AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Gezi direnişine katılan yurttaşlara yönelik 1 Haziran'da sarf ettiği 'sürtük' ifadesi, hakaret kapsamında soruşturma konusu olmadı.
Diğer yandan, 'Erdoğan'a hakaret' iddiasıyla on binlerce yurttaşa dönük soruşturmalar açıldı, yüzlerce kişi ceza aldı, hapse atılanlar oldu.
İşte ülkedeki adalet mekanizmasını işleyişinin özeti niteliğindeki o davaların, soruşturmaların kısa bir özeti:
Zeynep Altıok Akatlı'ya 'Erdoğan'a hakaret'ten hapis cezası
Eski CHP İzmir Milletvekili Zeynep Altıok Akatlı, sosyal medya üzerinden 'Cumhurbaşkanına hakaret' suçlamasıyla yargılandığı davada geçtiğimiz yıl 11 ay hapis cezası aldı.
Sedef Kabaş'a 'Erdoğan'a hakaret' suçundan soruşturma
Gazeteci Sedef Kabaş hakkında, "Cumhurbaşkanına hakaret" suçundan 21 Ocak'ta soruşturma başlatıldı.
Kabaş, TELE1'deki programda, "Çok meşhur bir söz vardır. Taçlanan baş akıllanır diye. Ama görüyoruz ki gerçek değil. Ya da tam tersi bir söz vardır. Büyükbaş hayvan bir saraya girdiği zaman o kral olmaz. O saray ahır olur" ifadelerini kullanmıştı.
SOL Parti yöneticilerine 'Erdoğan'a hakaret' davası
SOL Parti Artvin İl Yöneticisi Necmettin Yenigül ve Hopa İlçe Başkanı Tanju Gümüşkaya ile Hopa İlçe Yöneticileri Mehmet Emin Yıldırım ve Ali Rıza Özgen'e 21 Ocak'ta Cumhurbaşkanı’na hakaretten dava açıldı.
Davanın gerekçesi olarak SOL Parti yöneticilerinin paylaştıkları SOL Bülten Temmuz sayısındaki "Tek adam rejimi gidecek, halk yönetecek", "Asıl sorun bu rejimin kendisinde, asıl sorun ucube tek adam rejiminin kendisinde" ibareleri gösterildi.
Erdoğan'ın koronavirüse yakalanmasıyla ilgili paylaşımlara soruşturma
Ankara ve İstanbul Cumhuriyet başsavcılıkları, AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan’ın koronavirüs testinin pozitif çıkmasının ardından sosyal medyadan yapılan bazı paylaşımlarla ilgili “Cumhurbaşkanına hakaret, dini değerleri aşağılama” suçlarından 6 Şubat'ta soruşturma başlattı.
İki lise öğrencisine gözaltı
17 Mayıs'ta iki lise öğrencisi Eylül G.(16) ve Bedirhan D., 8 Mart 2022'deki gece yürüyüşünde attıkları Erdoğan’ın adının geçtiği sloganlar gerekçesiyle okullarından gözaltına alındı.
İki liseli hakkında, ‘Cumhurbaşkanına hakaret' suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. İki liseli soruşturma kapsamında gözaltına alındıktan sonra savcılığa çıkarılarak ifade verdi. Öğrenciler, ifade vermelerinin ardından serbest bırakıldı.
Sosyal medya paylaşımlarına soruşturma
Sosyal medyada Erdoğan'ın fotoğrafını kullanarak para sayma videosu çeken ve yayınlayan kişiler hakkında 15 Ağustos'ta soruşturma başlatıldı.
Paylaşımlara ilişkin "Cumhurbaşkanına hakaret" suçundan resen soruşturma başlatan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, videoları çeken veya yayınlayan kişilerin yakalanması için emniyete talimat verdi.
Erdoğan'ın karikatürlerini çizdi, soruşturma başlatıldı
Animasyonlarla Youtube videoları hazırlayan Yusuf Kayaalp, Erdoğan’ın karikatürlerini çizdiği gerekçesiyle 17 Ağustos'ta ifadeye çağrıldı.
İfade kağıdını sosyal medya hesabından paylaşan Kayaalp, “Az önce yine cumhurbaşkanına hakaretten ifadeye çağrıldım. Gerekçesi ise animasyon çizimini yapmamız. Ulan bu adam dini değer mi çizmesi suç olsun” dedi.
CHP'li üç isme Erdoğan ve Soylu soruşturması
Balıkesir'in Edremit ilçesinde 5.'si düzenlenen kitap fuarında CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, eski CHP Balıkesir Milletvekili Mehmet Tüm ve eski CHP İstanbul İl Başkan Yardımcısı Murat Akbaş AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'yu eleştirmişti.
CHP'li üç isim hakkında "Cumhurbaşkanına hakaret", "Halkı kin ve düşmanlığa teşvik ve aşağılama" suçlamalarıyla Edremit Cumhuriyet Başsavcılığı'nca 25 Ağustos'ta resen soruşturma başlatıldı.
Hakkında soruşturma başlatılan CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, Halk TV canlı yayınında şöyle demişti:
"Bir konuşma yaptım Erdoğan ile ilgili de çok şey söylemişimdir ama suç olacak bir şey söylemedim ki. Onunla beşli çetelerle olan ilişkileri konuştum. Hukuksuzları anlattım. Süleyman Soylu'nun durumunu anlattım. Telefonumu hukuksuzca dinlediğini söyledim. Bakanlar yargılanacaksa Süleyman Soylu özel yargılanmalıdır dedim.
Benim hakkımda dava açacağım diyen cumhurbaşkanı bakanlar beni tehdit mi ediyor. Benim temennim budur: Süleyman Soylu yargılanmalıdır. Bu suçsa ben suç işliyorum.''
