İktidar bir yandan seçilmiş belediye yönetimlerini görevden alarak halkın iradesini yok saymayı sürdürüyor, bir yandan da muhalefet belediyelerine yönelik soruşturmalar ve gözaltı kararlarıyla baskı ve kuralsızlığı artırmaya devam ediyor.

Dün diploması iptal edilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da aralarında bulunduğu 105 kişi iki ayrı soruşturma üzerinden gözaltına alındı. 

İmamoğlu'nun gözaltına alınmasının ardından İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne (İBB) kayyım atanacağına dair iddialar gündeme geldi. Yandaş basın ise şimdiden "Diploma elinden alındı İBB de yolda: İBB’ye her an kayyım atanabilir" gibi manşetlerle suyu bulandırmaya başladı.

Mevcut belediye başkanları 31 Mart 2024'te yapılan seçimlerin ardından görev başı yaptı. O günden bu yana çeşitli iddialar ve suçlamalarla birçok belediye başkanı gözaltına alındı ve belediyelere kayyım atandı.

soL, 31 Mart 2024'ten bu yana iktidar eliyle belediyelere yönelik yürütülen soruşturma ve kayyım kararlarını derledi.

İlk kayyım Hakkari Belediyesi'ne

31 Mart Yerel Seçimleri'nden sonra ilk kayyım DEM Parti'nin kazandığı Hakkari Belediyesi'ne atandı. 2 Haziran 2024 tarihinde belediye binası yüzlerce polis tarafından gece 23.00 sıralarında ablukaya alındı. Sabahın erken saatlerinde ise belediyenin kapıları kırılarak baskın yapıldı. Hakkari Belediye Eşbaşkanı Mehmet Sıddık Akış, Van’da gözaltına alındı.

Hakkari Valiliği, Akış’ın gözaltına alınmasından sonra kente 10 günlük eylem yasağı getirdi. Eylem yasağından sonra açıklama yayımlayan İçişleri Bakanlığı, Mehmet Sıddık Akış'ın görevden alındığını duyurdu. Gerekçe olarak, Akış hakkında, 2014 yılında açılan dava ile başka bir "terör" soruşturması gösterildi, Akış'ın "PKK adına faaliyet gösterdiği" öne sürüldü. Mehmet Sıddık Akış'ın yerine kayyım olarak atanan isim Hakkari Valisi Ali Çelik oldu.

Esenyurt Belediyesi'ne atanan kayyım ve kent uzlaşısının hedef alınması

"Kent uzlaşısı" kapsamında seçilen CHP'li Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer, terör soruşturması kapsamında 30 Ekim 2024 sabah saat 05.30 sıralarında evinde gözaltına alındı. Özer'in evi, işyeri ve aracında arama yapıldı. Soruşturma kapsamında Esenyurt Belediyesi'nin de kapısı kırılarak arama yapıldı. Ahmet Özer, savcılıktaki ifadesinin ardından "PKK/KCK silahlı terör örgütü üyesi olmak" suçundan tutuklandı, Metris Cezaevi'ne gönderildi.

Özer'in tutuklanmasının ardından belediyeye kayyım atandığına dair iddialar gündeme geldi, resmi makamlardan açıklama yapılmamasına rağmen yandaş gazete Sabah, kayyım haberini duyurdu. Yandaş gazetenin ilanının ardından İçişleri Bakanlığı'ndan da resmi açıklama geldi. Belediyeye kayyım atandığı ifade edilirken İstanbul Vali Yardımcısı Can Aksoy'un Esenyurt Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirildiği duyuruldu.

Öte yandan iddianamede, seçim döneminde muhalefetin stratejilerinden biri olan "Kent Uzlaşısı"nın, "PKK/KCK’nin örgüt faaliyeti olduğu" öne sürüldü. Buna ilişkin herhangi bir somut delilse gösterilmedi. Savcılık, henüz yargılaması yapılmayan Ahmet Özer’in, örgüt talimatıyla belediye başkanı seçildiğini iddia etti.

Kayyım sabahına uyanmak: Batman, Mardin, Halfeti

Tarihler 4 Kasım'ı gösterdiğinde Türkiye yeni bir kayyım dalgasıyla güne başladı.

