Koruma altındaki alan otele kiralandı, ruhsat vermeyen belediyeye baskı yapıldı

Antalya’da doğal sit niteliğinde olan devletin hüküm ve tasarrufu altındaki kıyıyı özel bir otel işletmesine 5,3 milyon liraya kiraya veren Bakanlık, imar mevzuatı ve kıyı kanununa aykırı şekilde inşaat ruhsatı düzenlenmesi için belediyeye yazı yazdı.

yusuf yavuz

Antalya’da korunan alan vasfındaki falezlerde devam eden asansör ve günübirlik tesislerin inşaatı için tapusu olmadığı gerekçesiyle Muratpaşa Belediyesi ruhsat verilemeyeceğini belirtince Bakanlıktan "ruhsat verin" yazısı geldi. Bunun üzerine ruhsat düzenlendi. Ancak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın özel bir otel işletmesine yıllığı 5,3 milyona kiraya verdiği korunan alan için yaptığı ruhsat dayatması, kamu kurumları tarafından yapılacak işlemleri düzenleyen mevzuata dayandırılıyor. Bakanlığın dayatmasında öne sürülen 3194 Sayılı İmar Kanunu, inşaat ruhsatı verilebilmesi için tapu zorunluluğu getirirken, "kamu güvenliği ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekat ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapıları" bu zorunluluğun dışında tutuyor. 

Ancak tapusu devlete ait olan koruma altındaki kıyıyı özel şirkete kiraya veren Bakanlığın, devasa asansör inşaatının sürdüğü dolgu alanına inşaat ruhsatı verilmesi için belediyeye yazı yazması, burada hangi kamu güvenliğine yönelik bir yapılaşma olduğu sorusunu gündeme getirdi.

Bakanlık 'komisyon onayı var' dedi, topu belediyeye attı

Antalya’da Muratpaşa ilçesi Şirinyalı Mahallesi sınırlarında bulunan 4684/1 parsel, Lara Kıyı Bandı Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı içerisinde yer alıyor. Bu alanın koruma altına alınma nedeni, Antalya falezlerini kapsaması ve hem karasal hem de deniz ekosistemi için önemli habitatları içermesi. Söz konusu parselde, 5 yıldızlı Akra Antalya Oteli (Eski Dedeman) bulunuyor. Bir süredir tadilatta olan otelin sahilindeki alanda, geçmiş yıllarda beton dökülerek kıyı dolgusu yapılmıştı. Şimdi ise müşterilerin denize inmesini kolaylaştırmak amacıyla falezlerin olduğu bu alanda devasa bir asansör inşa ediliyor.

Kent ve ülke gündeminde tartışmaya neden olan korunan alandaki asansör inşaatıyla ilgili vatandaşların yaptığı başvuruya yanıt Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki kıyının, Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı olduğu belirtildi.

Söz konusu alanla ilgili koruma amaçlı dolgu 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı doğrultusunda hazırlanan mimari proje ve vaziyet planının, Antalya 1 Numaralı Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu’nun 5 Eylül 2024 tarih, 1147 sayılı kararı ile uygun bulunduğu kaydedildi. Bakanlığın yanıtında ayrıca onaylı projeler doğrultusunda kıyı alanında yapılacak imalatların inşaat ruhsatı işlemlerinin ise Muratpaşa Belediyesi tarafından yürütüldüğü vurgulandı.

Sit alanında kıyıya beton dökme izni verilmiş

Tartışmalı asansör inşaatının sürdüğü korunan alanla ilgili ulaştığımız Antalya 1 Numaralı Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu’nun 5 Eylül 2024 tarihli kararında, denizin içine kadar beton dökülerek doldurulan bu alanda günübirlik gölgelik ve dinlenme eğlence ihtiyaçlarının karşılanabildiği açık ve yeşil alan düzenlemeleri, takılıp sökülebilir elemanlarla inşa edilen lokanta, kafe, büfe, çay bahçesi gibi yapılar ile sportif ve teknik yapılar yapılabileceği belirtiliyor. Kararda ayrıca kıyıya ve denize ulaşım amaçlı mekanik tesisler yapılabilir ifadesi de yer alıyor.

insaat

Tadilattaki otelin kiraladığı kıyı alanında asansör ve restoran-kafe gibi yapılaşmalar sürüyor.