Sabahattin Önkibar’a 'Erdoğan'a hakaret'ten hapis cezası
Gazeteci-yazar Sabahattin Önkibar, kendine ait Youtube kanalında AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle 26 Eylül'de hapse mahkum edildi. İstanbul Anadolu Adliyesi 53. Asliye Ceza Mahkemesi, yapılan duruşma sonunda Sabahattin Önkibar’a 11 ay 20 gün hapse hükmetti.
Ekmek Üreticileri Sendikası Genel Başkanı Kolivar'a soruşturma
Ekmek Üreticileri Sendikası Başkanı Cihan Kolivar, "Ekmek aptal toplumların temel gıda maddesidir. Bizim toplum ekmek ile doyduğu için başında 20 senedir böyle yöneticiler duruyor" demişti.
Kolivar, bu sözleri nedeniyle hükümet tarafından da hedef alınmış, İstanbul başsavcılığınca 8 Kasım'da başlatılan soruşturmada ‘Türk milletini alenen aşağılama’dan gözaltına alınıp geçmişte attığı tweet’lerin dosyaya eklenmesi sonrası ‘cumhurbaşkanına hakaret’ten tutuklanmıştı. Avukatları tarafından yapılan itirazın ardından Kolivar tahliye olmuştu.
CHP'li Özkoç'a Erdoğan'a hakaretten 30 bin lira tazminat cezası
Erdoğan'ın avukatı Hüseyin Aydın'ın yaptığı açıklamaya göre, davalı CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç partisinin 9 Ocak'ta yapılan Kocaeli İl Danışma Toplantısı'nda Erdoğan'a yönelik ithamlarda bulundu. Bunun üzerine, Erdoğan'ın avukatları, Özkoç'un aleyhine Ankara 27. Asliye Hukuk Mahkemesinde tazminat davası açtı.
Bugün görülen duruşmada, davalı Engin Özkoç, Erdoğan'ın "kişilik haklarına saldırıda bulunduğu" gerekçesiyle 30 bin lira manevi tazminata mahkum edildi.
CHP'li Erdem'e 'Cumhurbaşkanına Hakaret' Davası
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, sosyal medya hesabından 'Açlık=RTE' şeklinde paylaşım yapan CHP Parti Meclisi üyesi Eren Erdem hakkında 'Cumhurbaşkanına hakaret iddiasıyla 16 Kasım'da dava açtı.
Erdem, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda "Herkesin vicdanına teslim ediyorum! AÇLIK=RTE ifadesi, Cumhurbaşkanına hakaretmiş! Utanmadan bu saçma iddianameyi kabul etmiş mahkeme… 28 Aralık'ta duruşmam varmış! Hükümeti açlığın sorumlusu olarak tarif etmek, Cumhurbaşkanına hakaret değildir! Siyasi eleştiridir! Rezillik…" demişti.
Bir kadının bir erkeği parmağıyla ezdiği döviz, 'cumhurbaşkanına hakaret' sayıldı
Karaburun Kadın Plaftormu 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında gerçekleştirdiği yürüyüşte, bir kadının bir erkeği parmağıyla ezdiğini karikatürize edilen döviz, cumhurbaşkanına hakaret sayıldı.
Dövizi taşıyan kadın, eylem sonrasında ifadesi alınarak serbest bırakıldı.
On binlerce kişiye Erdoğan'a 'hakaret'ten soruşturma: 305 çocuk davalık
Adalet Bakanlığı verilerine göre, 2014’te 110 olan cumhurbaşkanına "hakaret" davası, 2021’de 9 bin 168’e çıktı. 2014’te 18 yaş altındaki yalnızca bir çocuk hakkında dava açılırken, bu sayı 2021’de 305’e yükseldi. Son sekiz yılda AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "hakaret" suçlamasıyla açılan soruşturma sayısı 200 bine dayanırken dava sayısı ise 44 bin 675 oldu.
2014’te 682 olan soruşturma sayısı 2021’de 33 bin 973’e fırladı. 2014’te bu suçtan açılan dava sayısı 110 iken, 2021’de ise 9 bin 168 oldu. 2014’te hakkında dava açılan 18 yaş altındaki çocuk sayısı da 1’den, 2021’de 305’e çıktı. Bu çocuklardan 101’ini 12-14, 204’ünü ise 15-17 yaş aralığındaki çocuklar oluşturdu.
2021’de bu suçtan açılan toplam 4 bin 112 davada mahkûmiyet kararı çıkarken bunun bin 239’unu hapis cezası oluşturdu. 18 yaş altında mahkûmiyet kararı verilen çocuk sayısı 22 iken bu çocukların ikisi hakkındaki karar hapis cezası yönünde oldu. 19’u 18 yaş altındaki çocuk olmak üzere 285 kişi hakkında da adli ve idari para cezası verildi.
Son dört yılda cumhurbaşkanına "hakaret" suçlamasıyla açılan toplan 127 bin 451 soruşturmaya bakıldı. 2018’de 4 bin 880, 2019’da 11 bin 371, 2020’de 7 bin 790 ve 2021’de 9 bin 168 olmak üzere son dört yılda açılan dava sayısı ise 33 bin 209 oldu.
2014’ten bu yana aynı suçtan görülen soruşturma sayısı da 194 bin 142, açılan dava sayısı 44 bin 675 olarak kayıtlara geçti. Son sekiz yılda verilen mahkûmiyet kararı ise 16 bin 993’e çıktı. Bunların 4 bin 864’ünü hapis cezası oluşturdu.
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, 25 Kasım'da yapığı açıklamada, "Cumhurbaşkanı'na hakaret" iddiasıyla 44 bin 675 dava açıldığını duyurmuştu.