ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Rusya ile Ukrayna arasında bir barış anlaşmasına varılabileceğine dair açık işaretler olmadığı takdirde ABD'nin "birkaç gün içinde" arabuluculuk çabalarından vazgeçeceğini belirtti. 

Bugün Paris'te Avrupa ve Ukrayna liderleriyle görüştükten sonra konuşan Rubio, Donald Trump'ın hala anlaşmayla ilgilendiğini ifade etti. Ancak Rubio, ABD Başkanı'nın küresel çağta başka birçok önceliği olduğunu ve anlaşma konusunda ilerleme belirtileri olmadığı sürece "yoluna devam etmeye" bakacağını sözlerine ekledi.

"Bu bizim savaşımız değil. Biz başlatmadık" diyen Rubio, eğer bir anlaşma mümkün olmazsa, iki taraf da bu konuda hala çok uzakta olması durumunda, ABD başkanının "muhtemelen, tamam, bitti diyeceği bir noktada" olacağını kaydetti. Dışişleri Bakanı, Trump'ın bu konuda "çok güçlü" hisler içerisinde olduğunu söyledi.

Rubio'nun açıklamaları, Beyaz Saray'ın savaşı sona erdirmek için diplomatik girişimlerinden vazgeçmeye hazır olduğunun şimdiye kadarki en açık işaretiydi. Bunun ABD'nin Kiev'e askeri yardımının da sonu anlamına gelip gelmeyeceği ise henüz belirsiz. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy bu hafta askeri teslimatların "pratik olarak durduğunu" açıklamıştı.

Trump doğruladı

Bugün ilerleyen saatlerde Trump, ABD'nin iki taraf arasında bir ateşkes müzakeresi için "çok kısa sürede" yapılmazsa "geçmeyi" düşündüğünü belirterek Rubio'nun açıklamalarını doğruladı.

Trump, "Şimdi, herhangi bir nedenle iki taraftan biri bunu çok zorlaştırırsa, sadece şunu söyleyeceğiz: 'Siz aptalsınız. Siz aptalsınız. Siz korkunç insanlarsınız'. Ve biz sadece yolumuza bakacağız. Ama umarım bunu yapmak zorunda kalmayız" dedi.

Trump, ABD'nin ateşkes müzakeresi yapmayı ne zaman bırakacağına dair "belirli bir gün sayısı" vermeyi reddetti, ancak şunu ekledi: "Ama hemen. Bunu yapmak istiyoruz."

Kendisine Putin tarafından "oynatılıp oyalanılmadığı" sorulduğunda Trump, "Kimse benimle oynamıyor, ben yardım etmeye çalışıyorum" dedi.

Rusya ateşkes teklifini kabul etmemişti

Geçtiğimiz ay Zelenskiy, ABD'nin 30 günlük ateşkes teklifini kabul etmişti. Ancak Kremlin planı reddetmişti. Vladimir Putin'in sözcüsü Dmitri Peskov, bugün savaşın sona ermesinin "basit bir konu olmadığını" söyledi. Peskov, Moskova'nın "kendi çıkarlarını güvence altına alan" bir çözüm aradığını ekledi.

Son haftalarda Rusya, 1000 kilometre uzunluğundaki cephe hattında yeni bir askeri hamle başlattı ve Ukrayna altyapısına yönelik hava saldırılarını artırdı. 

ABD'nin Avrupa liderlerine sunduğu barış planında ne var?

Bloomberg'e göre, dün Avrupa liderlerine sunulan son ABD barış planı, mevcut cephe hattı boyunca savaşı dondurmayı hedefliyor. Plana göre, Rusya ele geçirdiği toprakları elinde tutacak, Kiev'in ise NATO'ya katılmasına izin verilmeyecek.

Görüşmelerin önümüzdeki hafta Londra'da devam etmesi bekleniyor. Bloomberg'in haberine göre, ABD yetkilileri Kremlin'in savaşı durdurmayı kabul etmemesi durumunda teklifin bir anlamı olmayacağını kabul etti ve anlaşmanın işe yaraması için Ukrayna için güvenlik garantilerinin elzem olduğunu belirtti.

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile yaptığı görüşmenin ardından Roma'da yaptığı açıklamada, "çok acımasız olan bu savaşın" durdurulabileceği konusunda iyimser olduğunu kaydetti. Başkan Yardımcısı, "Geçtiğimiz 24 saatte bile, rapor edebileceğimiz bazı ilginç şeyler olduğunu düşünüyoruz" dedi.

Bugün imzalanan mineraller anlaşmasının detayları belirsiz

Bu arada, Kiev'in bugün ABD'yle imzalandığını duyurduğu mineraller anlaşmasının önemli ayrıntıları, Kiev'in Beyaz Saray'ın daha önceki askeri yardımın maliyetini "geri ödemesi" talebini kabul edip etmediği de dahil olmak üzere belirsizliğini koruyor.

Zelenskiy, Şubat ayında kapsamlı bir ekonomik ortaklık için bir ön anlaşma imzalamaya hazırlanıyordu. Ancak Oval Ofis'te Trump ve Vance ile yaşadığı hararetli görüşmenin ardından anlaşma rayından çıkmıştı.

O zamandan beri müzakereler devam ediyor. Ukrayna'nın birinci başbakan yardımcısı Yulia Sviridenko, bir gecede mutabakatın tamamlandığını açıkladı. Sviridenko, Ukrayna'nın yeniden inşası için bir yatırım fonu kurulmasının önünü açtığını belirtti.

Siviridenko, “Amerikalı ortaklarımızla imzaladığımızı duyurmaktan mutluluk duyuyoruz" dedi. Beyaz Saray'da gazetecilere konuşan Trump da, önümüzdeki Perşembe günü bir anlaşma imzalanabileceğini ifade etti.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ise konuya ilişkin şunları ekledi: "Hala ayrıntılar üzerinde çalışıyoruz". Son versiyonun 80 sayfa olduğunu ve "esas olarak daha önce anlaşılan şey" olduğunu belirten Bessent, "İmzalayacağımız şey bu" dedi.

The Guardian'ın aktardığına göre, son anlaşma taslağında, Ukrayna, Rusya'nın 2022 işgalinden bu yana Kiev'in ABD'den aldığı "önemli maddi ve mali desteği" ve her iki ülkenin de "kalıcı bir barış" arzusunu kabul ediyor.

Haftaya mineral anlaşmasının son 'teknik görüşmeleri' yapılacak

Ukrayna Başbakanı Denis Şmihal'in önümüzdeki hafta Bessent ile son "teknik görüşmeleri" yapmak üzere Washington'ı ziyaret edeceği söyleniyor. Görüşmede, tarafların "yeniden yapılanma yatırım fonu" ile ilgili görüşmeleri tamamlamaları bekleniyor.

Ukrayna Ekonomi Bakan Yardımcısı bugün yaptığı açıklamada, anlaşmanın Ukrayna parlamentosu tarafından onaylanması gerektiğini duyurdu.

Trump daha önce Ukrayna'nın ABD'ye 300 milyar dolar "borçlu" olduğunu söylemişti. Zelenskiy ise, bu yardımın bir kredi olarak değil hibe olarak verildiğini ve Cumhuriyetçiler ile Demokratların Kongre'de bunu onayladığını savunuyor.

Anlaşmayla ABD yönetimi, Çin'den ithal edilen önemli nadir toprak minerallerinde kritik bir açıkla karşı karşıya olan yerli silah üreticilerine yardımcı olabileceğini umuyor. Pekin, Trump'ın tırmanan ticaret savaşına yanıt olarak mineral ihracatını kısıtlamıştı.