İçişleri Bakanlığı, DEM Parti yönetimindeki Mardin Büyükşehir Belediyesi, Batman Belediyesi ve Halfeti Belediyesi'ne kayyım atadı. Kayyım atamasının ardından üç kentte 10 günlük eylem yasağı ilan edildi. Mardin'de polisler, sabah saatlerinde belediye binalarını ablukaya aldı. Kayyım kararı, Eşbaşkan Ahmet Türk'e bildirildi.

Ahmet Türk'e gerekçe olarak Kobane Davası'nda aldığı hapis cezası ve devam eden iki davada kendisine yöneltilen "terör" suçlamaları gerekçe gösterildi. Türk'ün yerine Mardin Valisi Tuncay Akkoyun kayyım olarak atandı. Batman Belediyesi Eşbaşkanı Gülistan Sönük de "terör örgütüne üye olma" suçlamasıyla aldığı hapis cezası ve hakkında devam eden davalar gerekçe gösterilerek görevden alındı, yerine Batman Valisi Ekrem Canalp kayyım olarak atandı. “Silahlı terör örgütüne üye olma” suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası almak ve hakkındaki “silahlı örgüt propagandası yapmak” suçlamasına ilişkin soruşturmanın devam etmesi gerekçe gösterilen Halfeti Belediyesi Eşbaşkanı Mehmet Karayılan'ın yerine de Halfeti Kaymakamı Başoğlu kayyım olarak getirildi.

Dersim ve Ovacık'ta ön hapis cezası ardından kayyım

Belediyelere atanan kayyımlardan 16 gün sonra yani 20 Kasım 2024'te DEM Partili Dersim Belediye Başkanı Cevdet Konak ile CHP’li Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül’e 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Cezanın nedeni, aynı dosyadan yargılanan Konak ve Sarıgül'ün "terör örgütüne üye olmaları” iddiasıydı.

Konak ve Sarıgül'e hapis cezası verilmesinden iki gün sonra, İçişleri Bakanlığı Dersim ve Ovacık Belediyelerine kayyım atandığını açıkladı. Konak'ın yerine Dersim Valisi Bülent Tekbıyıkoğlu, Belediye Başkanvekili olarak atandı. CHP'li Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül’ün yerine ise Ovacık Kaymakamı Hüseyin Şamil Sözen atandı.

2024'ün son kayyımı Bahçesaray Belediyesi'ne

2024 yılının son kayyımı ise Van'daki Bahçesaray Belediyesi'ne atandı. Belediyede memur olarak çalıştığı dönemde katıldığı bir etkinlik nedeniyle hakkında 24 Aralık 2015'te dava açılan DEM Partili Bahçesaray Belediye Eş Başkanı Ayvaz Hazır'a 2024 yılında ''örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek'' suçundan 3 yıl 11 ay hapis cezası verildi.

Hapis cezası kararının ardından İçişleri Bakanlığı da yaptığı açıklama ile Ayvaz Hazır'ın görevden uzaklaştırıldığını ve yerine Bahçesaray Kaymakamı Harun Arslanargun'un kayyım atandığını duyurdu. Kayyım ilanının ardından Van Valiliği, il genelinde açık veya kapalı alanda yapılacak toplantı, yürüyüş, basın açıklaması ve oturma eylemi gibi etkinliklerin 10 gün süreyle yasaklandığını duyurdu.

Bu yılın ilk kayyımı da Akdeniz Belediyesi'ne

DEM Parti yönetimindeki Mersin Akdeniz Belediyesi eş başkanları Hoşyar Sarıyıldız ve Nuriye Arslan ile belediye meclis üyeleri Özgür Çağlar, Hikmet Bakırhan ve Neslihan Oruç 10 Ocak günü ev baskınlarıyla sabaha karşı gözaltına alındı.

Savcılık, gizli tanık ifadelerini gerekçe göstererek Eş Başkanlar Hoşyar Sarıyıldız ve Nuriye Arslan ile Belediye Meclis üyesi Özgür Çağlar'ı "örgüt üyeliği", "örgüte finans sağlama", "örgüt propagandası" ve "2911'e muhalefet" iddiasıyla diğer meclis üyelerini ise "örgüt üyeliği" iddiasıyla tutuklama istemiyle hakimliğe sevk etti. Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği aynı iddialarla Eş Başkanlar Hoşyar Sarıyıldız ve Nuriye Arslan ile Belediye Meclis üyeleri Özgür Çağlar, Hikmet Bakırhan ve Neslihan Oruç hakkında tutuklama kararı verdi.

