27 Kasım’da Heyet Tahrir-uş Şam (HTŞ) liderliğindeki cihatçı gruplar eliyle başlayan saldırılar 10 günde Şam hükümetinin devrilmesiyle sonuçlandı. 8 Aralık 2024’de Suriye’de Beşar Esad yönetimi devrildi. Suriye'deki gelişmeler, bölge ve dünya için dönüm noktası niteliğinde.
6 Aralık’ta Anadolu Ajansı’nın geçtiği habere göre Suriye ordusu batıya güç kaydırmak için Deyrezzor il merkezinin kontrolünü Suriye Demokratik Güçleri’ne devretmişti.
HTŞ komutanı Hassan Abdul Ghany, yaptığı açıklamada, militanlarının Suriye'nin doğusundaki Deyrezzor kentinin kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu.
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Erik Kurilla, Deyrezzor bölgesinde Halk Koruma Birlikleri (YPG) ile görüştü.
Görüşme sonrası PYD/YPG, Deyrezzor kentinden çekilme kararı aldı. Silahlı gruplar, Suriye ordusunun bölgeden çekilmesi sonrası kontrol altına aldığı Deyrezzor kentinin yanı sıra Irak sınır hattındaki El-Bukemal kasabasından da geri çekildi.
PYD Başkanlık Konseyi üyesi Salih Müslim, BBC Türkçe'ye verdiği demeçte "HTŞ bize bir adım atarsa biz iki adım atarız" demişti.
Deyrezzor kentinin önemi
Deyrezzor kentinin olduğu bölge, Suriye'nin en büyük enerji kaynaklarına ev sahipliği yaparken, kentin kırsalındaki petrol tesisleri, PYD/YPG'nin kontrolündeydi.
Suriye’nin doğusundaki Deyrezzor’un petrol sahalarını, 2014 yılında IŞİD ele geçirmiş, ABD’nin öncülüğündeki IŞİD’le mücadele koalisyonunun desteklediği SDG ile yürütülen operasyonda, 2017 ve 2018 yıllarında bu petrol sahaları aşamalı olarak geri alınmıştı. Buna göre, 2 yılda IŞİD petrol satışından yaklaşık 750 milyon dolar elde etmişti.
Suriye’nin doğusundaki Deyrezzor’da az sayıda ABD askeri bulunurken petrol sahalarındaki üretim de SDG’nin denetimindeydi. Buradaki petrol sahaları SDG’nin başını çektiği yönetim için temel gelir kaynaklarındandı.
Esad yönetimindeki Suriye hükümetinin petrolün fazlasını, aracılar üzerinden SDG’den satın aldığı söyleniyordu. Fakat SDG kentten çekilmesiyle, günlük 5 bin varil petrol üreten Al-Taym petrol sahası artık HTŞ’nin kontrolünde.
