Suriye’de İdlib’deki Heyet Tahrir’uş Şam’ın liderliğinde cihatçı çetelerin başlattığı Halep’e yönelik saldırının ardından AKP destekli Suriye Milli Ordusu’nun da Tel Rıfat’a başlattığı saldırıda çatışmalar devam ediyor.

27 Kasım'da başlayan saldırıdan bu yana Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, halka yönelik bir açıklama yapmadı. 

29 Kasım Cuma günü itibariyle Esad Rusya'da, Moskova'daydı. Burada Rus yetkililerle temas etti. Cuma akşamı Esad'ın Şam'a döndüğü bilgileri dolaşsa da, Suriye liderinin konumuna dair açıklama yapılmadı.

Esad: Terörizm ancak zordan anlar

Suriye Devlet Başkanlığı Ofisi, Esad’ın Irak ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Abhazya Devlet Başkanları ile telefon görüşmesi yaptığını duyurdu. Esad’ın Abhazya Devlet Başkanı Ganba ile yaptığı telefon görüşmesinde “Terörizm ancak zor dilinden anlar ve terörü kim desteklerse, bu dille yeneceğiz” dediği aktarıldı.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi 1 Aralık Pazar günü Şam'ı ziyaret etti ve Beşar Esad'la görüştü, poz verdi. Arakçi, gün içinde Şam'daki bir lokantada halkın arasında yemek yedi ve bu görüntüler sosyal medyada "Şam'da durum normal" mesajı olarak yorumlandı.

Esad Arakçi’nin ziyareti sırasında “Tüm bölge ülkelerinin terörizmi ortadan kaldırmak için tam çaba sarf etmesi gerektiğini, sadece müslüman ülkelerin düşmanlarının, özellikle de İsrail rejiminin bu beladan faydalandığını” söyledi.

Arakçi de ziyarette İsrail’in ve terörist grupların saldırgan eylemlerine karşı Suriye’ye tam desteklerini yineledi. Arakçi’nin bugün Türkiye’ye gelmesi bekleniyor. Türkiye'de yarın ise Milli Güvenlik Kurulu toplanacak. Toplantının gündeminde Suriye'deki gelişmeler olacak.

SMO Tel Rıfat'ın önemli bölümünü ele geçirdi

Öte yandan AKP destekli Suriye Milli Ordusu Tel Rıfat’a yönelik başlattığı saldırıda ilçenin önemli bölümünü ele geçirdi. İlçenin birçok köyünde kontrolü sağlayan SMO Kuveyris ve Minnığ havaalanlarını da ele geçirdi.

Hem HTŞ hem de AKP hükümetinin desteğiyle hareket eden SMO, saldırının başından bu yana "meşruiyet" konusunda şimdiye dek görülmediği ölçüde "ılımlı" bir görüntü vermeye çabalıyor.

HTŞ komutanı Culani, Halep'in büyük oranda kendi militanlarının denetimine girmesinin ardından yayımladığı ilk mesajda sivil halka zarar verilmemesi, esirlere iyi davranılması, Sünni olmayan kesimlere müsamaha gösterilmesi ve aşırı şiddetten kaçınılması çağrısı yaptı.

Culani’nin mesajında “Halkımıza merhametli ve yumuşak yüzlü olmanızı tavsiye ediyorum. Önceliğiniz halkımızın can ve mal güvenliğini sağlamak olsun. Ağaçları kesmeyin, hiçbir çocuk sizden korkmasın, hangi dinden, ırktan ya da mezhepten olursa olsun halkımızdan hiçkimse sizden korkmasın. Zira Halep, her zaman medeniyetimizin ve kültürümüzün şehri olmuştur. Çeşitli etnik ve dini kesimlere tarih boyunca yurt olmuştur. Bugün merhamet günüdür” ifadeleri yer aldı.

İlk gün, bu mesajla tezat şiddet ve işkence görüntüleri yoğun olarak paylaşıldı. Şeriatçı militanlar, Halep sokaklarında Noel ağaçlarına saldırıyordu.

Ancak 1 Aralık Pazar günü Halep'in Hıristiyan ağırlıklı Süleymaniye semti sokaklarında çekilen ve özellikle servis edildiği anlaşılan görüntüler, Noel ağaçlarının durduğunu ve dükkanların açık olduğunu gösteriyor.

Uluslararası meşruiyet sağlamaya yönelik bu yaklaşım ve dikkatli "halkla ilişkiler" çalışması, El Kaide devamcısı örgütün bir dış bir akılla hareket ettiği olasılığına işaret ediyor.

Türkiye'nin doğrudan denetimi altında bulunan Suriye Milli Ordusu da benzer yaklaşımı ortaya koymaya çabalıyor. SMO komutanlarının, SDG'nin elindeki Tel Rıfat'a yönelik saldırıya katılan savaşçılarına yaptığı konuşmada "Tel Rıfat'ın tüm etnik kökenlerden insanlara ait olduğu" vurgusu içeren sözleri de sosyal medya üzerinden servis edildi.

HTŞ ve SMO, fiili bir işbölümü içerisinde sahada ilki Esad ikincisi SDG güçlerini geriletmek üzere hareket ederken, ortaya koydukları "hoşgörü" yaklaşımının önceden planlanmış ve askeri stratejiyle bağlantılı bir taktik olduğuna işaret eden bir gelişme yaşandı.

