İsrail’in Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı İrit Lillian, bir grup gazeteciye Türkiye ve İsrail arasındaki "normalleşme süreci"ne ilişkin açıklamalar yaptı.
İsrail açısından Türkiye ile ilişkilerdeki en temel meselenin Hamas'ın İstanbul'daki ofisi olduğunu söyleyen Lilian "İsrail'in Türkiye'nin bu ofisi kapatmasını ve aktivistleri buradan göndermesini beklediği bilinen bir şey" dedi. Lilian "İsrail ve Türkiye'nin İran'ın bölgesel güvenliğe yönelik tehdidi konusunda aynı fikirde" ifadesini kullandı.
İsrail’deki Türk Büyükelçiliği’nin Tel Aviv’de olacağını söyleyen Lillian, “Elçiliğini Kudüs'e taşıma kararı alan her ülke adına elbette çok mutluyuz. Şu an için bunu yapmaya karar veren çok fazla sayıda ülke yok" diye konuştu.
ANKA'nın haberine göre büyükelçi atama sürecinin her iki ülkede farklı olduğunu belirten Lillian, İsrail’deki süreç için şöyle konuştu:
“Süreçte iki olasılık var. Bunlardan biri siyasi atama. Siyasi bir kişi aday olarak belirlenirse, adayın büyükelçi olma kabiliyetini çeşitli kriterlere göre onaylayacak bir komiteden geçmesi gerekecek. Eğer profesyonel veya kariyer diplomat atanacaksa, Dışişleri Bakanlığı’nda aday gösterme komitesi var. Seçilen kişinin hükümet tarafından onaylanması gerekiyor.”
İsrail'deki seçim nedeniyle atama ertelenebilir
Büyükelçi atamasının, İsrail’de Kasım ayında yapılacak seçimlerden dolayı ertelenebileceğini belirten Lillian, “Ama umarım bu olmaz ve umarım zamanında olur. Biz birkaç hafta içerisinde olmasını umut ediyoruz” diye konuştu.
Türkiye-İsrail arasında ikili ilişkilerin 2024 yılında 75. yılını dolduracağını söyleyen Lillian, “Temsil düzeyinin indirildiği dönemler oldu. Ancak ilişkiler hiçbir zaman tamamen kopmadı. Yani oldukça dalgalı bir 75 yıl. 2024’te tam 75 yıl olacak. İyi ve sağlam temeller oluşturmaya çalışıyoruz. Her zaman söylediğim gibi, Japonya’da yüksek katlı bina inşa etmek gibi, ilişkileri inşa ediyoruz. Sürdürülebilir olması için sağlam olmalı. Ancak aynı zamanda depremleri de idame ettirecek bir esnekliğe de sahip olmalı” ifadelerini kullandı.
Hamas'ın İstanbul'daki ofisi
İkili ilişkiler konusunda iyimser olduğunu bununla birlikte engellerin de olduğunu söyleyen Lillian sözlerini şöyle sürdürdü:
“Pek çok engel var. Fakat bizim için en temel engellerden biri İstanbul’daki Hamas ofisi. Hamas, uluslararası toplum tarafından terör örgütü olarak tanınıyor İsrail'in Türkiye'nin bu ofisi kapatmasını ve aktivistleri buradan göndermesini beklediği bilinen bir şey.
Yakın zamanda; Karma Ekonomik Komite, İsrail’de toplanacak. Komite 2009’dan beri ilk kez toplanacak.
Türkiye'nin İran'la oldukça uzun bir sınırı var ve İran ile ilgili hassasiyetleri var. Fakat pek çok açıdan İsrail ve Türkiye, İran'ın bölgesel güvenliğe yönelik tehdidi konusunda aynı fikirdeler. Bence hiçbir ülke, üçüncü bir ülkenin, kendi turistlerine yönelik teröristlerin hücrelerini çalıştırmaya izin vermezdi. Türk makamlarının bu tehditlere karşı koyma kararlılığı oldukça etkileyiciydi. Bunun için çok minnettarız.”
İsrail ve Türkiye'de yapılacak seçimlerin sonuçları
İki ülkedeki seçimlerin sonuçlarının süreci etkilememesi gerektiğini öne süren Lillian, “Umarım şu anda inşa ettiğimiz şey, ilişkilerin temellerine yapılan bu yatırım, her iki ülkenin seçim sonuçlarıyla herhangi bir bağlantı kurmadan ilişkileri sürdürmemizi ve geliştirmemizi sağlar” diye konuştu.
Türk Büyükelçiliği Tel Aviv'de olacak
İsrail’deki Türk Büyükelçiliği’nin Tel Aviv’de olacağını söyleyen Lillian, “Elçiliğini Kudüs'e taşıma kararı alan her ülke adına elbette çok mutluyuz. Şu an için bunu yapmaya karar veren çok fazla sayıda ülke yok. ABD, büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşıdı. Fakat gerçekçi olmak gerekirse, Türkiye'yi bunu yapan ilk ülkelerden biri olarak görmüyorum” dedi.
'Eastmed'den vazgeçmeyeceğiz'
Lillian, İsrail, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Yunanistan ve Mısır’ı içeren EastMed projesine ilişkin ise, “İsrail, Güney Kıbrıs, Yunanistan ve Mısır’ı kapsayan Doğu Akdeniz’deki boru hattı projesinden asla vazgeçmeyeceğiz. Ancak bu durum, diğer projelerin daha sonraki bir aşamada tartışılamayacağı anlamına gelmiyor” ifadelerini kullandı.