Geçtiğimiz günlerde antikomünizmin, yalancı ve ikiyüzlü bir ideoloji olması kadar, fırsatçı olduğunu gözler önüne seren bir olay yaşandı. Tüm dünya koronavirüs salgını ve kamusal alanda alınması gereken önlemler ile meşgulken, Sovyetler Birliği Kahramanı madalyasının iki kere sahibi, Kızıl Ordu’nun Berlin’e ilerleyişinde ve faşizme karşı zaferin son noktasının konulmasında Mareşal Jukov ile birlikte önemli görevler üstlenmiş olan Mareşal Konev’in Prag’da bulunan heykeli, 3 Nisan’da Çek yetkililer tarafından kaldırıldı. Böylelikle, Doğu Avrupa’da son yıllarda yükselen, Avrupa Birliği küstahlığı, Sovyet düşmanlığı ve milliyetçilikle harmanlanmış antikomünizmin yeni bir örneği vücut bulmuş oldu.
Çek Cumhuriyeti Komünist Gençlik Birliği (KSM)’nin verdiği bilgilere göre 1980 yılında Çekoslavakya’nın Kızıl Ordu tarafından kurtarılması anısına dikilen heykel, son haftalarda boya atılması, grafiti yapılması gibi çeşitli saldırılara uğramaktaydı. Halkın tepkisini çeken bu saldırılar karşısında heykeli koruma amaçlı protestolar düzenlenmiş, hatta yurttaşlar belirli günlerde Kızıl Ordu’nun direnişine şükranlarını sunmak üzere çiçekler bırakmıştı. Halkın sahiplenmesi ile gerileyen saldırıların ardından, esas müdahale bizzat yerel yetkililerin pandemi ve karantina koşullarını fırsat olarak görüp heykeli kimseye duyurmadan kaldırması ile geldi. Vandalların saldırılarının da esas müdahaleye gerekçe teşkil etmek için hazırlanmış bir tezgah olması ihtimaller dahilinde.
ZAFERİN YILDÖNÜMÜ ÖNCESİ PROVOKASYON
KSM’nin aktardığına göre, Konev’in heykelinin kaldırılmasıyla kalınmayıp, esir düştükten sonra Nazi işbirlikçisi olmuş bir general olan Vlasov’a ait başka bir heykel de dikilecek. Heykelin adeta “kaçırılmasının” Nazilerin teslim olduğu Zafer Günü’nün 75. yıldönümüne çok az bir zaman kala gerçekleştirilmesi de işin kışkırtmanın dozunu yükselten bir boyutu.
Bu oldubittiye karşı Avrupa Komünist İnisyatifi de sert bir açıklama kaleme aldı. İnisiyatif Sekreteryası imzasını taşıyan açıklamada, Sovyet Generali İvan Stepanoviç Konev’in Prag’ı ve Çekoslavakya’nın büyük bir bölümünü Nazi boyunduruğundan kurtaran Kızıl Ordu güçlerini yönettiği hatırlatılarak, Prag’ın kuzeybatısında kalan 6 bölgesi yerel yetkililerinin provokatif ve ahlaksız bir biçimde Konev’in heykelini yok etme eyleminin Avrupa halkları nezdinde mahkum edildiği dile getirildi.
“Koronavirüs pandemisi nedeniyle getirilen hareket kısıtlarından istifade ederek ve Çek hükümetinin açık desteği ile birlikte, yerel yöneticiler bir Sovyet anıtını, halkların faşizme karşı mücadelesinin bir sembolünü daha kaldırma girişiminde bulundu” diyen İnisiyatif Sekreteryası, yetkililerin olağandışı koşullarda ve Covid-19 salgını ile baş etme sorumlulukları bulunurken, zamanlarını ve enerjilerini tarihi tahrif etmekle harcamalarını utanç verici ve inanılmaz karşıladığını ekledi.
AVRUPA PARLAMENTOSU’NUN ANTİKOMÜNİST TAVRI ETKİLİ OLDU
Heykelin yok edilmesinin Avrupa Birliği’nin antikomünizmi ve yakın zamanda geçirilen Avrupa Parlamentosu kararından güç alınarak gerçekleştirilen bir eylem olduğu vurgulanırken, bu eylemin Çek halkına ve faşizme karşı mücadeleye katkılarına, Çekoslovakya’da hayatını yitirmiş 140 bin Kızıl Ordu askerinin anısına da bir saldırı olduğu belirtildi. 2019 Eylül ayında, sosyal demokrat ve liberal vekiller tarafından verilen bir önerge doğrultusunda, “totaliterlik” adı altında komünizmi faşizm ile denk sayan ve İkinci Dünya Savaşı boyunca verilen faşizm karşıtı mücadeleyi unutturmaya kalkan ifadeler kabul edilmiş; SSCB’ye adanmış anıtların yok edilmesinin yolu da böylece açılmıştı.
İnisiyatif, derhal heykelin yerine geri konmasını talep ederek, “Halklardan kanlarıyla yazdıkları tarihi hırsız gibi çalarak yeniden yazabileceklerini sanıyorlarsa yanılıyorlar” uyarısında bulundu.
SOVYETLER BİRLİĞİ KAHRAMANI MAREŞAL KONEV
Öncesinde Çarlık Ordusunda olmasına rağmen Ekim Devrimi'nden hemen sonra 1918'de Bolşevik Parti'ye girdi ve Kızıl Ordu'da görev aldı. İvan Konev, sonrasındaki İç Savaş zaferinde de gerilla grupları örgütleyerek Beyaz Ordu'ya karşı ve aynı yıllarda Doğu cephesindeki Japon işgalcilere karşı alınan zaferlerde önemli rol oynadı.
Nazilerin SSCB'yi işgale kalkıştığı 1941 yılında Konev, başta Kuzey Kafkasya'da general olarak görevlendirildi. Aynı zamanda Nazilere karşı ilk karşı saldırıya geçen birliklere komuta etti. Savaşın farklı cephelerinde birçok şehrin kurtarılmasında önemli roller oynayan Konev, Moskova'ya ve Stalingrad'a giden Nazilerin durdurulmasında da görev yaptı. 1944 Şubat’ında Mareşal ünvanı alan Konev, Ukrayna'dan ilerleyerek birçok Doğu Avrupa ülkesinin faşizmden kurtarılmasına öncülük etti. Polonya’nın güneybatısındaki (Aşağı Silezya) ekonomik değeri yüksek sanayi bölgelerinin de geri çekilen Nazi ordularının tahribatından kurtarılması Konev’in yönetimindeki birlikler sayesinde mümkün oldu. Mareşal Jukov'un birlikleriyle beraber Berlin'e ilk giren kuvvetleri de Konev komuta ediyordu.