'HTŞ ile SDG uzlaştı' iddiası

1 Aralık Pazar günü öğleden sonra HTŞ , SDG güçlerine hitaben bir bildiri yayımlayarak, "Biz Esad'a ve İran'a karşı savaşıyoruz, siz kuzeydoğu Suriye'ye dönün" çağrısı yaptı.

Bildiride şöyle denildi: "Bizler, halkımızın selametinin garanti altına alınması ve sağ salim bir şekilde yurtlarına geri dönmeleri için mücrim Esed rejimine karşı savaşıyor ve İran milislerini şehirlerimizden ve köylerimizden uzaklaştırıyoruz. Sizlere de silahlarınızla beraber kuzeydoğu Suriye bölgesine güvenli bir şekilde çıkmanızı öneriyoruz. Buna mukabil, Suriye Kürtlerinin Suriye toplumunun ayrılmaz bir parçası olduğunu ve ülkenin diğer evlatlarıyla birlikte tüm ortak haklara sahip olduklarını yineleriz."

Bildirinin yayımlanmasından birkaç saat sonra, SDG'nin bu teklifi kabul ettiği ve Halep'in Kürt semti olan Şeyh Maksut'tan silahlı güçlerini çekeceği iddia edildi.

Ancak akşam saatlerinde SDG Sözcüsü Ferhad Şami, HTŞ'yle anlaştıkları iddiasını yalanladı. Şami, kendilerinin anlaşmadığını, ilgili yerelliklerdeki direnişçilerin kararına saygı göstereceklerini söyledi.

Şami, "Şeyh Maksut ve Eşrefiye'den çekilmeyi kabul ettiğimiz söylentileri doğru değil, direnişin terörist gruplara karşı alacağı her türlü kararı destekleyeceğiz" dedi.

Rojava özerk yönetiminden 'diyalog' açıklaması

Öte yandan saldırılara karşı seferberlik ilan eden Rojava’daki “Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi”nden akşam saatlerinde yeni bir açıklama yapıldı. Özerk yönetimin Dış İlişkiler Dairesi, huzurun korunması için Suriyeli ve bölgedeki tüm taraflarla diyalog kurmaya hazır olduklarını belirtti.

Mezopotamya Ajansı’nın aktardığına göre Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Suriye’de etkili olan uluslararası güçlere, meşru savunma kapsamında ve bölge halklarının korunması için Özerk Yönetime destek vermeye, Türkiye ve ona bağlı paramiliter grupların saldırılarını durdurmaya çağırdı. Daire, Suriye’deki huzurun korunması için Suriyeli ve bölgedeki tüm taraflarla diyalog kurmaya hazır olduklarını belirtti.
 
Açıklamada, saldırıların “Muhalefet Koalisyonu” üzerinden meşrulaştırmaya ve terör güçlerine siyasi bir şemsiye oluşturmaya çalışıldığı belirtildi.

Suriye ordusu: Hama'nın kuzeyinde çatışmalar sürüyor

Suriye Arap Haber Ajansı (SANA) akşam saatlerinde Suriye-Rusya ortak savaş uçaklarının Halep Valiliği'ndeki El Hamdaniye Stadı yakınlarında cihatçı çetelerin büyük bir toplantısını hava saldırısıyla hedef aldığını duyurdu. Ajans hava saldırısında onlarca militanın ve liderlerinin öldürüldüğünü kaydetti.

Suriye ordusu Hama’nın kuzey kırsalında çatışmaların sürdüğünü açıklarken, İdlib'in doğu kırsalında cihatçıların konvoyunun Suriye ve Rusya’ya ait savaş uçaklarınca vurulduğunu duyurdu.

İngiltere Esad’ı suçladı

İngiltere Dışişleri Bakanlığı, Suriye’deki gelişmelerle ilgili yaptığı açıklamada Esad yönetimini suçladı.

”Tüm tarafları, daha fazla acıyı, savunmasız insanların yerinden edilmesini ve hayati insani yardımların aksamasını engellemek için siviller ile altyapıyı korumaya çağırıyoruz” denilen açıklamada “Esad rejiminin, siyasi sürece katılmayı sürekli olarak reddetmesi ve Rusya ile İran'a güveni, son gelişmelerin ortamını yarattı” ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, Suriye hükümeti ve diğer aktörlere Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı doğrultusunda müzakereleri destekleme ve katılma çağrısı yapıldı.

ABD destekli ‘Suriye Özgür Ordusu’ da harekete geçti

Cihatçı çetelerin başlattığı saldırıda Suriye'nin Humus ile Deyrizor ilinde ABD güçlerinin konuşlandığı El Tanf’ta ABD destekli "Suriye Özgür Ordusu", El-Bukemal ve Meyadin ilçelerine saldırı başlattı.

Suriye Milli Ordusu adını alan, AKP destekli ÖSO'dan farklı bir yapılanma olan "Suriye Özgür Ordusu" güçleri, Deyrizor kent merkezinden başlayarak Suriye-Irak sınırına yakın El-Bukemal ile Suriye'nin doğusunda Deyrizor iline bağlı Meyadin'e doğru saldırıya geçti.