istiyoruz. Kendi adıma konuşuyorum. İsrail bunu geçersiz kılabilir, ancak kendi adıma, cumartesi günü saat 12'de, eğer burada olmazlarsa, kıyamet kopacak" ifadelerini kullandı.

Bununla birlikte, Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile önerdiği zaman çizelgesi hakkında konuşmadığını belirtti. Trump, talebini yerine getirmek için herhangi bir somut önlem almakla tehdit edip etmediği sorulduğunda, "Öğreneceksiniz. Onlar da öğrenecekler. Hamas ne demek istediğimi öğrenecek. Bunlar hasta insanlar" diye konuştu.

ABD Başkanı, bunun ABD'nin askeri müdahalesini gerektirip gerektirmediğine dair bir soruya doğrudan yanıt vermedi.

Hamas sözcüsü, esir takasını durdurmak için İsrail ihlallerini gerekçe göstermişti. Örgütün, rehinelerin serbest bırakılmasını askıya alma uyarısı, ABD ve İsrail'in, bölgenin uzun vadeli geleceği konusunda giderek daha saldırgan hale geldiği bir dönemde yapıldı.

İsrail'le Hamas arasında son esir takası geçtiğimiz cumartesi günü yapılmıştı.

Filistinli mülteci önerisini reddeden Ürdün ve Mısır'a 'Yardımları durdururum' tehdidi

Trump ayrıca, ABD'nin bölgedeki en yakın müttefiklerinden bazıları olan Ürdün ve Mısır'a, ABD'nin Gazze'yi "ele geçirmesi" ve milyonlarca Filistinliyi etkili bir etnik temizlik anlamına gelecek şekilde komşu ülkelere yerleştirmesi planını kabul etmedikleri takdirde, yardımı "muhtemelen" askıya alabileceği yönünde tehditte bulundu. Trump, "Eğer kabul etmezlerse, muhtemelen askıya alırım" dedi.

Bu tehdit, Mısır'ın dün, Dışişleri Bakanı Bedir Abdülati'nin Washington'da ABD Dışişleri Bakanı'yla görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, Filistinlilerin haklarını ihlal edecek "herhangi bir uzlaşmayı" reddetmesinin ardından geldi.

Mısır güvenlik kaynakları, Reuters'a ayrı ayrı yaptıkları açıklamalarda, arabulucuların ateşkesin çökebileceğinden korktuklarını ve Washington'ın aşamalı anlaşmaya devam etme niyetine dair net bir gösterge alana kadar görüşmeleri ertelediklerini söyledi.

İsrail ordusuna hazır ol emri

İsrail'in güvenlik kabinesi de, bu akşam için planlanan ikinci aşamayla ilgili müzakereleri görüşmek üzere bir toplantıyı öne aldı.

İsrailli Kan haber ajansının bildirdiğine göre, ordu Gazze bölümündeki askerler için tüm izinleri iptal etti. Bu, İsrail yetkililerinin savaşın yeniden başlamasına hazırlandıklarının bir başka işaretiydi.

Hamas 'kapı hala açık' demişti

Trump'ın açıklamalarından önce Hamas, Cumartesi günü yapılacak bir sonraki rehine-tutsak değişimi için "kapının açık kaldığını" söyledi.

Örgüt yaptığı açıklamada, "bu duyuruyu planlanan tutuklu tesliminden beş gün önce bilerek yaptığını ve arabuluculara İsrail'e yükümlülüklerini yerine getirmesi için baskı yapmaları için yeterli zaman tanıdığını" belirtti.

Hamas, açıklamasında şunları ekledi: "İşgalciler uyduktan sonra tutuklu değişimi partisinin planlandığı gibi devam etmesi için kapı açık kalıyor."

Ele geçirme planını yeniledi: 'Gazzelilerin geri dönme hakkı olmayacak'

Trump'ın ateşkes hakkındaki yorumları, dün bölgedeki krize yaptığı ikinci müdahaleydi.

Trump, öncesinde de, "Gazze'yi ele geçirme" planının, 2 milyondan fazla Filistinli için geri dönüş hakkını içermeyeceğini belirtti.

Trump, ayrılmayı reddeden Filistinliler sorulduğunda da "Hepsi ayrılacak" yanıtını verdi.

Arap devletleri Trump'ın planı kınarken Birleşmiş Milletler'in baş araştırmacısı, Politico'ya yaptığı açıklamada, Trump'ın işgal altındaki bir grubun zorla yerinden edilmesi planının uluslararası bir suç olduğunu ve etnik temizliğe denk geldiğini vurguladı.

Fox'tan Bret Baier ile yaptığı röportajda Trump, Gazze Şeridi'ne "sahip olacağını" ve bunun "gelecek için bir gayrimenkul gelişim" olacağını ifade etti.

Filistinlilerin Gazze'ye geri dönme hakkına sahip olup olmayacakları sorulduğunda Trump, "Hayır, geri dönmeyecekler çünkü çok daha iyi konutlara sahip olacaklar" iddiasında bulundu.

Trump devamında şunları söyledi:

"İnşaat bölgesi beş, altı, iki adet olabilir. Ama biz güvenli topluluklar inşa edeceğiz, bulundukları yerden, tüm bu tehlikenin olduğu yerden biraz uzakta. Başka bir deyişle, onlar için kalıcı bir yer inşa etmekten bahsediyorum çünkü şimdi geri dönmek zorunda kalırlarsa, geri dönmeniz yıllar alacak, çünkü burası yaşanabilir değil."