Tutuklama kararlarının ardından açıklamada bulunan İçişleri Bakanlığı, Akdeniz Belediyesi'ne kayyım atandığını, belediye meclis üyelerinin de görevden uzaklaştırıldığını duyurdu. Açıklamada, "Akdeniz Kaymakamı Zeyit Şener, Mersin Valiliğince Akdeniz Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirilmiştir” denildi.

Hapis cezası ve Siirt'e atanan kayyım

Siirt Belediyesi Eş Başkanı Sofya Alağaş, gazetecilik yaptığı dönemde hakkında "örgüt üyesi olmak" suçlamasıyla açılan dava nedeniyle 6 yıl 3 ay hapis cezası aldı.

İçişleri Bakanlığı Alağaş'ın "PKK/KCK silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan" aldığı hapis cezası nedeniyle görevinden geçici olarak uzaklaştırıldığını açıkladı. Siirt Valisi Kemal Kızılkaya 29 Ocak tarihinde belediye başkan vekili olarak görevlendirildi.

Önce mazbatayı vermek istemediler sonra kayyım atadılar

31 Mart yerel seçimlerinde DEM Parti’den Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı olarak seçilen Abdullah Zeydan’ın memnu haklarının, seçimden önce Adalet Bakanlığı tarafından yapılan itirazla mahkeme kararıyla geri alındığı ortaya çıktı. Van İl Seçim Kurulu, seçimin ardından belediye başkanlığı mazbatasının ikinci sıradaki AKP adayı Abdulahat Arvas’a verilmesini kararlaştırdı. Tepkilerin ardından Yüksek Seçim Kurulu, Van İl Seçim Kurulu’nun verdiği kararı kaldırdı, mazbatayı Zeydan’a verdi. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Zeydan'ın yerel seçimlere katılması için gereken memnu haklarının iadesi kararını veren yerel mahkemenin kararını bozdu. Daire, dosyanın yeniden karar verilmek üzere Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmesini kararlaştırıldı.

Abdullah Zeydan’ın "örgüte yardım etmek" iddiasıyla yeniden yargılandığı davanın 8’inci duruşması Diyarbakır 5’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde 11 Şubat'ta görüldü. Mahkeme Zeydan'a "terör örgütüne yardım etmek" ve "basın yoluyla terör örgütü propagandası yapmak" iddiasıyla yargılandığı davada 3 yıl 9 ay hapis cezası verdi.

Kentte ilan edilen eylem ve etkinlik yasağına rağmen belediye önünde DEM Partililerin nöbeti sürerken 14 Şubat'ta İçişleri Bakanlığı'ndan açıklama geldi. Bakanlık, Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan'ın görevden uzaklaştırıldığını, belediyeye kayyım atandığını açıkladı. Van Valisi Ozan Balcı'nın Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirildiği bildirildi.

Kağızman'da da gerekçe aynı

DEM Parti yönetimindeki Kars'ın Kağızman Belediyesi’ne İçişleri Bakanlığı tarafından Kağızman Kaymakamı Okan Daştan kayyım olarak atandı.

20 Şubat’ta Kars'ın Kağızman Belediye Eşbaşkanı Mehmet Alkan’a yargılandığı davada “örgüt üyeliği” iddiasıyla 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi, kararın ardından belediye binası ise polis ablukasına alındı. Kars Valiliği tarafından kentte 10 günlük eylem ve etkinlik yasağı ilan edilirken, Kağızman ilçesine giden bütün yollarda kontrol noktaları kuruldu. DEM Parti Kars İl Eşbaşkanı başta olmak üzere birçok DEM Partilinin ilçeye girişi de engellendi.

Alkan'a verilen hapis cezasının ardından 24 Şubat'ta DEM Parti yönetimindeki Kağızman Belediyesi’ne İçişleri Bakanlığı tarafından Kağızman Kaymakamı Okan Daştan kayyım olarak atandı.

