Honduras'ta dün yemin ederek göreve başlayan yeni cumhurbaşkanı Xiomara Castro'nun ilk talimatı yoksulluk sınırı altında yaşayan bir milyon aile için 150 kwh'ye kadar elektrik kullanımında faturanın kesilmemesi oldu. Nüfusun yüzde 66'sının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Honduras'ın yeni lideri Castro, söz konusu elektrik masraflarının "aşırı tüketen" üst gelirliler tarafından karşılanacağını ilan etti.
Honduras'ta son seçimlerde ülkenin cumhurbaşkanı seçilen Castro, 2009'da ABD güdümünde gerçekleşen darbeyle gelen narkotik çetelerle iç içe iktidarlardan sonra ülkenin ilk meşru lideri oldu.
Castro dün gerçekleştirilen yemin töreni esnasında kamudan yana politikalarının başlangıcının sinyalini verirken dış politika alanındaysa ABD'nin ülkeye dayattığı politikaların terk edilmesi konusunda ilk adımları attı. Castro'nun yemin töreninin ardından ABD kuklası hükümetin ilişkileri sonlandırdığı Venezuela'nun Honduras'taki Büyükelçiliği tekrar açıldı.
Castro ayrıca yemin töreni sırasında su kaynaklarını savundukları için tutuklanan yerlilere adalet sağlamak için mücadele edeceğini de söyledi.
Ülkenin ilk kadın lideri olarak tarihe geçen Castro, Tegucigalpa kentindeki törene 2009'da ABD güdümlü darbeyle devrilen eski Cumhurbaşkanı olan eşi Manuel Zelaya'yla birlikte katıldı.
'Gençlerimiz artık zenginlerin neden olduğu borçları ödemeye mahkûm olmayacak'
Xiomara Castro, dün halkın karşısında düzenlen yemin töreni sırasında ayrıca "Benim yönetimim, nesiller boyu gençleri elitlerin arkalarında bıraktığı bir kamu borcunu ödemeye mahkûm eden yağma çılgınlığıyla devam etmeyecek" dedi.
Castro, yemin töreni konuşmasına, 2009'daki darbe sonrasında ortaya çıkan "sosyal ve ekonomik trajedi" hakkında rakamlar sunarak başladı. Castro, "Sosyalist ve Demokratik Devletin yeniden kurulması" sözünü verdikten sonra, "iflas içindeki" bir ülkenin makroekonomik krizinin rakamlarını sundu.
Castro, "Ülke, yöneticilerin borçla ne yaptığını bilmeli" derken "Son 12 yıllık diktatörlük döneminde kurumsallaşmış yolsuzluğu kökünden sökmek zorundayız. Ülkemizi tefecilik ve ajitasyona dayalı değil, egemen değerler üzerinde yeniden kurma hakkımız var" dedi.
Yeniden Kuruluş ve Özgürlük Partisi (LIBRE) lideri Castro, kamu gelirinin yüzde 50'sinin ABD destekli darbeden bu yana katlanarak artan bir kamu borcunun ödenmesine yönlendirildiğini vurguladı. Castro, "İç borç 20 milyar ABD dolarından 179 milyar ABD dolarına, dış borç 37 milyar ABD dolarından 157 milyar ABD dolarına çıktı... Bu rakamlar göz önüne alındığında, kamu bu utanç verici borcu ödeyemez." dedi.
12 yıl süren ABD kuklası rejim sırasında ülkenin dış borcunun yüzde 700 büyümüş ve yoksulluk yüzde 74 artarak Honduras'ı Latin Amerika'nın en yoksul ülkesi haline getirmişti.
Castro de Zelaya, amacının şeffaflık, üretim verimliliği ve zenginliğin ve milli gelirin çoğunluğun lehine dağılımını sağlayan bir sosyal adalet sistemi temelinde ulusal ekonomiyi kurtarmak olduğunu söyledi.
Yeni kabine hazır
Castro'nun iktidarında Dışişleri Bakanlığı'nı üstlenecek olan isimin Eduardo Reina olacağı yemin töreninden iki saat önce duyurulmuştu. Reina, 28 Haziran 2009'da ABD destekli bir darbeyle devrilen Castro'nun eşi olan eski Cumhurbaşkanı Manuel Zelaya'nın özel sekreteriydi.
Eski Ulusal Polis müdürü Ramon Sabillon Güvenlik Bakanı olarak atandı. Sabillon, beş yıldan fazla zamanı sürgünde geçirdikten sonra Honduras'a döndü.
Bugüne kadar Ulusal Seçim Konseyi (CNE) üyesi olan Rixi Moncada, yeni Maliye Bakanı olacak. Daha önce, avukat Moncada, Manuel Zelaya'nın yönetimi sırasında (2006-2009) Çalışma Bakanı ve Ulusal Elektrik Enerjisi Şirketi'nin (ENEE) yöneticisiydi.
Honduras Merkez Bankası, aynı zamanda Zelaya'nın Maliye Bakanı olan iktisatçı Rebeca Santos tarafından yönetilecek. Zelaya hükümetinin eski Başsavcısı ve Savunma Bakanı Angel Orellana, şeffaflık ve yolsuzlukla mücadele konularında danışman sekreter olarak görev yapacak.
Yeni Savunma Bakanı, eski Cumhurbaşkanı Zelaya'nın yeğeni olan avukat Jose Zelaya olacak. Jose Matheu, Sağlık Bakanı olarak atandı.
Haberleşme Bakanlığına Castro'yu desteklemek için cumhurbaşkanlığı seçimlerinden çekilen eski bağımsız adayı Milton Benitez getirelecek.
İktidardaki ABD güdümlü uyuşturucu çetesinin sonu
2009'daki darbenin ardından gelen rejimin temsilcilerinin narkotik suç seceresinin kabarıklığı iktidarlarının son gününe dek artarken, ABD destekli rejimin temsilcileri görevleri biter bitmez ABD tarafından yargılanacağı düşüncesiyle 'önlem alma' yoluna gitti.
ABD'de kendisi hakkında uyuşturucu kaçakçılarına yardım etmek suçundan soruşturma açıklan Honduras'ın eski Cumhurbaşkanı Juan Orlando Hernandez, Perşembe günü Orta Amerika parlamentosu üyesi olarak yemin ederek bölgedeki kovuşturmalara karşı dokunulmazlığını garantiledi.
Hernandez, Xiomara Castro'nun göreve başlamasından sadece birkaç saat önce ABD tarafından uyuşturucu kaçakçılığı suçlamalarıyla karşı karşıya kalacağını tahmin etmiş ve buna uygun 'önlemler' almıştı.
Uyuşturucu çeteleriyle bağları alenen bilinen Hernandez, defalarca uyuşturucu kartelleriyle bağlantıları reddetti ve ABD mahkemelerinde resmen suçlanmadı. Öte yandan ülkede uyuşturucu sirkülasyonunun en çok canlandığı dönemse ABD'nin bölgede sözde "uyuşturucuyla savaş" başlatmasıyla mümkün oldu.
ABD eski kuklasına karşı tutumunu değiştirmekte çok geç kalmayacak gibi duruyor. ABD'li Milletvekili Norma Torres, Perşembe günü Hernandez'in derhal suçlanmasını ve ABD'li yetkililerin "iadesini" talep etmesini istedi. Torres yaptığı açıklamada, "Başkan Hernandez, kendi ülkesinde hukukun üstünlüğünü baltalamada ve uyuşturucu kaçakçılarını koruma ve yardım etmede merkezi bir figür olmuştur." dedi.
