Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, İran'ın başkenti Tahran'da ikamet ettiği konutta öldürüldü. Haber ilk olarak İran devlet televizyonu tarafından duyuruldu.

Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada da, Haniye'nin İsrail ordusunun düzenlediği hava saldırısında öldürüldüğü belirtildi. Haniye, yeni İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın görevi teslim törenine katılmak için Tahran'da bulunuyordu. 

İran Devrim Muhafızları, Haniye'nin, Tahran'da kaldığı evin vurulması sonucu bir korumasıyla birlikte öldüğünü açıkladı. Yapılan açıklamada saldırıya ilişkin soruşturmanın sürdüğü, ayrıntıların gün içinde duyurulacağı belirtildi.

İran'ın yarı resmi Fars Haber Ajansı, Haniye'nin Tahran'ın kuzeyinde Devrim Muhafızları Ordusu'nun korumasındaki gaziler için hizmet veren bir konutta 02.00 sularında havadan atılan bir mermiyle hedef alındığını duyurdu.

El Mayadin'e konuşan bir İranlı kaynak, Haniye'ye yönelik saldırının İran dışından yöneltildiğini söyledi.

Suikastın ardından İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi toplandı.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani olaya ilişkin İran kurumlarınca yürütülen soruşturmanın sürdüğünü belirterek “Haniye’nin şehadeti, Tahran, Filistin ve direniş arasındaki derin ve kırılmaz bağı güçlendirecektir” açıklamasını yaptı.

Hamas yetkilisi: İsrail ordusu bedelini ödeyecek

Hamas temsilcilerinden Mahmud Taha, İsrail ordusunun Haniye'nin öldürülmesinin bedelini ödeyeceğini söyledi. Sputnik'e konuşan Taha, İsrail saldırısının ABD tarafından onaylandığını vurguladı.

Taha, "İsrail ordusu, ABD'den yeşil ışık aldıktan sonra operasyonu gerçekleştirdi ve sonuçlarının sorumluluğu hem İsrail'e hem de Amerikan yönetimine aittir. Bu cinayeti Hamas'a baskı yapmak ve bizi reddettiğimiz müzakere şartlarını kabul etmeye zorlamak için işlediler. İsrail ordusunun bu suç için pahalı bir bedel ödeyeceğini teyit ediyoruz" dedi.

Haniye'nin ölümünün hareketin bütünlüğünü güçlendireceğine inandığını söyleyen Hamas temsilcisi, "Haniye'nin şehit edilmesi, hareketin saldırganlığa direnme kararlılığını güçlendirecek ve Hamas'ın İsrail düşmanına karşı direnişe sağladığı desteği zayıflatmayacaktır. Liderlerimizin öldürülmesi bizi geçmişte hiç durdurmadı. Bu cinayete yanıt vermek için tüm seçenekler ve senaryolar mümkün ve Beyrut'a yapılacak bir saldırı da dahil olmak üzere mevcut gelişmeler, Washington'ın da sorumlu tutulacağı büyük çaplı bir bölgesel savaşa yol açabilir" diye konuştu.

Hamas'ın üst düzey yetkililerinden Musa Ebu Merzuk da, Haniye suikastı sonrası "İsrail'e yanıt vereceğiz, bu korkakça hareket yanıtsız kalmayacak" diye konuştu

İsrail ordusundan ilk açıklama: Yorum yapmıyoruz

Tahran'da Haniye'ye yönelik suikast, İsrail'in dün akşam saatlerinde Lübnan'ın başkenti Beyrut’a düzenlediği hava saldırısında Hizbullah komutanlarından Fuad Şükür’ü öldürdüğünü duyurmasından saatler sonra düzenlendi.

Hizbullah'tan yapılan açıklamadaysa, Şükür'ün halen enkaz altında olduğu, arama ve kurtarma ekiplerinin enkaz üzerinde çalıştığı aktarıldı.

İsrail ordusu, Haniye'ye yönelik saldırıyla ilgili yorum yapmaktan kaçındı.