Beşiktaş Belediyesi'nde görevden uzaklaştırma

CHP'li Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat, İstanbul’da yürütülen yolsuzluk soruşturması kapsamında 13 Ocak'ta gözaltına alındı. Akpolat 16 Ocak'ta "suç örgütüne üye olma", "ihaleye fesat karıştırma" ve "haksız mal edinme" suçlamalarıyla tutuklanırken, 22 kişi hakkında daha tutuklama kararı verildi.

Tutuklama kararı sonrasında İçişleri Bakanlığı, Akpolat’ın görevden uzaklaştırıldığını duyurdu. Valilikten yapılan açıklamada ise Akpolat’ın geçici tedbir kapsamında görevden uzaklaştırıldığı belirtildi. Daha sonra valilik, Beşiktaş Belediyesi’nde başkan vekilinin belirlenmesi için 23 Ocak Perşembe günü seçim yapılacağını duyurdu.

Akpolat’ın görevden uzaklaştırılmasının ardından belediye meclis üyeleri toplandı ve başkanvekilini seçti. Beşiktaş Belediye Başkanvekilliği’ne Ömer Rasim Şişman seçildi.

Beykoz Belediye Başkanı tutuklandı, başkanvekili seçildi

Beykoz Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, CHP'li Beykoz Belediye Başkanı Alaattin Köseler'in de aralarında bulunduğu 4 kişi hakkında "ihaleye fesat karıştırma", 17 kişi hakkında da "ihaleye fesat karıştırma" ve "suç işlemek amacıyla örgüt kurma, üyelik ve yardım" suçlamasıyla yakalama, gözaltı, arama ve el koyma talimatı verildi. İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekiplerince Köseler ile 20 kişi, 27 Şubat'ta gözaltına alındı. Soruşturma kapsamında 1 kişinin daha gözaltına alınmasıyla "şüpheli" sayısı 22'ye yükseldi.

Etrafı polis bariyerleriyle çevrilen Beykoz Belediye binasında arama ve el koyma işlemleri yapılırken, ekipler de belediyedeki bazı evrakı delil olarak alıp, torbalarla emniyete götürdü. Köseler ve Özel Kalem Müdürü dahil 18 kişi tutuklanmaları talebiyle Beykoz Sulh Ceza Mahkemesi’ne sevk edildi. Köseler ve diğer 12 kişi sevk edildikleri mahkemece tutuklandı.

Alaattin Köseler'in tutuklanarak görevden uzaklaştırılmasının ardından 10 Mart'ta Beykoz Belediye Başkanvekilliği'ne Özlem Vural Gürzel seçildi. 

'Kent uzlaşısı' nedeniyle soruşturma: 'Kürtlerin belediyede söz sahibi olması suç'

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, geçen ay İstanbul'da 9 ilçe belediyesine yönelik terör soruşturması başlattı. Soruşturma kapsamında CHP'li Ataşehir ve Kartal belediye başkan yardımcılarının da olduğu 10 kişi gözaltına alındı.

Başsavcılığın basına yansıyan açıklamasında, "Kent Uzlaşısı" politikası suç olarak gösterilmeye çalışıldı, açıklamadaki ifadelerin bir kısmıysa, suç teşkil edecek bir ayrımcılığa işaret etti.

Skandal niteliğindeki bölüm şöyle:

"'Kent Uzlaşısı' formülü ile batı il ve ilçelerindeki Kürtlerin, belediyeleri kazanamasalar da uzlaşılacak ve desteklenecek aday karşılığında, belediye meclislerinde belli sayılarda kota elde edilmesi sonucu belediye meclis kararlarında söz sahibi olmalarının, yerel yönetimlerde yer almalarının ve siyasi bir denge olmalarının amaçlandığı..."

Bu bölümde Başsavcılık, "Kürtlerin" ifadesini kullanarak bir yandan kendi iddiası bakımından "terör örgütü"nün "Kürtler"le aynı anlama geldiğini ima ederken, diğer yandan Kürt nüfusun belediyelerde söz sahibi olmasını bir suç ilan etti. Başsavcılığın argümanı, tamamen siyasi olması bir yana, siyaseten Kürt nüfusun yaşadıkları bölgelerde yerel yönetimlerde söz sahibi olmak üzere ittifak kurmaları ve belediye meclis üyeliği almalarını "tehlikeli" ilan etti.

Ekrem İmamoğlu gözaltına alındı: 'Büyük bir zorbalıkla karşı karşıyayız'