AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 12 yıl aradan sonra resmi ziyarette bulunmak üzere gittiği Mısır'ın başkenti Kahire'de havalimanında Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından karşılandı. Erdoğan Sisi ile daha sonra baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısında konuştu. Erdoğan daha önce "katil", "darbeci" gibi ifadeler kullandığı Sisi için "Değerli kardeşim" dedi.
Erdoğan ile eşi Emine Erdoğan'a; Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç eşlik etti.
İttihadiye Sarayı'na gelişinde de Sisi tarafından resmi törenle karşılanan Erdoğan Sisi ile tören kıtasını denetledi, askerleri selamladı.
Ülkelerin heyetlerinin takdiminin ardından ikili ve heyetler arası görüşmeye geçildi.
Bilal Erdoğan da heyette
Erdoğan'ın heyetinde oğlu Bilal Erdoğan'ın da yer alması dikkat çekti.
Ortak bildiri imzalandı
İttihadiye Sarayı'nda baş başa ve heyetler arası görüşme gerçekleştiren Erdoğan ve Sisi "Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantılarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Ortak Bildiri"yi imzaladı.
'Katil Sisi'den 'Değerli Kardeşim'e
Erdoğan ile Sisi görüşmelerin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında kameralar karşısına geçti.
Erdoğan'ın daha önce "katil", "darbeci" gibi ifadeler kullandığı Sisi için "değerli kardeşim" demesi dikkat çekti.
"Bugünkü istişarelerimizde, ticaret hacmini kısa süre içerisinde 15 milyar dolara çıkarmak için mutabık kaldık" diyen Erdoğan, "Mısır savunma sektörüne önemli yatırımlar yapıyor. Mısır ile güç birliğine giderek ortak projeler geliştireceğimize inanıyorum" diye konuştu.
Gazze'deki duruma ilişkinse Erdoğan "Ateşkesin bir an evvel tesisi ve insani yardımların engelsiz bir şekilde Gazze'ye sevki önceliğimizdir" dedi.
Erdoğan’ın açıklamasından satır başları şu şekilde:
"Cumhurbaşkanının nazik davetine icazetle uzun bir sürenin ardından ki 12 yıl, yeniden Kahire’de olmaktan büyük bir memnuniyet duyuyorum. Şahsıma ve heyetime gösterilen hüsn-ü kabülden ötürü Cumhurbaşkanı Sayın Sisi başta olmak üzere tüm Mısırlı kardeşlerimize şahsım ve heyetim adına teşekkür ediyorum.
Dünkü kazadan dolayı Erzincanlı kardeşlerime buradan geçmiş olsun dileklerimi iletmek istiyorum. Özel bir maden ocağında dün toprak kaymasında maalesef 9 işçimiz toprak altında kaldı. Bu 9 kardeşimizi arama-kurtarma çalışmaları çok yoğun bir şekilde devam ediyor. Çalışmaları koordine etmek üzere İçişleri Bakanımız ile Enerji Bakanımızı Erzincan’a gönderdik. Biz de kendilerinden düzenli olarak bilgi alıyoruz.
Bölgede 339’u arama kurtarma personeli olmak üzere 827 uzman personel bulunuyor. Ayrıca 626 araç, 32 iş makinası, 97 aydınlatma kulesi, 6 drone, 44 jeneratör ile özel donanıma sahip diğer araçlar kaza sırasında çalışmalara destek veriyor. İşçilerimize ulaşıncaya kadar çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Rabbim ülkemizi her türlü kazadan, beladan afetten korusun diyorum.
Mısır’la bin yılı aşan iç içe geçmiş ortak bir tarih ve kültüre sahibiz. Bu köklü mirastan aldığımız güçle Türkiye-Mısır ilişkilerini hak ettiği seviyeye çıkartma gayretindeyiz. Aynı güçlü iradenin Mısır tarafında da olduğunu görüyoruz. Yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyimizi cumhurbaşkanlığı seviyesine taşıdık. Değerli kardeşimi, konsey toplantımızı gerçekleştirme üzere ilk fırsatta Ankara’ya beklediğimi söyledim. Bu ziyarette inanıyorum ki ilişkilerimizde yeni bir dönüm noktası olacaktır.