Kıyıdaki yapılaşma mevzuata aykırı

Komisyon kararında doğrudan "asansör" ifadesi yer almazken, "kıyıya ve denize ulaşım amaçlı mekanik tesisler yapılabilir" denilmesi, konunun uzmanlarına göre muğlak ve yoruma açık bir ifade olarak görülüyor. 

Kıyı kenar çizgisine göre ilk 50 metrede yapılaşma izni verilmezken, söz konusu alanda yapılan asansör inşaatının imar kanununun yanı sıra kıyı kanununa da aykırı olduğu savunuluyor.

Bakanlık koruma kararını 2019'da güncelledi

Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki 4916,80 metrekarelik kıyıyı da kapsayan falezlerin ‘Doğal Sit- Nitelikli Doğal Koruma Alanı’ olarak sın tescili, 18 Temmuz 2019 tarihinde Bakanlık tarafından güncellendi.

Korunan alan yıllık 5,3 milyona kiralandı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, korunan alan vasfındaki falezlerin de içeren 5 bin metrekareye yakın kıyıyı, 14 Nisan 2023 tarihinde Bakanlık tarafından onaylanan sözleşme ile 3 yıllığına otel işletmesine kiraya verdi. Yıllık kira bedeli ise 5,3 milyon lira olarak belirlendi. Bu rakamlara göre korunan alan vasıflı kamu arazisinin metrekaresi 1000 liradan özel turizm şirketine kiralanmış oldu.

sit

Falezlerin koruma bandı iki ayrı sit derecesine sahip.

Akdeniz foklarının yaşam alanında asansör inşaatı

Tartışmalı inşaatın sürdüğü kıyıda 20 Aralık 2024 tarihinde tüm dünyada nesli kritik olarak yok olma tehlikesi altında bulunan Akdeniz foku görüntülendi. Ertesi gün ise alanda asansör inşaatına başlandığı görüldü. Bunun üzerine konuyla ilgili açıklama yapan Muratpaşa Belediyesi, mevzuat gereği tapusu olmadığı için inşaat ruhsat verilmeyen alana Bakanlığın talebi üzerine ruhsat düzenlenmesi yapıldığını açıkladı.

Belediye tapusu yok diye ruhsat vermedi, Bakanlık baskı yaptı

Muratpaşa Belediyesi’nin 23 Aralık 2024 tarihinde yaptığı açıklamada özetle şöyle denildi: 

“Belediyemiz, imar planında yer alan yeni yapılara ilişkin ‘ruhsat’ talebini, İmar Kanunu’nun ruhsat alma şartlarını düzenleyen maddesi uyarınca alanın tapusu bulunmadığı, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki alana ilişkin kullanma izin sözleşmesine bağlı ruhsat verilemeyeceği değerlendirmesiyle uygun bulmamıştır. İlgili değerlendirme, 28 Aralık 2023 tarihinde ilgililere tebliğ edilmiştir. Bakanlık, 22 Kasım 2024 tarihli yazısıyla belediyemizden, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Planlı Alanlar Yönetmeliği ve İmar Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonunca imzalanan kiralama sözleşmesi nedeniyle ruhsat düzenlenmesini talep etmiştir. Bunun üzerine Belediyemizce ruhsat düzenlenmiştir.”

İmar kanunu ne diyor?

Ruhsat alma şartlarını düzenleyen 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 26. Maddesinde, “Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapılara, imar planlarında o maksada tahsis edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı olmamak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti bu kamu kurum ve kuruluşlarınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydıyla avan projeye göre ruhsat verilir” hükmünü içeriyor.

Kamu güvenliğini ilgilendiren yapılar istisna tutuluyor

Tapu belgesinin zorunlu olduğu ruhsat başvurusunda, ilgili kanunun 22. Maddesi bazı istisnalar getirerek, tapu yerine "istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek belge" eklenebileceği belirtiliyor. 

Ancak bu istisna kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan yapılar ile sanayi tesisleri için getirilirken kanunun ilgili maddesinde bunun kapsamı ise şöyle:

“Devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekat ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapılara; belediyeden alınan imar durumuna, kat nizamı, cephe hattı, inşaat derinliği ve toplam inşaat metrekaresine uyularak projelerinin kurumlarınca tasdik edildiği, statik ve tesisat sorumluluğunun kurumlarına ait olduğunun ilgili belediyesine veya valiliklere yazı ile bildirdiği takdirde, 22 nci maddede sayılan belgeler aranmadan yapı ruhsatı verilir.”

Halet Çambel’in üniversiteye bağışladığı yalı satılacak mı?
cambel