Ürdün ve Mısır'a yaptığı öneriden bu röportajda da bahseden ABD Başkanı, "Ürdün ile bir anlaşma yapabileceğimi düşünüyorum. Mısır ile bir anlaşma yapabileceğimi düşünüyorum. Biliyorsunuz, onlara yılda milyarlarca dolar veriyoruz" ifadelerini kullandı.

gazk — Ateşkes ilanının ardından binlerce Gazzeli kuzeye dönmeye başlamıştı.

Katar'dan İsrail'e tepki ve uyarı: Ateşkes tehlikeye girdi

İsrailli Haaretz gazetesi, Katar'ın hafta sonu İsrailli yetkilileri Netanyahu'nun kışkırtıcı açıklamaları ve hükümetinin ikinci aşamadaki görüşmelere yaklaşımı nedeniyle ateşkes anlaşmasının ilk aşamasının bile tehlikeye girdiği konusunda uyardığını bildirdi. Bir İsrailli kaynak, Katarlı diplomatların, İsrailli diplomatlara öfkeli mesajlar göndererek, ev sahibi, kilit arabulucu ve anlaşmanın uygulanmasının garantörleri olarak, anlaşmanın hayatta kalmasında kendilerinin de bir payı olduğunu hatırlattıklarını aktardı.

İsrailli rehinelerin Filistinli siyasi tutuklularla bir sonraki değişimi bu Cumartesi günü planlanmıştı. Bu, altı haftalık ateşkes anlaşmasının ilk aşaması kapsamında altın esir takası olacaktı.

Rehinelerin ailelerinden Netanyahu hükümetine protesto

Tel Aviv'de protestocular pazartesi gecesi sokakları kapatarak tüm rehinelerin geri verilmesini talep etti. Rehinelerin akrabaları, hükümetlerini anlaşmayı sabote etmekle ve sevdiklerini tehlikeye atmakla suçladı.

El Cezire'nin aktardığına göre, Gazze'de rehin tutulan ve anlaşmanın ilk aşamasında serbest bırakılacaklar listesinde olmayan Matan Zangauker'in annesi Einav Zangauker, "Ebu Ubeyde'nin açıklaması, Netanyahu'nun sorumsuz davranışının doğrudan bir sonucudur. Netanyahu'nun kasıtlı ertelemeleri ve gereksiz kışkırtıcı açıklamaları anlaşmanın uygulanmasını aksattı" ifadelerini kullandı.

Tel Aviv'de rehine ailelerinin protestosundan bir görüntü.

Rusya Trump'ın Gazze planını reddetmiyor: 'Detayları bekleyip görelim'

Kremlin de, dün Trump'ın Gazze Şeridi'ni satın alma ve sakinlerini tahliye etme planıyla ilgili daha fazla ayrıntı beklediğini söyledi.

Trump'ın planı ilk kez açıklandıktan sonra yanıt veren Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Moskova'nın İsrail-Filistin çatışmasına iki devletli çözüme olan bağlılığını tekrarladı.

Ancak dün planın Moskova tarafından kabul edilebilir olup olmadığı sorulduğunda, Peskov planı tamamen dışlamadı.

Peskov, "Tutarlı bir eylem planından bahsediyorsak, burada bazı ayrıntıları beklemeye değer" dedi ve Gazze'de yaşayan 2,2 milyon insanın akıbetinin "muhtemelen asıl sorun" olduğunu belirtti.

Kremlin sözcüsü, "Filistinlilere Güvenlik Konseyi'nin ilgili kararları ve benzeri şeylerle Orta Doğu sorununa iki devletli bir çözüm sözü verilmişti. Bunun gibi birçok soru var. Ayrıntıları henüz bilmiyoruz, bu yüzden sabırlı olmalıyız” diye ekledi.

Peskov, ayrıca, üst üste ikinci gün, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Trump ile doğrudan görüştüğünü ne doğruladı ne de yalanladı. ABD Başkanı geçtiğimiz pazar günü gazetecilere Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için Putin ile görüştüğünü söylemişti.

Ateşkes ve esir takasında son durum ne?

Hamas, anlaşmanın ilk aşamasında 33 rehineyi serbest bırakacaktı, ancak bunlardan sekizi hayatını kaybetti. Serbest bırakılacaklar arasında sivil ve asker kadınlar, çocuklar, hastalar ve yaşlı erkekler yer alıyor. İsrail'se karşılığında yaklaşık 1900 Filistinli tutuklu ve tutukluyu serbest bırakmayı kabul etmişti.

Şimdiye kadar hepsi hayatta olan on altı İsrailli serbest bırakıldı. Hamas ayrıca geçen hafta beş Tayland vatandaşını serbest bırakmıştı. Taylandlılar, müzakerelere dahil edilmemişlerdi.

Ateşkes anlaşmasının ikinci aşaması, tüm yaşayan rehinelerin geri verilmesini ve İsrail birliklerinin Gazze'den tamamen çekilmesini sağlamayı öngörüyor.

Hamas esir takasını askıya aldı, İsrail'den orduya talimat