Ticaret ve ekonomi işbirliğimizin lokomotifini oluşturuyor. Bugünkü istişarelerimizde ticaret hacmini kısa süre içinde 15 milyar dolara çıkarmak için mutabık kaldık. Ayrıca 3 milyar dolara yaklaşan yatırımlarımızı da arttırma kararlılığındayız.
Görüşmelerimizde bu yönde atabileceğimiz ilave adımlar hakkında fikir alışverişinde bulunduk. Savunma sanayi çok ciddi potansiyele sahip olduğumuz diğer bir alandır. Mısır savunma sektörüne önemli yatırımlar yapıyor.
Mısır’la güç birliğine giderek ortak projeler geliştireceğimize inanıyorum. Enerji, nükleer ve yenilebilir enerji alanında iş birliğimizi geliştirme imkanlarını da değerlendiriyoruz.
Turizm, eğitim ve kültür alanlarında mevcut bağları daha da kuvvetlendirmek adına gayret sarf edeceğiz. Kahire’deki Yunus Emre Enstitüsü, dünyada Türkçe kurslarına en fazla ilgi gösterilen şube konumundadır. Geçtiğimiz yıl 22 bin Mısır’lı öğrencinin Türkçe öğrenmek üzere kurslara kayıt yaptırması memnuniyet vericidir.
Gazze başta olmak üzere işgal edilmiş Filistin topraklarında yaşanan insanlık dramı gündemimizin ilk sırasında yer aldı. İsrail saldırılarında çoğunluğu çocuk ve kadın 28 binden fazla Filistinli kardeşimiz şehit edildi, 70 bine yakın Filistinli masum yaralandı.
Savaşta dahi dokunulmaması gereken camiler, kiliseler, hastaneler, okullar, Birleşmiş Milletler binaları bombalandı. Netanyahu yönetimi işgal, yıkım ve katliam politikasını tüm tepkilere rağmen pervasızca sürdürüyor. Ateşkesin biran evvel tesisi ve insani yardımların engelsiz bir şekilde Gazze’ye sevki önceliğimizdir. Ülkemizden bugüne kadar uçak ve gemilerle 34 bin tonun üzerinde yardım malzemesini bölgeye sevk ettik. Yardımların ulaştırılmasında Mısır makamlarının desteğini buradan da özellikle ifade etmek istiyorum.
Mısır Kızılay’ına, Mısır Sağlık ve Nüfus Bakanlığına ve ilgili tüm Mısır Kurumlarına teşekkür ediyorum. İnsani yardımlarımızın yanı sıra refakatçileri dahil 700’den fazla Filistinli kardeşlerimizi tedavileri için Mısır üzerinden ülkemize getirdik. Gazze için de bir sahra hastanemizin tesisi için uzmanlarımız çalışıyor. Hastanenin en kısa zamanda faaliyete geçmesi noktasında Mısır’lı kardeşlerimizin desteğine güveniyoruz.
Gazze halkının topraklarından sürgün ettirilmesi yönündeki girişimler, bizler için yok hükmündedir. Gazze’nin insansızlaştırılması hiçbir şekilde kabul edilemez. Mısır’ın bu konudaki dirayetli ve kararlı tutumunu takdirle karşılıyor ve destekliyoruz. Netanyahu yönetimi katliamlarını, Gazzeli sivillerin sığındığı son nokta olan Refah’a da taşımaktan uzak durmalı.
İslam dünyası, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi başta olmak üzere uluslararası toplum, sonu soykırıma varacak böyle bir çılgınlığa izin vermemelidir. Gazze’de akan kanın durması için Mısırlı kardeşlerimizle işbirliği ve dayanışma halinde olmaya devam edeceğiz. Orta vadede Gazze’nin yeniden toparlanması ve imarı için de Mısır’la birlikte çalışmaya hazırız.
