‘Soğan da depolayamıyorsa ne işe yarıyor devlet?’

Türkiye soğanı ve soğan fiyatlarını tartışıyor. Konuyu soL'a değerlendiren Doç. Dr. Önal, ‘Soğan depolama işini dahi yapmıyorsa, ne işe yarıyor devlet?’ diye sordu.

Burcu Günüşen

Son haftalarda fiyatı sürekli artan ve kilosu 30 liraya kadar çıkan kuru soğanla ilgili tartışma sürüyor.

Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu önceki gün yayımladığı bir videoda elindeki kuru soğanı göstererek “Bakınız asıl gündemimiz bu” dedi. Erdoğan iktidarda kalırsa soğanın kilosunun 100 liraya çıkacağını belirten Kılıçdaroğlu “Şu an bile buncağızın kilosu 30 lira. Soğan bu yahu, soğan, utanmıyorlar” dedi.

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise dün partisinin aday tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada “Köprü yapmakla, baraj yapmakla, havalimanı yapmakla bu iş çözülmez, soğan patates kaç lira onu söyle” dediğini belirttiği bir profesörü hedef aldı. Erdoğan “Ya müsvedde bu. Senin profesörlüğünden bu millete ne hayır gelir ya... Neymiş domates, patates... Biz asıl devrimi zihinlerde yaptık” diye konuştu.

Tarım ve Orman Bakanlığı dün kuru soğan üretimi ve piyasaya arzına ilişkin bir açıklama yayımladı ancak açıklamada fiyatların seyrine ilişkin bir değerlendirme yapılmadı.

Bu ay itibarıyla Adana ve Hatay illerinde turfanda soğan hasadının başladığını ve rekoltenin geçen yıldan fazla olduğunu kaydeden bakanlık “Yeni hasatlarla birlikte üretilen ve sofralarımıza gelmeye başlayan soğan miktarı, halkımızın ihtiyacını fazlasıyla karşılayacak seviyededir” açıklamasında bulundu.

Bir açıklama da dün NTV’de canlı yayına katılan Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’den geldi. Kirişci "1 haftası var. Soğanın fiyatının ne kadar düştüğünü göreceğiz" dedi.

'Halkın sofrasını piyasaya mahkum etmenin bedeli'

Konuya ilişkin soL’a konuşan akademisyen Doç. Dr. Nevzat Evrim Önal bakanlığın açıklamasında fahiş fiyata dair tek bir sözün olmamasına dikkat çekti. Soğanın kilosunun 30 lirayı görmesini "büyük bir fiyasko" diye niteleyen Önal’a göre bu, tarımdaki 20 yıllık AKP aymazlığının ve politikasının özet sonucu.

Önal şunları söyledi:

Bakanlık soğan konusunda açıklama yapıyor ama açıklamada fahiş fiyata dair tek kelime yok. Çünkü fiyatı tartışmaya başlasalar, meselenin etrafından dolaşmaları imkansız hale gelecek. Kilosu 30 lirayı gördü soğanın, büyük fiyaskodur ve tarımdaki yirmi yıllık AKP aymazlığının, politikasızlığının özet sonucudur. Dün patateste, bugün kuru soğanda yaşanan, yarın nohutta, ya da öbür gün domateste yaşanabilecek olan bu fiyat sıçramaları halkın gıdasını, sofrasını piyasaya mahkum etmenin bedelidir. Ve her zaman olduğu gibi "sorun yok" açıklamasını bedeli ödemeyen aymazlar yapıyor.

Hatırlıyor musunuz, 2018 sonlarında polise soğan depolarını bastırmıştı Erdoğan? O sırada da yerel seçimler yaklaşıyordu, gıda fiyatları almış başını gitmişti ve günah keçisi olarak soğan depolayan toptancıları bulmuşlardı. Oysa soğan gibi "mevsiminde" tüketilmekle yetinilemeyecek, mutfakta yıl boyunca bulunması gereken ürünlerin depolanması fiyat istikrarı sağlar.

Ama bu depolama işini tüccara bırakırsanız, tabii spekülasyon da yapar. Bu işi neden devlet yapmıyor? Devletin neden halkın ucuz, temiz ve yeterli gıdaya erişimini sağlamak gibi bir görevi yok? Türkiye gibi tarımsal açıdan zengin bir ülkede devlet bunu bile yapmıyorsa, bunun için gerekli araçları yoksa, o araçları mevcut AKP iktidarı özelleştirip yok ettiyse, ne işe yarıyor devlet? Depremde de gördük, her ne işe yarıyorsa halkın hiçbir işine yaramıyor.”