AA'nın haberine göre İsrail Ordu Sözcülüğü Birimi yetkilisi, “Haniye’nin Tahran’da düzenlenen İsrail saldırısında öldürüldüğünü doğruluyor musunuz?” yönündeki soruya, “Bu konuda yorum yapmıyoruz” şeklinde cevap verdi.

İsrail'in aşırı sağcı Miras Bakanı Amichay Eliyahu ise Haniye'nin Tahran'da suikast sonucu öldürülmesini memnuniyetle karşıladı. Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Eliyahu, "Haniye'nin ölümü dünyayı daha güzel hale getirecek" ifadesini kullandı.

İsrail ordusu, 10 Nisan'da Gazze kentinin batısındaki Eş-Şati Mülteci Kampı'na hava saldırısı düzenlemiş saldırıda Haniye'nin ailesinden birçok kişinin bulunduğu araç vurulmuş, 3 oğluyla birlikte 4 torunu öldürülmüştü.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 7 Ekim saldırıları sonrası, Hamas'ı yok edeceklerini ve tüm rehineleri geri getireceklerini söylemişti.

İsrail'in kuzeyi uçuşlara kapatıldı

İsrail yönetiminin, Beyrut ve Tahran'daki saldırıların ardından bölgede yaşanan gerilim nedeniyle ülkenin kuzeyini uçuşlara kapattığı bildirildi.

Uçuş yasağının 24 saat boyunca uygulanacağı, bölgedeki kara yollarına ilişkin ise herhangi bir kısıtlama getirilmediği ifade edildi.

Abbas, Haniye'nin öldürülmesini kınadı

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Haniye'ye yönelik suikastı "korkakça bir eylem ve tehlikeli bir gelişme olarak" nitelendirerek, Filistin için birlik çağrısında bulundu.

Filistin resmi haber ajansı WAFA'da yer alan haberlere göre, Abbas, suikastı şiddetle kınarken, Filistin halkını da İsrail işgaline karşı direnme ve birlik olmaya davet etti.

Dışişleri'nden açıklama: Lanetliyoruz

Dışişleri Bakanlığı, da Haniye'nin Tahran'da öldürülmesine ilişkin, "Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Heniyye'nin Tahran'da gerçekleştirilen alçakça bir suikast sonucu katledilmesini lanetliyoruz" ifadelerini kullandı.

Yazılı açıklamada, "Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Heniyye’nin Tahran’da gerçekleştirilen alçakça bir suikast sonucu katledilmesini lanetliyoruz. Kendi vatanlarında, kendi devletlerinin çatısı altında huzur içinde yaşayabilmek için Heniyye gibi yüz binlerce şehit veren Filistin halkına başsağlığı diliyoruz" denildi.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Bu saldırı, aynı zamanda Gazze’deki savaşı bölgesel boyuta yayma hedefi taşımaktadır. Uluslararası toplum İsrail'i durdurmak için harekete geçmediği takdirde, bölgemiz çok daha büyük çatışmalarla karşı karşıya kalacaktır. Türkiye, Filistin halkının haklı davasını desteklemeyi sürdürecektir."

Rusya: Gerilimin tırmanmasına yol açacak

Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan da suikaste ilişkin açıklama geldi. Açıklamada, "Bu kesinlikle kabul edilemez bir siyasi suikasttır ve gerilimin daha da tırmanmasına yol açacaktır" ifadelerine yer verildi.

ABD Savunma Bakanı'ndan açıklama

Haniye'ye yönelik suikastın ardından Filipinler'de düzenlediği basın toplantısında konuşan ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin Ortadoğu'da daha geniş bir savaşın kaçınılmaz olmadığını düşündüğünü ancak İsrail'in saldırıya uğraması durumunda Washington'un "İsrail'in savunması"na yardım edeceğini söyledi.

Austin bu sözleri İsrail'in Hizbullah komutanını öldürdüğünü iddia ettiği saldırıya ilişkin söyledi. Austin'e basın toplantısında Hamas lideri Haniye'nin İran'da uğradığı suikast da soruldu. Austin konuya ilişkin verecek ayrıntılı bilgisinin olmadığını kaydetti.

