Eskişehir Halk Sahnesi’nin “DEĞİL: Bir Maden ‘Kazası’ Hikayesi” adlı tek kişilik tiyatro oyununun Manisa’nın Soma ilçesinde sahnelenmesi kaymakamlıkça “uygun bulunmadı”.
Erkal Umut'un yazıp yönettiği, Latif Tiftikçi’nin oynadığı “DEĞİL” oyunu oğlu madende çalışan bir babanın “kaza” günü yaşadıklarına odaklanıyor.
TKP Soma İlçe Örgütü ve Soma 301 Madenciler Sosyal Yardımlaşma Derneği’nin ev sahipliğinde belediyenin salonunda 7 Aralık’ta sahnelenmesi planlanan oyun için Soma Kaymakamlığı herhangi bir gerekçe göstermeden “uygun bulunmadı” kararı verdiğini bildirdi.
Hiçbir gerekçe gösterilmedi
Eskişehir Halk Sahnesi dün düzenlediği bir basın toplantısıyla oyunlarının Soma’da sahnelenmesinin engellenmesine tepki gösterdi.
Eskişehir Halk Sahnesi adına konuşan Tansel Şahinoğlu, “DEĞİL adlı tiyatro oyunumuz, Dünya Madenciler Günü nedeniyle 7 Aralık 2024 günü Soma’da sergilenecekti. Ancak, Soma Kaymakamlığı tarafından bir gerekçe gösterilmeden uygun bulunmamıştır denilerek oynanmasına izin verilmemiştir’’ dedi.
Oyunun Soma, Karadon, Ermenek ve Kozlu’da yaşanmış olan maden faciaları sonrası oluşan raporlardan yararlanarak yazıldığını dile getiren Şahinoğlu “Yaşanan maden facialarını sahnemize taşırken, amacımız sadece bu acıları resmetmek değil; aksine bu acılara neden olan koşulların dehşetini sahneye aktarmak ve yaşananların ardındaki toplumsal ilişkileri, iktidar-sermaye ilişkilerini de vurgulamaktır. Eskişehir Halk Sahnesi olarak, tiyatronun doğuşundan itibaren temel işlevinin, gerçekleri sahneye aktarmak olduğu kadar, bu gerçekleri değiştirebilecek dinamikleri göstermek düşüncesinden yola çıkarak oyunlarımızı oynamaya devam edeceğiz” dedi.
TKP Manisa İl Örgütü: Karar hükümsüzdür
TKP Manisa İl Örgütü’nden yapılan açıklamada da “Soma Kaymakamlığı’nın uygunsuzluk kararı hükümsüzdür!” denildi. Kaymakamlığın Sosyal Etkinlik Değerlendirme Kurulu’nun oyunu herhangi bir gerekçe göstermeden “uygun bulmadığı” ve Kaymakamlık tarafından da bu nedenle değerlendirmeye alınmadığının bildirildiği kaydedilen açıklamada şöyle denildi:
“15 Kasım’dan bu yana ‘değerlendirme’ bekleyen daha önce İstanbul, İzmir, Ankara ve Eskişehir illerinde sergilenen oyunun ‘uygun bulunmaması’ kararın gerekçesinin dahi açıklanmaması, maden işçiliğinin başat geçim kaynaklarından olduğu ve maalesef her sene kaza ve iş cinayetleriyle anılan Soma’da Dünya Madenciler Günü’nün geçiştirilmesinden, işçilerin dayanışmasının ve birlikteliğinin engellenmesinden başka bir niyet taşımamaktadır. Böylesi düşünenlere, daha 2 ay önce Fernas işçilerinin, geçtiğimiz hafta ise Çayırhan işçilerinin işçi düşmanı politikalara boyun etmediklerini hatırlatmak isteriz. Maden işçilerinin örgütlülüğünün güçlenmesi için Türkiye Komünist Partisi üzerine düşen görevleri yerine getirmekten vazgeçmeyecek, ‘DEĞİL’ adlı tiyatro oyunu Soma’da sergilenecektir."
TKP Manisa İl Başkanı: Oyun Soma'da maden işçileriyle buluşacak
TKP Manisa İl Başkanı Tülay Karaoğlu kaymakamlığın oyunun engellenmesinin gerekçesini açıklamak zorunda olduğunu belirterek, yeniden başvuru yaptıklarını söyledi. Karaoğlu oyunun Soma’da maden işçileriyle buluşacağını vurguladı.
Karaoğlu konuya ilişkin soL’un sorularını yanıtladı.
Etkinliğin kurgusundan bahseder misiniz?
Soma hepimizin bildiği gibi maden işçileriyle bilinen bir havza. 13 Mayıs 2014’te yaşanan faciada 301 maden işçisi hayatını kaybetti ve Soma’nın adı ülkenin gündemine böyle yerleşti. Daha önce de iş kazaları gerçekleşiyor, her sene onlarca maden işçisi hayatını bu kazalarda yitiriyor, daha fazlasında ise geçici veya kalıcı engellilik ortaya çıkıyordu. Biz zaten bu bölgede uzun yıllardır çalışma yürütüyoruz. Bu sene de 4 Aralık Dünya Madenciler Günü vesilesiyle tiyatro oyunu ve sergi planlamıştık.
Oyuna kaymakamlıktan onay çıkmadığı için bir açıklama yayımladınız. Oyunun konusu neydi?
Oyun oğlu göçük altında kalan bir maden işçisinin babasının yaşadıklarını, hissettiklerini ve sorgulamalarını anlatan, Latif Tiftikçi arkadaşımızın tek kişilik bir performansı. 301 Madenci Aileleri Yardımlaşma Derneği ile ortak olarak planladık, belediyenin salonunu tuttuk. Ücretsiz sergilenecek olan oyunun öncesinde sanatçı İrfan Ertel’in sergisi de gösterilecekti. Amacımız maden işçilerinin sorunları ve çözümlerine dair etkinlikler planlamak, aralarındaki dayanışmayı arttırmak ve umudu birlikte mücadele aramak konusunda desteğimizi göstermekti. Ancak kaymakamlığın Sosyal Etkinlik Değerlendirme Kurulu birçok büyükşehirde sergilenen oyunu “uygun” bulmamış.
Sizce neden böyle bir engelle karşılaştınız?
Makul hiç gerekçesi olduğunu düşünmüyoruz. Kurul bir gerekçe bile göstermedi zaten. Bazen eksikler olduğu belirtilir, düzeltme istenilir. Kurul belli ki bir etkinliğin uygun şeklide yapılmasını sağlamak, Soma halkına katkı sağlamak için değil siyasi iktidarın engel mekanizmaların birisi olarak çalışıyor. Manisa’da daha önce böyle bir tuhaflıkla karşılaşmamıştık.
Süreç bundan sonra nasıl ilerleyecek?
Doğru düzgün bir açıklama yapılması için yeniden dilekçe verdik. Geçerli bir nedenleri olamayacağı zaten belli. Bu yüzden 20 gün önce verilen dilekçeyi ancak cevaplayabildiler. Kendilerine muhalif olan başka kurumlara da benzer bir tutum içinde olduklarını biliyoruz. Gerekçelerini göreceğiz, yeniden başvuru yapacağız, öyle keyiflerine göre uygunsuzluk vermelerine izin vermeyeceğiz. Açıklamamızda da belirttiğimiz gibi, “Değil” adlı oyun Soma’da maden işçileri ile buluşacak.