Sayın cumhurbaşkanıyla görüşmelerimizde Libya, Sudan ve Somali’deki meseleleri değerlendirme fırsatı bulduk. Bu üç kardeş ülkenin birliğine, berberliğine, toprak bütünlüğüne ve huzuruna desteğimiz tamdır. Biz ne Afrika’da, ne Ortadoğu’da ne de gönül coğrafyamızın diğer yerlerinde çatışma, gerilim, kriz görmek asla istemiyoruz. Bu amaçla bölgemizde barış ve istikrarın tesisi için Mısır’la temaslarımızı her seviyede artırma kararlılığındayız.
Sözlerime son verirken, Sayın cumhurbaşkanına nazik ev sahipliği için bir kez daha teşekkür ediyorum. Görüşmelerimizin ülkelerimiz, halklarımız ve bölgemiz bakımından hayırlara vesile olmasını Allah'dan temenni ediyorum."
Sisi: İki ülke arasında yeni bir sayfa açıyoruz
Mısır Cumhurbaşkanı es-Sisi'nin açıklamalarından satır başları şöyle:
“Strateji ortaklığı kesinlikle iki ülkenin çok iki merkezli ağırlıklı, barış anlamında, istikrarı ve aynı zamanda refah ve gelişme açısından görüyoruz.
İki ülkenin ciddi anlamda terör ve diğer ekonomik sıkıntıları şu andaki genel bir durum. Burada şu andaki Mısır'la Türkiye arasındaki ilişkilerden ciddi anlamda gurur duyuyoruz. İnsani yardımlar, Gazze'deki yardımları ciddi anlamda önemsiyoruz.
Yardımlar ihtiyaçları karşılamıyor. Sayın Erdoğan'la konuştuğumuzda özellikle ateşkesin yapılması, Batı Şeria'da sukunete ulaşılmasını ve bir an önce Filistin'in ilanını istiyoruz. 1967 anlaşma ve sınırlarına göre başkentin Kudüs olarak ilan edilmesi lazım. İki ülkenin Libya konusundaki anlaşmasını beyan ettik. Meclis ve askeri açıdan Libya'daki bütünlüğü ve gelişmesiyle alakalı konular. Libya konusunda Türkiye ile işbirliği yapıyoruz. Bölgedeki bütün ilişkileri Türkiye ile beraber bir an önce daha iyi bir seviyeye getireceğiz.
İki ülke arasında yeni bir sayfa açıyoruz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önümüzdeki nisan ayında Türkiye'yi ziyaret etme davetine cevap vermeyi sabırsızlıkla bekliyorum."
Mısır ile ilişkiler 2013'te maslahatgüzar seviyesine inmişti
Mısır'da Abdülfettah es-Sisi'nin 2013 yılında iktidara gelmesinin ardından Ankara ve Kahire arasındaki ilişkiler maslahatgüzar seviyesine inmiş, AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçen yıllar içinde Sisi için “Katil”, “Darbeci”, “Zalim” gibi ifadeler kullanmıştı.
Geçen Eylül ayında Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de gerçekleştirilen G20 Zirvesi'nde Erdoğan ve Sisi, Kasım 2022'de Katar’daki Dünya Kupası açılışında tokalaşmalarının ardından ilk resmi görüşmelerini gerçekleştirmişti. Görüşmede iki ülke ilişkileri, ticaret hacminin artırılması, enerji alanındaki yeni iş birlikleri ile bölgesel ve küresel meselelerin ele alındığı açıklanmıştı.
Söz konusu gelişmenin ardından Asya Altyapı Yatırım Bankası'nın (AIIB) yıllık toplantısına katılan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in, Mısır'ı "dost ve kardeş ülke" olarak tanımlaması dikkat çekmişti.
Aralık 2023'te yeniden Mısır Cumhurbaşkanı seçilen Sisi'yi telefonla arayan Erdoğan Sisi’ye başarılar dilemiş, "yeni dönemin Türkiye-Mısır ilişkileri açısından hayırlara vesile olması temennisini" dile getirmişti. Görüşmede ayrıca İsrail’in Filistin topraklarındaki saldırıları ve Gazze’ye insani yardım ulaştırma gayretlerinin de ele alındığı belirtilmişti.