ABD Dışişleri Bakanı Blinken: Suikasta dahil olmadık, haberimiz yoktu

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ülkesinin Haniye suikastına dahil olmadığını ve bundan haberdar olmadığını söyledi.

Singapur ziyareti sırasında Channel News Asia'ya röportaj veren Blinken, suikastın ne gibi bir etkisi olabileceği sorulduğunda, "Bu bizim haberdar olmadığımız veya dahil olmadığımız bir şey. Tahmin yürütmek çok zor" dedi.

Blinken, başka bir demecinde de Gazze'de ateşkesin önemli olduğunu ifade etti. Blinken şunları söyledi:

"Elbette, haberleri gördüm ve şu anda size söyleyebileceğim tek şey, az önce söylediğim gibi, ateşkese ulaşmanın önemini hiçbir şeyin azaltmadığıdır; bu açıkça rehinelerin ve onları eve getirmenin çıkarınadır. Bu, her gün korkunç acılar çeken Filistinlilerin, Hamas'ın yarattığı bu çapraz ateşte kalan çocukların, kadınların ve erkeklerin çıkarınadır.

Sadece Gazze'de değil, aslında tüm bölgede işleri daha iyi bir yola sokmaya çalışmak son derece önemli çünkü çok şey şu anda Gazze'de olanlarla bağlantılı. İlk günden beri sadece Gazze'de daha iyi bir noktaya ulaşmak için değil, aynı zamanda çatışmanın yayılmasını önlemek için de çalışıyoruz."

Katar, Ürdün ve Çin'den saldırıya kınama

Katar Dışişleri Bakanlığı, Haniye'nin Tahran'da öldürülmesini "en güçlü şekilde" kınadığını bildirdi.

Bakanlık, "bu suikastın ve İsrail'in Gazze'deki sivilleri sürekli hedef alma şeklindeki pervasız davranışının bölgenin kaosa sürüklenmesine ve barış şansının zayıflamasına yol açacağını" vurguladı.

Çin Dışişleri Bakanlığı da, olayın bölgesel istikrarsızlığın artmasına yol açabileceğini belirtti.

Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi de, İsmail Haniye'nin suikastı kınadığını açıkladı.

Safadi, X'teki bir gönderide şunları söyledi:

"İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırganlığını, Filistin halkının haklarını ihlal etmesini ve onlara karşı işlediği suçları sürdürmesi ve saldırganlığını engellemek için uluslararası bir eylemde bulunulmaması, bölgeyi daha fazla savaşa ve yıkıma sürükleyecektir."

İran dini lideri Hamaney: İsrail sert bir şekilde cezalandırılacak

İran'ın dini lideri Ali Hamaney, Haniye'nin öldürülmesinin ardından yaptığı açıklamada İsrail'e 'sert ceza' sözü verdi.

Hamaney'in açıklamasının tamamı şöyle:

"Cesur ve önde gelen Filistinli mücahit lideri İsmail Haniye dün gece şafak vakti Allah'a katıldı ve büyük direniş cephesi yas tutuyor. Suçlu ve terörist Siyonist rejim, yurdumuzda değerli misafirimizi şehit etti ve bizi yaslı bıraktı, ancak aynı zamanda kendisi için sert bir cezanın zeminini de hazırladı.

Şehit Haniye, onurlu mücadele alanında uzun yıllar değerli canını eline aldı ve şehitliğe hazırdı ve bu yolda çocuklarını ve halkını feda etti. Allah yolunda şehit olmaktan ve Allah'ın kullarını kurtarmaktan korkmuyordu, ancak İslam Cumhuriyeti topraklarında yaşanan bu acı ve zor olayda kanının intikamını almayı görevimiz olarak görüyoruz.

İslam ümmetine, direniş cephesine, cesur ve onurlu Filistin halkına ve özellikle Şehit Haniye ve onunla birlikte şehit olan yoldaşlarının ailesine ve geride kalanlarına başsağlığı diliyor, Yüce Allah'tan onların saflarını yüceltmesini diliyorum."

