İsrail'de on binlerce kişi bu hafta Başbakan Binyamin Netanyahu'ya karşı protesto gösterileri düzenleyerek istifasını istedi.

Ülkede binlerce kişi, Netanyahu hükümetinin uzun süredir kavgalı olduğu Şin Bet iç istihbarat servisi başkanını görevden alıp Gazze'de savaşa devam etme kararını protesto etmek için Tel Aviv'de toplandı.

Tel Aviv'in Habima Meydanı'nda protestocular İsrail bayrakları salladı ve Gazze'de tutulan İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını sağlayacak bir anlaşma çağrısında bulundu.

Cumartesi günkü mitingde, protestocular Gazze Şeridi'nde hâlâ tutulan 59 esirin geri dönmesini sağlamak için "Daha fazla kan dökülmesine izin vermeyin", "Daha ne kadar kan dökülmeli?" ve "Savaşı hemen durdurun!" yazılı dövizler taşıdılar.

Netanyahu'nun geçtiğimiz salı günü Gazze'yi bombalamaya devam etme kararı almasının ardından, İsrailli rehineler bölgede kalmaya devam ederken, İsrail vatandaşları, başbakanın her ne pahasına olursa olsun iktidarda kalma girişimlerinde bulunmasına öfkeliler.

Netanyahu'nun bozduğu ateşkes, nihayetinde tüm tutsakların serbest bırakılmasını sağlayacaktı. Ancak İsrail hükümeti, anlaşmanın öngördüğü gibi Gazze'deki savaşı sona erdirmek için harekete geçmek istemedi.

İsrail'in Gazze'ye yönelik yenilenen hava saldırıları, beş gün boyunca 200'ü çocuk olmak üzere 500'den fazla Filistinliyi öldürdü. Ancak, protestocuların şikayetlerinde bölgede öldürülen Filistinlilere yönelik endişenin bulunmadığı görülüyor.

Netanyahu, 2025 bütçe tasarısı için taraftar arıyor

Protestocular, Netanyahu'nun sadece siyasi kazanç elde etme motivasyonunda olduğunu vurguluyor.

Netanyahu, Gazze'ye yeni saldırıların başlamasının ardından siyasi bir kazanç elde etmişti. Aşırı sağcı eski Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, İsrail'in Gazze'ye saldırılarını yeniden başlattığı gün hükümete geri dönmüştü.

Netanyahu, hükümetinin bütçesinin geçmesini sağlamak için Ocak ayında ateşkes nedeniyle öfkelenerek istifa eden Ben-Gvir'in parlamentodaki desteğine ihtiyaç duyuyor. Bütçe 31 Mart'a kadar geçmezse, erken seçimlerin önü açılacak.

Bütçe görüşmeleri süresince, bütçe pastasından pay kapmak için yarışan birkaç çıkar grubu oldu ve bunlardan bazıları tüm süreci altüst etmekle tehdit etti.

Ben-Gvir ve Yahudi Gücü partisi daha önce Aralık ayında bütçeyle ilgili yasa tasarılarına karşı oy kullanmıştı. Parti, bütçenin kendisine bağlı polis için maaş artışı içermemesine dair öfkesini dile getiriyordu.

Uzun zamandır devam eden bir sorun da, Yahudi ilahiyat öğrencilerinin askerlik hizmetinden muaf tutulması ve hükümetin dini ilahiyatlar için önemli miktarda fon ayırmaya devam etmesi için baskı yapan ultra-Ortodoks Yahudi partilerinden geliyordu.

Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'e göre bütçe, "yedek askerleri, işletme sahiplerini, kuzey ve güneydeki yeniden yapılanma çabalarını desteklerken düşmanı yenmek için kaynaklara" önemli miktarlar dahil olmak üzere toplam 169,19 milyar dolar harcama öngörüyor.

2024 mali yılında, İsrail'in yürüttüğü savaşlara yaptığı harcamalar arttı. Hükümetin politikaları, bütçe açığını gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yüzde 6,9'una çıkardı ve dünyanın en iyi üç kredi derecelendirme kuruluşunun İsrail'in kredi notunu düşürmesine neden oldu. 2025 bütçesi, bütçe açığı hedefini GSYİH'nın yüzde 4,9'undan fazla olmayacak şekilde belirliyor.

Ülke içinde artan öfke

Netanyahu bütçesini geçirmek için yeterli desteği elde etmekten memnun olabilir, ancak bu muhalefetin ona karşı öfkesini artırma pahasına oldu.

Göstericiler, Gazze'ye yapılan ilk saldırıların hemen ardından gelen Ben-Gvir'in dönüşüne karşı çıkıyorlar. Ben-Gvir'in dönüşü, birçok kişiye ateşkesi bozmanın ve yüzlerce kişiyi öldürmenin Netanyahu'nun parlamentoda yeterli siyasi desteğe sahip olmasını sağlama çabasının bir parçası olduğunu düşündürdü.

Netanyahu'nun 'derin devlet' iddiası

Netanyahu, toplamda 17 yıldan fazla bir süredir yönettiği bir ülkede bir "derin devlet" tarafından saldırıya uğradığını iddia ediyor. Başbakan, burada ABD Başkanı Donald Trump'ı adeta taklit ederek, bu derin devletin adalet bakanlığını kendisine karşı "silahlandırdığını" öne sürüyor.

Netanyahu, sosyal medyada paylaştığı bir mesajda, "Amerika'da ve İsrail'de, güçlü bir sağcı lider seçim kazandığında, solcu Derin Devlet halkın iradesini engellemek için adalet sistemini silahlandırıyor. Her iki yerde de kazanamayacaklar! Birlikte güçlü duruyoruz" diye yazdı.

Derin devlete karşı bu sözde mücadele kapsamında Netanyahu şu anda başbakanlık ofisine dönük soruşturma yürüten Şin Bet iç güvenlik servisi başkanı Ronen Bar'ı görevden almak çabası içinde. Ayrıca, başlangıçta Bar'ı görevden alma girişimlerini engelleyen Başsavcı Gali Baharav-Miara'dan da kurtulmaya çalışıyor. Bu hamleler protesto hareketinin öfkesine katkıda bulundu.

Netanyahu'nun koalisyonu, başbakanı destekleyerek geçtiğimiz perşembe günü Bar'ı görevden alma yönünde oy kullandı, dün de Baharav-Miara'ya güvensizlik oyu verdi.

Ancak Yüksek Mahkeme, geçtiğimiz cuma günü hükümetin Şin Bet başkanından kurtulma girişimini dondurdu. Baharav-Miara da dün, kendisine yönelik güvensizlik oylamasının, onu başsavcılık görevinden almak için gerekli sürecin bir parçası olmadığını kaydetti.

Netanyahu önceki gün, Bar'ı görevden alma çabasının Başbakanlık ofisini araştırdığı için değil, Şin Bet'in 7 Ekim 2023 saldırıları sırasındaki başarısızlıkları nedeniyle olduğunu iddia etti.

Netanyahu'nun koalisyonu, 7 Ekim saldırısına yol açan iç başarısızlıkların soruşturulmasını öngören yasa tasarısına karşı oy kullandı.

İsrail Gazze'de bir hastaneyi vurdu, bir Hamas yöneticisi hayatını kaybetti