İran Cumhurbaşkanı: 'Toprak bütünlüğümüzü savunacağız'

Suikastın ardından açıklama yapan İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ülkesinin "toprak bütünlüğünü, onurunu, şerefini ve gururunu savunacağını ve terörist işgalcilerin Çarşamba günü Tahran'da Hamas lideri İsmail Haniye'yi öldürme korkakça eylemlerinden pişmanlık duymalarını sağlayacağını" söyledi.

Cenaze Cuma günü Katar'da toprağa verilecek

Haniye'nin cenazesinin yarın Katar'ın başkenti Doha'ya götürüleceği açıklandı.

Hamas'ın Telegram kanalından yapılan açıklamada Haniye'nin cenazesinin yarın Tahran'da düzenlenecek törenin ardından Doha'ya götürüleceği ve Cuma günü burada yapılan törenle toprağa verileceği belirtildi.

Kassam Tugayları: Tüm bölgede büyük yankıları olacak

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, Hamas lideri Haniye'ye "korkakça siyonist suikast operasyonu" düzenlendiğini açıkladı, saldırıyı "Nazi suçu" diye niteledi.

Kassam Tugayları'nın yaptığı yazılı açıklamada Hamas liderinin İran'ın başkentinin kalbinde suikasta uğramasının "savaşı yeni boyutlara taşıyan ve tüm bölgede büyük yankıları olacak önemli ve tehlikeli bir olay" olduğu belirtildi.

İsrail'in saldırganlığının kapsamını genişleterek, direniş liderlerini öldürerek ve bölge devletlerinin egemenlik haklarını ihlal ederek yanlış hesap yaptığı belirtilen açıklamada Netanyahu'nun İsrail'in Filistin topraklarından kalıcı olarak çıkarılmasını hızlandırdığı değerlendirmesine yer verildi. Açıklamada "Düşman, Gazze'de, Batı Şeria'da, sınırları içerisinde, savaşçılarımızın Allah'ın izniyle ulaştığı her yerde, saldırganlığının bedelini kendi kanıyla ödeyecektir" denildi.

İsrail Hükümet Sözcüsü: Yorum yapmayacağız

İsrail Hükümet Sözcüsü David Mencer, düzenlediği çevrimiçi basın toplantısında, Haniye'ye düzenlenen suikasta ilişkin "yorum yapmayacaklarını" belirtti.

Bölgede artan gerilimden "eylemleriyle İran'ın sorumlu olduğunu" iddia eden Mencer, kuzeyde yeniden güvenliliği tesis etmek için çalışacaklarını ifade etti.

Mencer, İran'dan gelecek herhangi bir saldırı endişesi taşıyıp taşımadıkları sorusuna, "Biz 7 cephede de yüksek alarm durumundayız. İran'ın oluşturduğu tehdidin farkındayız bu durumla her gün karşı karşıyayız ve sınırlarımızı koruyacağız" cevabını verdi.

İsrail'in dün Beyrut'a gerçekleştirdiği saldırıda Lübnan Hizbullahı'nın "ikinci adamı Fuad Şükür'ü hedef aldıklarını" belirten Mencer, Hizbullah'ın işgal altındaki Golan Tepeleri'nde sivillerin hayatını kaybettiği füze saldırısından sorumlu olduğunu iddia etti.

Mencer, Gazze Şeridi'nde esir takası anlaşması müzakereleri için istekli olduklarını savunarak "bunun askeri baskıyla sağlanabileceğini, Hamas'ın anlaşmayı reddettiğini" öne sürdü.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da, Haniye suikastına ilişkin sessizliğini korurken, İsrail hükümeti basın ofisinin Facebook hesabından Haniye'nin fotoğrafı "ortadan kaldırıldı" yazısıyla paylaşıldı. Daha sonra bu paylaşım silindi.

2017'de seçilmişti

Haniye, 1962'de, Gazze'deki Şati mülteci kampında doğdu. 1983'te Gazze İslam Üniversitesi'ne kaydolan Haniye, burada Hamas'ın öncülü "İslami Öğrenciler Bloğu"na katıldı.

İsmail Haniye, 6 Mayıs 2017'de Hamas Şura Konseyi tarafından Halid Meşal'in yerine Hamas'ın Siyasi Büro Başkanı seçilmişti.